Monareczka łuskowana
| Symposiachrus vidua[1] | |||
| (Tristram, 1879) | |||
.jpg) XIX-wieczna ilustracja autorstwa Williama Matthew Harta | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
monareczka łuskowana | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Monareczka łuskowana[4], monarka łuskowana[5] (Symposiachrus vidua) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Jest endemitem archipelagu Wysp Salomona – występuje na wyspach Makira i Ugi. Jest bliski zagrożenia wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisał w 1879 roku Henry Baker Tristram, nadając mu nazwę Piezorhynchus vidua. Jako miejsce typowe wskazał Makira Harbour (Makira, Wyspy Salomona)[2][6]. Później gatunek umieszczany był w rodzaju Monarcha (Piezorhynchus jest obecnie traktowany jako synonim rodzaju Myiagra), dopóki nie został przeniesiony do Symposiachrus w 2009 roku[7].
Wyróżniane są dwa podgatunki S. vidua[4][8]:
- S. v. vidua (Tristram, 1879) – monareczka łuskowana – występuje na wyspie Makira i sąsiedniej wysepce Santa Ana
- S. v. squamulatus (Tristram, 1882) – monareczka łuskopierśna – występuje na wyspie Ugi
Niektórzy autorzy sugerują, że takson squamulatus może stanowić osobny gatunek[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Niewielka pstrokata monareczka z białym kołnierzem, brzuchem i kuprem. Ma czarną maskę i pierś, czarne skrzydła z dużą białą plamą i czarny ogon z białymi zakończeniami[9]. Obie płcie są do siebie podobne[10].
Długość ciała 15 cm; masa ciała 15,5–19,5 g[10].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Występuje w lasach pierwotnych i wtórnych do wysokości co najmniej 800 m n.p.m.[9]
Głos obejmuje delikatny, falujący gwizd i ostre skrzeczenie[9].
Pożywienie stanowią owady. Żeruje pojedynczo, w parach i w stadach mieszanych. Porusza się w górę i w dół w listowiu, z uniesionym ogonem. Zwinnie porusza się wśród gęstej roślinności i ściga owady w locie[10].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) monareczka łuskowana jest klasyfikowana jako gatunek bliski zagrożenia (ang. Near Threatened). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity na nizinach i bardziej pospolity w lasach górskich. BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za spadkowy z powodu zmniejszającej się powierzchni lasów na Makirze[3][11].
Zasięg występowania wynosi 5100 km²[3][11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Symposiachrus vidua, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f D. Lepage: White-collared Monarch Symposiachrus vidua. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-08-27]. (ang.).
- ↑ a b c Symposiachrus vidua, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 – monarki – Monarchs (wersja: 2022-08-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-08-27].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 332, 1999.
- ↑ H.B. Tristram, On a Collection of Birds from the Solomon Islands and New Hebrides, „Ibis”, ser. 4 t. 3, Londyn 1879, s. 439 (ang.).
- ↑ IOC Bird List v2.0. 2009. [dostęp 2023-08-24]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-08-24]. (ang.).
- ↑ a b c White-collared Monarch, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2023-08-26] (ang.).
- ↑ a b c P. Clement, White-collared Monarch (Symposiachrus vidua), version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020, DOI: 10.2173/bow.whcmon2.01 [dostęp 2023-08-27] (ang.).
- ↑ a b Species factsheet: Symposiachrus vidua [online], BirdLife International [dostęp 2023-12-15].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).