Monareczka podbielana
| Symposiachrus everetti[1] | |||
| (Hartert, 1896) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
monareczka podbielana | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Monareczka podbielana[4], monarka podbielana[5] (Symposiachrus everetti) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Występuje endemicznie na indonezyjskiej wyspie Tanah Jampea, drugiej co do wielkości z grupy wysp Selayar na Morzu Flores. Środowisko życia to lasy i tereny krzewiaste. Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisał w 1896 roku niemiecki ornitolog Ernst Hartert, nadając mu nazwę Monarcha everetti[2][6]. W 2009 roku gatunek został przeniesiony z rodzaju Monarcha do Symposiachrus[7]. Nie wyróżnia się podgatunków[8][9].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 14 cm[8][10]. Obie płcie są do siebie podobne[8]. Upierzenie bardzo wzorzyste. Czarna głowa, pierś i górna część ciała z białym podogoniem, kuprem i dalszą połową zewnętrznych piór ogona. Młode osobniki bardziej szare i brązowe, z lub bez rdzawego kupra[10].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje endemicznie na wyspie Tanah Jampea wchodzącej w skład wysp Selayar położonych na Morzu Flores, na południe od Celebesu. Zasięg występowania to 280 km²[10].
Występuje pojedynczo lub w parach w lasach, namorzynach i zaroślach na nizinach i pogórzu. Unikalny w swoim niewielkim zasięgu[11]. Nie migruje[3].
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Niewiele znanych szczegółów na temat diety tego ptaka. Żywi się głównie małymi bezkręgowcami. Zwykle żeruje w parach lub grupach, często w stadach mieszanych gatunków[8].
Status i zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) gatunek został zaliczony do kategorii EN (ang. Endangered – zagrożony)[3].
Zajmuje bardzo mały obszar na jednej wyspie, a zatem jego całkowita populacja jest niewielka[10]. Liczbę dojrzałych osobników szacuje się na 600–1700[3], wszystkich na 1000–2500[10]. Trend populacyjny jest spadkowy, jednak obszar występowania nie jest poważnie rozdrobniony[3]. Podejrzewa się, że gatunek ten zanika w umiarkowanym tempie[10]. Prawdopodobnie najliczniejszy jest w lasach, ciągła degradacja siedlisk leśnych i związany z tym spadek populacji kwalifikuje ten gatunek jako zagrożony wyginięciem[10].
Głównym zagrożeniem jest prawdopodobnie wylesianie. We wrześniu 1993 r. nawet połowa wyspy była zalesiona, chociaż wszystkie lasy były intensywnie wycinane. Stosunkowo duże ilości drewna były nadal pozyskiwane w celu zaspokojenia potrzeb osadniczych i budowlanych ludności wyspy. Dalszy wzrost pozyskania drewna na dużą skalę ma poważne konsekwencje dla gatunku[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Symposiachrus everetti, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d D. Lepage: White-tipped Monarch Symposiachrus everetti. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
- ↑ a b c d e Symposiachrus everetti, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 – monarki – Monarchs (wersja: 2022-08-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-07-07].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 332, 1999.
- ↑ E. Hartert. On ornithological collections made by Mr. Alfred Everett in Celebes and the islands south of it. „Novitates Zoologicae”. 3, s. 173, 1896. (ang.).
- ↑ IOC Bird List v2.0. 2009. [dostęp 2016-10-28]. (ang.).
- ↑ a b c d P. Clement, White-tipped Monarch (Symposiachrus everetti), version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020, DOI: 10.2173/bow.whtmon2.01 [dostęp 2023-08-06] (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-08-06]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Species factsheet: Symposiachrus everetti [online], BirdLife International [dostęp 2023-07-08].
- ↑ White-tipped Monarch, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2023-07-08] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).