Moshan Liaoran
| Data śmierci | |
|---|---|
| Szkoła | |
| Linia przekazu Dharmy zen |
|
| Nauczyciel | |
| Następca | |
| Zakon |
Moshan Liaoran (chiń. 末山了然, zm. 895) – chińska mniszka z IX w., uważana za pełnoprawnego mistrza chan[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
O jej życiu niewiele wiadomo. Pochodziła z Ruizhou.
Była uczennicą mistrza Gao’ana Dayu. Była i jest rozpoznawana i traktowana w zdominowanym przez mężczyzn chanie jako prawdziwa mistrzyni chan.
Jednym z jej uczniów był mistrz chan Guanxi Zhixian (zm. 895), który najpierw studiował u mistrza chan Linjiego Yixuana. U Moshan praktykował przez 3 lata, będąc jej głównym ogrodnikiem. Powiedział on:
- Otrzymałem połowę chochli w miejscu Ojca Linji i drugą połowę chochli u Matki Moshan. Odkąd napiłem się, nigdy nie byłem spragniony.
- Pewnego dnia mnich Xian (Zhixian) przybył na górę (chiń. shan) Mo i powiedział Jeśli jest tu ktoś wartościowy, zostanę tu. Jeśli nie – odwrócę platformę medytacyjną! Następnie wszedł do sali.
- Moshan posłała służącego do wypytania gościa ze słowami Czy czcigodny przybył tu zwiedzać, czy w poszukiwaniu Dharmy Buddy?
- Guanxi Zhixian powiedział Szukam Dharmy.
- Moshan usiadła na miejscu Dharmy [w pokoju przyjęć] i Xian przyszedł na rozmowę.
- Moshan powiedziała Skąd czcigodny dzisiaj przychodzi?
- Guanxi powiedział Ze skrzyżowania na głównej drodze.
- Moshan powiedziała Dlaczego nie zdejmiesz swojego kapelusza przeciwsłonecznego?
- Guanxi nie odpowiadał przez jakiś czas. W końcu [zdjął swój kapelusz] i pokłonił się mówiąc A co słychać u góry Mo?
- Moshan powiedziała Szczyt jeszcze się nie ujawnił.
- Guanxi powiedział Kto jest mistrzem góry Mo?
- Moshan powiedziała Bez kształtu mężczyzny lub kobiety.
- Guanxi krzyknął, a potem powiedział Dlaczego nie może siebie przemienić?
- Moshan powiedziała On nie jest bogiem czy demonem. Więc jak mógłby stać się czymś innym?
- Guanxi postanowił zostać uczniem Moshan. Pracował jako główny ogrodnik przez trzy lata.
Była tak wybitną mistrzynią, że prowadziła klasztor męski, co nawet dzisiaj jest niespotykane.
Znaczenie mistrzyni[edytuj | edytuj kod]
Moshan jest jedną z kilku zaledwie kobiet-spadkobierców Dharmy, które zostały wliczone w męskie linie przekazu. Jest jedyną kobietą, która znalazła się w Jingde chuandeng lu, tekście powstałym w 1004 r.
Jej przebudzenie do natury buddy przekroczyło jej płeć i uwarunkowania. Po raz pierwszy w historii chanu pojawiła się nauczycielka chanu, która nauczała w swoim klasztorze mężczyzn. Jej spotkanie z mistrzem chan Guanxim, dzięki kilku jej słowom, ujawniło jego arogancję i seksistowskie uprzedzenia. Pobity mistrz Guanxi został jej uczniem i przez trzy lata pracował u niej jako ogrodnik.
Sytuacja Moshan była szczególna. Nauczając mężczyzn i w dodatku oceniając ich i krytykując, jako mniszka łamała Ósmą Szczególną Regułę zakonu:
- Upominanie mnichów przez mniszki jest zabronione; upominanie mniszek przez mnichów nie jest zabronione[2].
Moshan w istocie musiała być znakomitym mistrzem chan, skoro garnęli się po jej nauki mnisi, nie zważając na reguły zakonne. Tym samym Moshan przekroczyła wszelkie ograniczenia, w istocie niezgodne z egalitarnym duchem buddyzmu, i stała się wzorem dla mniszek i kobiet praktykujących w Chinach, Korei i Japonii[3].
Linia przekazu Dharmy zen[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń mistrzów od 1 Patriarchy indyjskiego Mahakaśjapy.
Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od 28/1 Bodhidharmy, 28 Patriarchy Indii i 1 Patriarchy Chin.
Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w danym kraju.
- 33/6. Huineng (638–713)
- 34/7. Nanyue Huairang (677–744)
- 35/8. Mazu Daoyi (709–788) szkoła hongzhou
- 36/9. Panyun Zhushi (740–808)
- 36/9. Guizong Zhichang (bd)
- 37/10. Gao’an Dayu (bd)
- 38/11. Weishan Lianran (bd)
- 38/11. Moshan Liaoran (zm. 895) mniszka, mistrzyni chan
- 39/12. Guanxi Zhixian (zm. 898) także jako uczeń Linjiego Yixuana
- 37/10. Gao’an Dayu (bd)
- 35/8. Mazu Daoyi (709–788) szkoła hongzhou
- 34/7. Nanyue Huairang (677–744)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ferguson 2000 ↓, s. 177.
- ↑ Schireson 2009 ↓, s. 6.
- ↑ Schireson 2009 ↓, s. 14.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andy Ferguson: Zen’s Chinese Heritage. Boston: Wisdom Publications, 2000, s. 177–179. ISBN 0-86171-163-7.
- Grace Schireson: Zen Women. Beyond Tea Ladies, Iron Maidens, and Macho Masters. Boston: Wisdom Publications, 2009, s. 298. ISBN 978-0-86171-475-9.