Muzeum Historii i Kultury Żydów Bukowiny w Czerniowcach

Muzeum historii i kultury Żydów Bukowiny

Музей історії та культури євреїв Буковини

Tablica Muzeum
Państwo	Ukraina
Miejscowość	Czerniowce
Adres	58000 Czerniowce, Plac teatralny 5/1 (58000, м. Чернівці, Театральна площа, 5/1)
Data założenia	2008
Dyrektor	Mykola Kushnir
Położenie na mapie Czerniowca Muzeum historii i kultury Żydów Bukowiny
Położenie na mapie Ukrainy Muzeum historii i kultury Żydów Bukowiny
Położenie na mapie obwodu czerniowieckiego Muzeum historii i kultury Żydów Bukowiny
48°17′30,437″N 25°55′51,006″E
Strona internetowa

Muzeum historii i kultury Żydów Bukowiny otwarto w Żydowskim Domu Narodowym (teraz Centralny Miejski Pałac Kultury) na 600-lecie dnia pierwszego pisemnego wymienienia Czerniowców w 2008 r.

Budynek muzeum (na lewo)

Koncepcja i idea muzeum

Koncepcja i idea muzeum: muzeum nie jest pomyślane jako ogólne muzeum żydostwa, ale powinno być „subetnicznym” muzeum, wyobrażającym i podkreślającym charakter Żydów bukowińskich – fenomenu Bukowiny XIX – początku XX w., który wyraźnie różni się charakterem od gromad sąsiednich – Galicji, Besarabii i Podola.

Twórcy muzeum

1. Plan ekspozycji muzeum stworzony został przez badaczkę Bukowiny Natalię Szewczenko
2. Ekspozycję stałą wykonał lwowski artysta Roman Batih
3. Pochodzenie zbiorów:

Tematyczny plan ekspozycji stworzony został przez współpracowników Czerniowieckiego Narodowego Uniwersytetu im. Juria Fedkowicza.
Dokumenty przekazane zostały przez Państwowe Archiwum Czerniowieckiej Oblastii, naukowców Uniwersytetu w Jeruzalem (Izrael), Columbia University oraz YIVO w Nowym Yorku oraz Holocaust Museum w Waszyngtonie.
W wyposażeniu muzeum brały udział fond „Hesed Shusha-na”, Centrum „Or Awner”, znani krajoznawcy, kolekcjonerzy, przedstawiciele diaspory oraz sponsorzy.

Ekspozycja

Na górze: Fotografie żydowskich budynków religijnych i społecznych na Bukowinie.
Pośrodku: Krąg żydowskiego życia, żydowskiego roku religijnego, oznaczane znakami zodiaku.
Na dole: 12 tablic informacyjnych gdzie chronologicznie przedstawiony jest rozwój gromady żydowskiej od końca XVIII do polowy XX wieku.

Kręgi te symbolizują razem transformacje żydowskiego życia na Bukowinie od dominacji religii końcem XVIII- początkiem XIX stulecia, przez zdominowaną poprzez oświatę i kulturę drugą połowę XIX wieku po aktywność polityczną początku XX wieku.

Większość eksponatów stanowią oryginalne książki, dokumenty, kartki pocztowe i listy, przedmioty życia codziennego oraz religijne.

Mała sala

W pierwszej sali przedstawione są główne informacje oraz państwowe dokumenty odnoszące się do Żydów Bukowiny w czasach Habsburskich. Główny akcent położony jest na tradycji, życiu religijnemu oraz obrzędach żydostwa. Pokazane są tutaj materiały przedstawiające działalność dwóch wielkich dynastii rabinów: cadyka Mendelja Hagera z Wyżnicy oraz „wunderrebe” Sadagory, Israela Fridmana.

Przedstawione jest tutaj życie kulturalne Żydów, między innymi unikane olejne obrazy jedynej działającej dziś synagogi w Czerniowcych Bejt-Tfila Ben’jamina, oraz macewy starych Bukowińskich cmentarzy.

Wielka sala

Ekspozycja wielkiej sali zapoznaje z kulturą żydowską oraz ruchem politycznym końca XIX- początkiem XX wieku, a także z życiem codziennym Żydów, ich zawodami, zainteresowaniami oraz potrzebami duchowymi.

Wiele miejsca zajmują materiały poświęconej rozwojowi oraz działalności gromady żydowskiej miasta Czerniowców. Pokazano tutaj różne strony życia Żydów w mieście i przedstawiono fotografie znanych działaczy gromady.

Początek XX w. w życiu Żydów Bukowiny oznaczał ich wyjście na arenę polityki, stworzenie grup i partii politycznych, walkę różnych nurtów w życiu społecznym. Aktywność ta wyrażała się szczególnie w różnorodnych partyjnych publikacjach periodycznych, które pokazano na wystawie.

Wydatne miejsce zajmują materiały przedstawiające działalność towarzystw kulturalnych, podporządkowanych administracji Habsburskiej, a potem rumuńskiej. Na wydatnym miejscu przedstawiona jest obszernie Pierwsza Światowa Konferencja Języka Jidysz (1908 r.).

Teatr i książka – są tym, bez czego nie można pokazać bukowińskich Żydów. Bukowina wydała wielu światowej sławy naukowców, pisarzy i poetów, artystów i muzyków. W ekspozycji przedstawiono mistrzów i mistrzynie słowa literatury niemieckojęzycznej i w języku jidysz: Eliezera Sztejnberga, Icyka Mangera, Paula Celana, Rose Ausländer, Karla Emila Franzosa i innych. Wybite talenty napotkać można także wśród malarzy, plastyków i grafików: Artura Kolnika, Bernarda Redera, Isju Sherf i inni.

Katastrofa II wojny światowej nie ominęła Bukowiny. Dokumenty archiwalne, fotografie, opisy wydarzeń zamykają stałą ekspozycję.

Bibliografia

• Oficjalna strona internetowa muzeum Ukr Rus De Eng

• Ekspozycja muzeum
• 
  Fragment ekspozycji małej sali
• 
  Natalia Szewczenko – jedna z założycielek muzeum
• 
  Fragment ekspozycji dużej sali
• 
  Fragment ekspozycji dużej sali
• 
  Fragment ekspozycji dużej sali
• 
  Fragment ekspozycji dużej sali