Przejdź do zawartości

Mwinoghe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mwinoghe: taniec radości[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Bębniarze podczas tańca mwinoghe. Zdjęcie ze zbiorów Archiwum Narodowego Malawi(inne języki)
Państwo

 Malawi

Typ

niematerialne dziedzictwo kulturowe

Numer ref.

01293

Region[b]

Afryka

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2018
na 13. sesji

brak współrzędnych

Mwinoghe – tradycyjny taniec wykonywany przez przedstawicieli grup etnicznych Sukwa(inne języki), Ndali(inne języki) i Bandya, zamieszkujących północną część Malawi.

W 2018 roku decyzją obradującego w Port Louis Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego taniec radości mwinoghe wpisany został na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[1][2][3].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]
Lokalizacja dystryktu Chitipa na mapie Malawi

Taniec mwinoghe wykonywany jest przez przedstawicieli grup etnicznych Sukwa, Ndali i Bandya zamieszkujących okolice Mwenemisuku w dystrykcie Chitipa, w Regionie Północnym[1]. Jest stosunkowo nowym zjawiskiem kulturowym, wywodzącym się ze zmodyfikowanego w latach 1953–1955 tańca ceremonialnego indingala wykonywanego w sąsiednim dystrykcie Karonga[1].

Mwinoghe tańczy się celem wyrażania radości i szczęścia, a jego nazwa pochodzi z dialektu chisukwa, w którym słowo to oznacza „bawmy się”, „cieszmy się”[2][3]. Taniec wykonują młode kobiety z głowami owiniętymi tradycyjnymi chirundu, noszące bluzki lub zawiązane wokół talii kawałki materiału oraz młodzi mężczyźni ubrani najczęściej w koszulę i spodnie. Kobiety tańczą boso, a mężczyźni noszą buty[1]. Tancerze ustawiają się naprzeciwko siebie w dwóch równych rzędach – kobiety po jednej, a mężczyźni pod drugiej stronie[1][3]. Podczas mwinoghe wykonywane są skrętne ruchy ciała oraz skomplikowane ruchy stóp. Tańcowi nie towarzyszy żaden śpiew, a jedynie polecenia wydawane przez liderów obu grup tancerzy oraz dźwięki trzech bębnów – większego zwanego ing’ina oraz dwóch mniejszych nazywanych twana lub perekete – często z akompaniamentem gwizdka[1][2].

Taniec wykonywany jest nie tylko w celach rozrywkowych podczas spotkań towarzyskich czy uroczystości rodzinnych (np. wesel), ale także pełni ważną rolę podczas świąt państwowych, takich jak np. Dzień Niepodległości(inne języki) (6 lipca), dzięki czemu znany jest w całym Malawi[1]. W ramach poszczególnych społeczności etnicznych powstały grupy taneczne występujące ze swoimi interpretacjami mwinoghe na corocznych festiwalach i konkursach[2][3]. Do największych należy grupa Kapoka Mwinoghe odpowiadająca również za sam proces wpisania tradycji na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[1]. Ludzie z wielu środowisk przybywają, aby podziwiać taniec mwinoghe, stąd pełni on funkcję jednoczącą różne grupy społeczne[2]. Wiedza o tańcu i umiejętność jego wykonywania przekazywane są poprzez obserwację i udział młodych ludzi w tej tradycji, a także w ramach zajęć pozalekcyjnych[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i Mwinoghe, joyous dance – Nomination form [online], ich.unesco.org, 30 września 2017 [dostęp 2024-07-02] (ang.).
  2. a b c d e UNESCO – Mwinoghe, joyous dance [online], ich.unesco.org [dostęp 2024-07-02] (ang.).
  3. a b c d Dziedzictwo niematerialne – Malawi. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2024-07-02]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]