Oberża w Przeworsku
50°03′34″N 22°29′10″E/50,059444 22,486111 nr rej. A-1307 z 25.02.2015[1]
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Krakowska 21 (d. 35) |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
Jan Griesmayer (przebudowa) |
| Ukończenie budowy |
XVII wiek |
| Ważniejsze przebudowy |
1800, 1850-1869 |
| Pierwszy właściciel |
Ordynacja Przeworska Lubomirskich |
| Kolejni właściciele |
Starostwo Powiatowe w Przeworsku |
Położenie na mapie Przeworska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przeworskiego  | |
| 50°03′34″N 22°29′10″E/50,059444 22,486111
| |
Oberża w Przeworsku – zabytkowy XVII-wieczny budynek znajdujący się przy ul. Krakowskiej w Przeworsku.
Obiekt wzniesiono w XVII wieku w stylu barokowym. Oberża położona jest naprzeciw pałacu Lubomirskich, w pobliżu rzeki Mleczki. Jest to obiekt murowany z cegły na kamiennej podmurówce, z dachem namiotowym pokrytym dachówką ceramiczną. Obiekt użytkowany był jako dom zajezdny, w którym podróżujący mogli zatrzymać się na nocleg. W przeworskiej oberży gościli Honoriusz Balzak i Stefan Czarniecki.
We wnętrzu znajduje się szeroka sień mieszcząca co najmniej osiem wozów parokonnych. Uwagę zwraca również ogromny komin i piec kaflowy. We wnętrzu zachowały się elementy wystroju klatki schodowej z balustradami, stolarka drzwiowa i okienna, fasety na stropach pomieszczeń.
Budynek, pierwotnie parterowy, był przebudowywany w latach 1800 (projekt Jana Griesmayera). Na przedłużeniu budynku mieszkalnego dobudowano stajnię i wozownię. Kolejna przebudowa miała miejsce w latach 1850-1869 (z inicjatywy księcia Jerzego Henryka Lubomirskiego). Po zlikwidowaniu części zajezdnej wzniesiono segment wschodni nadając jego elewacji klasycystyczny wygląd. W 1899 obiekt zaadaptowany na potrzeby Starostwa Powiatowego, które zajmowało budynek do 1939.
Obecnie oberża stoi tyłem do ulicy, ponieważ dawniej droga biegła z drugiej strony budynku. Świadczy o tym taras oberży i widoczne, nieckowate wgłębienie terenu.
Po II wojnie światowej obiekt zaadaptowany został na bursę dla młodzieży licealnej. Budynek remontowany był w 1991 i 2005. Obecnie obiekt stanowi wielorodzinny budynek mieszkalny.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni (red.) Kunysz: Siedem wieków Przeworska. Rzeszów: 1974.
- Janusz Motyka: Przeworsk i okoliczne gminy. Przewodnik. Rzeszów: Podkarpcki Instytut Książki i Marketingu, 2010. ISBN 978-83-61746-40-9.