Odległość hiperfokalna

Odległość hiperfokalna – pojęcie z zakresu teorii fotografii. Odległość hiperfokalna może być definiowana na dwa sposoby:

jako odległość, od której rozpoczyna się głębia ostrości przy ustawieniu ostrości na nieskończoność^[1]
jako odległość między aparatem fotograficznym, a obiektem na który ustawiono ostrość - zapewniająca uzyskanie maksymalnej głębi ostrości. Głębia ta rozpoczyna się w połowie odległości hiperfokalnej i sięga aż po horyzont (w nieskończoność)^[1].

Odległość hiperfokalna zależy od ustawionej podczas wykonywania zdjęcia liczby przysłony, ogniskowej obiektywu oraz akceptowalnej wielkości krążka rozmycia, co wyraża się wzorem^[1]:

H\approx {\frac {f^{2}}{Nc}}.

gdzie:

$f$ - ogniskowa obiektywu

$N$ – liczba przysłony

$c$ – krążek rozmycia dla danego filmu fotograficznego lub matrycy światłoczułej

Przybliżone wartości odległości hiperfokalnej (w metrach) dla aparatów fotograficznych z matrycami APS-C^[2]:


		długość ogniskowej
		12	15	17	20	24	28	35	50
p r z y s ł o n a	f/8	1,0 m	1,5 m	2,0 m	2,7 m	3,8 m	5,2 m	8,2 m	16,8 m
	f/11	0,7 m	1,1 m	1,4 m	1,9 m	2,7 m	3,7 m	5,8 m	11,9 m
	f/16	0,5 m	0,8 m	1,0 m	1,3 m	2,0 m	2,6 m	4,4 m	8,2 m
	f/22	0,4 m	0,6 m	0,7 m	1,0 m	1,4 m	1,8 m	2,9 m	5,9 m

Przybliżone wartości odległości hiperfokalnej (w metrach) dla aparatów fotograficznych z matrycami pełnoklatkowymi (24x36 mm)^[2]:


		długość ogniskowej
		16	20	24	28	35	50
p r z y s ł o n a	f/8	1,1 m	1,7 m	2,4 m	3,4 m	5,2 m	10,7 m
	f/11	0,8 m	1,2 m	1,8 m	2,4 m	3,7 m	7,6 m
	f/16	0,6 m	0,9 m	1,2 m	1,7 m	2,6 m	5,3 m
	f/22	0,4 m	0,6 m	0,9 m	1,2 m	1,8 m	3,8 m

Zasady postępowania przy robieniu zdjęć z maksymalną głębią ostrości:

jeżeli dysponujemy obiektywem zmiennoogniskowym ustawiamy jego ogniskową - wskazane jest ustawienie ogniskowej na jak najmniejszej wartości - uzyskamy wtedy szeroki kąt widzenia obiektywu, a tym samym dużą głębię ostrości wykonywanego zdjęcia
ustawiamy przysłonę obiektywu. Najlepiej uczynić to w trybie preselekcji przesłony (oznaczonym najczęściej jako "A" lub Av") - mamy wtedy pewność, że automatyka aparatu nie zmieni samoczynnie ustawionej przez nas wartości. W miarę możliwości staramy się ustawić jak największą liczbę przysłony, by zapewnić jak największą głębię ostrości
ustalamy odległość na jaką powinna być ustawiona ostrość podczas wykonywania zdjęcia - czyli odległość hiperfokalną. W tym celu można skorzystać z powyższych tabelek, odpowiednich stron internetowych lub aplikacji (w tym m.in.na smartfony), które pomagają obliczyć wartość odległości hiperfokalnej. W aplikacjach tych, dla ułatwienia użytkowania, zamiast wielkości krążka rozmycia ("CoC") wystarczy najczęściej podać rozmiar matrycy światłoczułej (np APS-C, Full-Frame itp) lub markę i model aparatu fotograficznego
ustawiamy ostrość na ustaloną w poprzednim punkcie odległość. Możemy w tym celu np. poprosić inną osobę by stanęła na chwilę w tej odległości - i na niej wyostrzyć ujęcie. Osoba ta, nie musi pozostawać w kadrze podczas robienia zdjęcia. Ustawienie ostrości dokonujemy w trybie manualnym, pokręcając odpowiednio pierścień regulacji ostrości na obiektywie
upewniamy się, że ustawione poprzednio parametry zdjęcia (ogniskowa, przysłona, odległość ostrzenia) nie uległy zmianie - i wykonujemy zdjęcie.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Odległość hiperfokalna - Optyczne.pl [online], www.optyczne.pl [dostęp 2020-01-21] .
↑ ^a ^b RossR. Hoddinott RossR., Poradnik fotograficzny, Lódź: Galaktyka sp. z o.o., 2013, ISBN 978-83-7579-285-0 .

Linki zewnętrzne

http://www.dofmaster.com/dofjs.html – strona z kalkulatorem głębi ostrości i odległości hiperfokalnej (ang.)
http://dofsimulator.net - interaktywny kalkulator głębi ostrości

[:0-1] Odległość hiperfokalna - Optyczne.pl [online], www.optyczne.pl [dostęp 2020-01-21] .

[:1-2] RossR. Hoddinott RossR., Poradnik fotograficzny, Lódź: Galaktyka sp. z o.o., 2013, ISBN 978-83-7579-285-0 .

[1]

[2]