Przejdź do zawartości

Odwołania znakowe SGML

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Odwołania znakowe SGML (ang. SGML character references) – w języku znaczników SGML zestaw kodów w postaci &kod;. Służą one do jednoznacznego zapisu znaków pisarskich, gdy niemożliwe jest ich bezpośrednie wpisanie z klawiatury. Odwołania znakowe są używane głównie w HTML, XHTML i XML.

Odwołania znakowe są często błędnie nazywane encjami, w rzeczywistości tylko jeden ich rodzaj (nazwane odwołania znakowe) korzysta z encji.

Rodzaje odwołań znakowych

[edytuj | edytuj kod]

Odwołania znakowe można podzielić na trzy grupy:

  • odwołania znakowe numeryczne dziesiętne, zapisujące unikodowy numer znaku; mają postać &#liczba;;
  • odwołania znakowe numeryczne szesnastkowe, również zapisujące unikodowy numer znaku, tylko że w systemie szesnastkowym; mają postać &#xliczba;;
  • nazwane odwołania znakowe, będące po prostu odwołaniami do encji znakowych; mają postać &encja;.

Z tego wynika, że odwołanie znakowe np. do „ó” może występować w trzech postaciach:

  • ó
  • ó
  • ó

Odwołania znakowe mogą pełnić dwie role:

  1. Jedną z nich jest możliwość używania znaków spoza zestawu kodowego zawartego na wybranej stronie kodowej. Na przykład umożliwiają używanie znaków kanji w dokumencie z kodowaniem ISO 8859-2.
  2. Drugą jest możliwość stosowania znaków, które mają specjalne znaczenie w składni SGML/XML. Należą do nich: &amp; (&) oraz &lt; (<), a także &gt; (>), &quot; (") i &apos; (') – ten ostatni tylko w XML.

Nazwane odwołania znakowe

[edytuj | edytuj kod]

Większość z encji znakowych HTML jest częścią standardu SGML ISO 8879. Częścią standardu XML jest 5 encji znakowych o nazwach: amp, lt, gt, quot i apos.

Nazwy encji znakowych są tworzone na kilka sposobów:

  • nazwy encji liter łacińskich ze znakami diakrytycznymi są tworzone przez nazwę litery, odpowiednio wielką lub małą, i angielską nazwę znaku diakrytycznego. Tak np. &eacute; (é) to „e” z akcentem akutowym (ang. acute), a &Agrave; (À) to „A” z akcentem grave. Wszystkie odwołania do encji znakowych z alfabetu łacińskiego można znaleźć w artykułach Alfabet łaciński w Unikodzie;
  • litery greckie są zapisywane ich angielskimi nazwami, pisanymi odpowiednio od wielkiej lub małej litery. Np. &beta; (β) to mała litera beta, a &Omega; (Ω) to wielka litera omega. Lista odwołań do encji znakowych z alfabetu greckiego jest dostępna w artykule Alfabet grecki;
  • nazwane odwołania znakowe inne niż do liter łacińskich i greckich. Ich lista widoczna jest w następnych podsekcjach.

Strzałki

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa / opis Odwołanie Wygląd
strzałka w lewo &larr;
strzałka w górę &uarr;
strzałka w prawo &rarr;
strzałka w dół &darr;
obustronna strzałka pozioma &harr;
znak powrotu karetki &crarr;
podwójna strzałka w lewo &lArr;
podwójna strzałka w górę &uArr;
podwójna strzałka w prawo &rArr;
podwójna strzałka w dół &dArr;
podwójna obustronna strzałka pozioma &hArr;

Logika matematyczna i teoria zbiorów

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa / opis Odwołanie Wygląd
symbol alef / symbol liczb kardynalnych &alefsym;
dla każdego &forall;
istnieje &exist;
zbiór pusty &empty;
element zbioru &isin;
nie jest elementem zbioru &notin;
zawiera element &ni;
logiczne I &and;
logiczne LUB &or;
część wspólna zbiorów &cap;
unia zbiorów &cup;
podzbiór &sub;
nadzbiór &sup;
nie jest podzbiorem &nsub;
podzbiór lub równy &sube;
nadzbiór lub równy &supe;
więc &there4;

Inne oznaczenie matematyczne

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa / opis Odwołanie Wygląd
symbol funkcji &fnof; ƒ
w przybliżeniu równe &cong;
asymptotycznie równe / prawie równe &asymp;
nierówne &ne;
identyczne &equiv;
mniejsze lub równe &le;
większe lub równe &ge;
plus/minus &plusmn; ±
część urojona liczby zespolonej &image;
część rzeczywista liczby zespolonej &real;
lewy sufit &lceil;
prawy sufit &rceil;
lewa podłoga &lfloor;
prawa podłoga &rfloor;
lewy nawias kątowy &lang;
prawy nawias kątowy &rang;
prim, minuty, stopy &prime;
podwójne prim (bis), sekundy, cale &Prime;
różniczka cząstkowa &part;
nabla &nabla;
znak iloczynu &prod;
znak sumy &sum;
znak minus &minus;
operator gwiazdkowy &lowast;
pierwiastek kwadratowy &radic;
proporcjonalny do &prop;
nieskończoność &infin;
kąt &ang;
całka &int;
dodawanie w kółku &oplus;
iloczyn wektorowy, mnożenie w kółku &otimes;
prostopadły do &perp;
znak mnożenia skalarnego &sdot;
znak ułamka &frasl;
promil &permil;
znak dzielenia &divide; ÷
kwadratowy &sup2; ²
sześcienny &sup3; ³
P Weierstrassa
(symbol funkcji eliptycznej Weierstrassa)
&weierp;

Znaki karciane

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa / opis Odwołanie Wygląd
pik &spades;
trefl &clubs;
kier &hearts;
karo &diams;

Znaki diakrytyczne

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa / opis Odwołanie Wygląd
akut (akcent silny) &acute; ´
diereza/umlaut &uml; ¨
cyrkumfleks (akcent przeciągły) &circ; ˆ
cedylla &cedil; ¸
tylda górna &tilde; ˜

Inne znaki typograficzne

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa / opis Odwołanie Wygląd
znak handlowy (TM) &trade;
znak zarejestrowania (R) &reg; ®
małe czarne kółko (punktor) &bull;
wielokropek &hellip;
nadkreślnik (makron) &macr; ¯
znak podobieństwa (operator tyldowy) &sim;
paragraf &sect; §
znak praw autorskich (c) &copy; ©
krzyż filologów (sztylet) &dagger;
złamana pionowa kreska &brvbar; ¦
romb &loz;
wykrzyknik odwrócony &iexcl; ¡
znak zapytania odwrócony &iquest; ¿
pauza &mdash;
półpauza &ndash;

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]