Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki (Poznań)

Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki
	; Widok ogólny osiedla od strony ul. Grochowskiej i Marcelińskiej
Państwo	Polska
Miasto	Poznań
Dzielnica	Osiedle Grunwald Północ
Data budowy	1958–1970
Architekt	Mirosława Dworzańska, Bogdan Celichowski, Włodzimierz Wojciechowski, Zdzisław Podoski
	Położenie na mapie Poznania Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki
	Położenie na mapie Polski Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki
	52°23′08,4″N 16°51′50,7″E/52,385667 16,864083
	Multimedia w Wikimedia Commons

Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki (dawniej Osiedle im. Karola Świerczewskiego^[1] i Osiedle Grunwald^[2]) – osiedle mieszkaniowe w Poznaniu i jednocześnie obszar Systemu Informacji Miejskiej^[3] położony na osiedlu samorządowym Grunwald Północ na Grunwaldzie. Było to pierwsze wielkie osiedle w Poznaniu^[4].

Granice

Wedle Systemu Informacji Miejskiej jednostka obszarowa Osiedle ks. Jerzego Popiełuszki mieści się w granicach:

od wschodu: ulicą Grochowską,
od południa: ulicą Marcelińską,
od zachodu: ulicą Bułgarską,
od północy: ulicą Bukowską^[3].

Charakterystyka i obiekty

Jest osiedlem bloków wielorodzinnych zbudowanych w latach 1958-1970^[5], pomiędzy ul. Bukowską (na północy), ul. Grochowską (na wschodzie), ul. Marcelińską (na południu) i ul. Bułgarską (na zachodzie), według projektu Mirosławy Dworzańskiej, Bogdana Celichowskiego, Włodzimierza Wojciechowskiego, Zdzisława Podoskiego^[6] i Wojciecha Kasprzyckiego na 1700 mieszkań^[2]. Potocznie za Osiedle to uważa się wszystkie bloki w tym rejonie, łącznie z tymi na wschód od ul. Grochowskiej.

Osiedle, jako jednostka pomocnicza samorządu terytorialnego, powstało 28 września 1993^[7]. Ma powierzchnię 1,2 km², a zamieszkuje na nim około 12000 mieszkańców. Zabudowę stanowią przede wszystkim kilkupiętrowe bloki z lat 60. XX wieku, uzupełnione funkcją handlową i usługową. Oprócz tego na tym terenie znajduje się Kościół św. Jerzego. Od strony ul. Grochowskiej do 2009 stał także oryginalny pomnik Karola Świerczewskiego w formie kilkunastometrowego bagnetu, wbitego w ziemię (towarzyszyły mu także mniejsze bryły w sąsiedztwie). Zburzono go w atmosferze kontrowersji – protestował m.in. Obywatelski Ruch Walter. Pomnik powstał w 1975 i był dziełem Ryszarda Skupina i Anny Krzymańskiej.

Dominantę zespołu stanowi budynek dwunastokondygnacyjny przy ulicy Grochowskiej 49a (obecnie rejon Kasztelanowa) wykonany z tzw. cegły żerańskiej (ściennych elementów betonowych o wysokości jednej kondygnacji) na szkielecie żelbetowym. W pierwszych dwóch budynkach niskich (dawne os. Grunwald) zastosowano eksperymentalną warstwę ocieplającą z betonu komórkowego i supremy (płyt cementowo-wiórowych)^[2].

W rejonie osiedla, przed jego budową, znajdowały się ogrody działkowe o nazwie Przyroda, a zamieszkałe w części przez osoby, które ówczesna władza określała mianem marginesu społecznego. Oczyszczanie terenów, wyburzanie slumsów i wysiedlenie ludności odbyło się w atmosferze protestu, przy użyciu siły i z pomocą oddziałów milicyjnych. Początkowo planowano wznieść wszystkie budynki w technologii cegły żerańskiej, jednak ostatecznie zdecydowano się na wielką płytę, co było decyzją polityczną, inspirowaną przez prof. Bohdana Lewickiego, propagatora rozwiązań radzieckich w polskim budownictwie mieszkaniowym^[8].

Oświata

Na osiedlu działają dwie szkoły podstawowe: szkoła podstawowa nr 88 im. Poznańskich Koziołków na ulicy Swoboda 53^[9] i szkoła podstawowa nr 91 im. J. Wybickiego przy ulicy Promyk 4^[10].

Komunikacja

Dojazd na osiedle zapewniają autobusy linii 145, 148, 150, 159, 163, 169, 177, 182, 191, 729 i linie nocne 240 i 242.

Zobacz też

Jerzy Popiełuszko
Pomnik Pomordowanych Policjantów II RP Województwa Poznańskiego – zlokalizowany na osiedlu
Kasztelanów

Przypisy

↑ Stanisław Pogórski: O nowym osiedlu mieszkaniowym przy ulicy Grunwaldzkiej w: Kronika Miasta Poznania 1-2/1957 s. 34
↑ ^a ^b ^c Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 110, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .
↑ ^a ^b https://web.archive.org/web/20170922004858/http://zdm.poznan.pl/content/pliki/mapa_jed_obsz.jpg Mapa jednostek obszarowych Systemu Informacji Miejskiej
↑ Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 112, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .
↑ PiotrP. Marciniak PiotrP., Doświadczenia modernizmu. Architektura i urbanistyka Poznania w czasach PRL, PiotrP. Chojnacki, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2010, s. 100, ISBN 978-83-7503-113-3, OCLC 750779978 .
↑ Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 340, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .
↑ Uchwała nr XC/521/93 Rady Miejskiej Poznania z dnia 28 września 1993 r. w sprawie powołania Osiedla Księdza Jerzego Popiełuszki
↑ Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 113-114, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .
↑ Szkoła Podstawowa nr 88 im. Poznańskich Koziołków [online] [dostęp 2018-08-23] (pol.).
↑ Szkoła Podstawowa nr 91 im. Józefa Wybickiego [online] [dostęp 2018-08-23] (pol.).

Bibliografia

Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8
Janusz Pazder, O poznańskich pomnikach po 1918 roku, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/2001, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2001, s.50, ISSN 0137-3552
https://archive.ph/20090906153249/http://www.mmpoznan.pl/6664/2009/8/18/park-ks-popieluszki-czy-skwer-bohaterow-ii-armii-wp?districtChanged=true – spór o pomnik
http://bip.city.poznan.pl/bip/public/bip/samorzady.html?co=print&sa_id=33 – rada osiedla

[1] Stanisław Pogórski: O nowym osiedlu mieszkaniowym przy ulicy Grunwaldzkiej w: Kronika Miasta Poznania 1-2/1957 s. 34

[Henryk_Marcinkowski_2013-2] Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 110, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .

[autonazwa1-3] ttps://web.archive.org/web/20170922004858/http://zdm.poznan.pl/content/pliki/mapa_jed_obsz.jpg Mapa jednostek obszarowych Systemu Informacji Miejskiej

[4] Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 112, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .

[5] PiotrP. Marciniak PiotrP., Doświadczenia modernizmu. Architektura i urbanistyka Poznania w czasach PRL, PiotrP. Chojnacki, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2010, s. 100, ISBN 978-83-7503-113-3, OCLC 750779978 .

[6] Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 340, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .

[7] Uchwała nr XC/521/93 Rady Miejskiej Poznania z dnia 28 września 1993 r. w sprawie powołania Osiedla Księdza Jerzego Popiełuszki

[8] Projekt – Miasto. Wspomnienia poznańskich architektów 1945-2005, HenrykH. Marcinkowski i inni, Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2013, s. 113-114, ISBN 978-83-7768-069-8, OCLC 871701842 .

[9] Szkoła Podstawowa nr 88 im. Poznańskich Koziołków [online] [dostęp 2018-08-23] (pol.).

[10] Szkoła Podstawowa nr 91 im. Józefa Wybickiego [online] [dostęp 2018-08-23] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Obszary Systemu Informacji Miejskiej	Osiedle Ks. Jerzego Popiełuszki Świt
Osiedla mieszkaniowe	Osiedle Ks. Jerzego Popiełuszki Osiedle im. Cyryla Ratajskiego (częściowo)
Atrakcje turystyczne	Pomnik Pomordowanych Policjantów II RP Województwa Poznańskiego
Ulice	Ulica Bukowska
Kościoły	Kościół św. Jerzego
Targowiska	Rynek na Świcie