Ostryopsis
 Ostryopsis davidiana | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Ostryopsis |
| Nazwa systematyczna | |
| Ostryopsis Decaisne Bull. Soc. Bot. France 20: 155. 1873[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
O. davidiana Decaisne[3] | |
Ostryopsis – rodzaj roślin z rodziny brzozowatych Betulaceae, w niektórych ujęciach systematycznych wyodrębniających rodzinę leszczynowatych Corylaceae – włączany do niej[4]. Obejmuje trzy gatunki[5] – Ostryopsis davidiana, O. nobilis[6] i opisany dopiero w 2010 roku O. intermedia[7][6][8]. Rodzaj opisywany jest jako endemiczny dla Chin[7][6], ale bywa też podawany z Mongolii[5]. O. davidiana jest rozpowszechniony w północnych Chinach, pozostałe gatunki występują na mniejszym areale w środkowej części tego kraju[7]. Rosną na obszarach górskich w zaroślach i widnych lasach, sięgając do rzędnej 3000 m n.p.m.[9][10]
Ostryopsis davidiana jest stosowany w Chinach do nasadzeń chroniących przed erozją. Z pędów tego gatunku wyrabia się narzędzia rolnicze[9].
Rośliny z tego rodzaju rzadko są uprawiane poza Chinami, m.in. w Polsce[11].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Krzewy osiągające do 3 m (O. davidiana)[9] i do 5 m (O. nobilis)[10], o pędach za młodu gęsto owłosionych[9][10].
- Liście
- Opadające na zimę, pojedyncze, ogonkowe, o blaszce nieregularnie, podwójnie piłkowanej. Blaszka od spodu owłosiona biało (O. davidiana) lub żółtobrązowo (O. nobilis)[6].
- Kwiaty
- Rośliny jednopienne, kwiaty rozdzielnopłciowe zebrane w kotki. Walcowate kwiatostany męskie z licznymi przysadkami, w kątach których wyrastają kwiaty składające się tylko z 4–8 pręcików (brak okwiatu[7]). Kwiaty żeńskie zebrane parami w główkowate lub groniaste kwiatostany wsparte pochwiasto otulającymi je skórzastymi przysadkami[6].
- Owoce
- Jajowatokuliste, żebrowane orzeszki osiągające 4–6 mm długości w całości okryte przysadkami[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj bardzo blisko spokrewniony z leszczyną Corylus[4] (gatunek Ostryopsis davidiana opisany zresztą został także jako Corylus davidiana (Decaisne) Baillon.[9]). W obrębie rodziny brzozowatych Betulaceae zaliczany jest do podrodziny Coryloideae J.D. Hooker[2], czasem podnoszonej do rangi osobnej rodziny leszczynowatych Corylaceae[4].
- Ostryopsis davidiana Decaisne
- Ostryopsis intermedia B.Tian & J.Q.Liu
- Ostryopsis nobilis I.B. Balfour & W.W. Smith
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-11-20] (ang.).
- ↑ a b Ostryopsis. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-11-20].
- ↑ a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 119. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 662, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e f g Ostryopsis. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-11-20].
- ↑ a b c d Bin Tian, Teng-Liang Liu, Jian-Quan Liu. Ostryopsis intermedia, a new species of Betulaceae from Yunnan, China. „Botanical Studies”. 51, s. 257-262, 2010.
- ↑ a b Ostryopsis. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-11-20].
- ↑ a b c d e Ostryopsis davidiana. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-11-20].
- ↑ a b c Ostryopsis nobilis. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-11-20].
- ↑ Jerzy Hrynkiewicz-Sudnik, Bolesław Sękowski, Mieczysław Wilczkiewicz: Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 194. ISBN 83-01-13434-8.