Płaskogonka kapturowa
| Crypsirina cucullata[1] | |
| Jerdon, 1862 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
płaskogonka kapturowa |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Płaskogonka kapturowa[3], sroka kapturowa[4] (Crypsirina cucullata) – słabo poznany[5][6] gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae). Endemiczny dla Mjanmy[2]. Osiadły[7][8].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Wymiary[edytuj | edytuj kod]
Ciało płaskogonki kapturowej osiąga długość ok. 30–31 cm łącznie z ogonem[6] i masę mieszczącą się w zakresie 130–135 g[9].
Skrzydłoː 10,2–10,8 cm
Ogonː 18–20 cm
Skokː 2,6–2,7 cm
Dzióbː 2 cm[6]
Wygląd zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]
Mocny, zakrzywiony dziób o czarnym wnętrzu. Nogi krótkie i słabe, o czarnej barwie. Skrzydła szerokie, dosyć krótkie. Tęczówki ciemnoniebieskie[8]. Długi, podzielony na poziomy ogon z łopatkowatą końcówką. Pióra pokrywające czoło i kantarek miękkie i czarne, reszta głowy ciemna z zielonkawym połyskiem. Kark szarobiały. Ciało jasnoszare, z odcieniem bladego różu od spodu i szaroniebieskim zabarwieniem na wierzchu. Płowe pokrywy skrzydłowe, na dużych pokrywach skrzydłowych białe końcówki. Lotki pierwszorzędowe czarne[6][8]. Posiada dziesięć sterówek[10][5].
Upierzenie młodych osobników jest mniej intensywne i posiada szarobrązowe zabarwienie[8], pióra ogona krótsze i bez łopatkowatego zakończenia, tęczówki brązowe, wnętrze dzioba pomarańczowe. Po pierwszym pierzeniu płaskogonka kapturowa różni się od dorosłego ptaka tym, że jej pióra są ciemniejsze, nie ma białego karku, a ogon pozostaje stosunkowo krótki i zakończony inaczej niż u w pełni rozwiniętego osobnika. Ostateczny wygląd przybiera zazwyczaj po drugim pierzeniu, czasem dopiero w drugim roku życia[6].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Środowisko[edytuj | edytuj kod]
Lasy wtórne, tereny porastane przez rośliny z rodziny dwuskrzydłowatych, cierniste zarośla, skraje terenów rolniczych na wysokościach do ok. 1000 metrów[5][2][8].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Gatunek występujący wyłącznie w Mjanmie[5], w rejonie równin zalewowych rzek Sittaung Myit oraz Irawadi[2].
Tryb życia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Zachowaniaː zazwyczaj spotykana w parach lub niewielkich grupach[8], odgłos wytwarzany przez skrzydła podczas lotu opisywany jako brzęczący[6].
Rozródː 2–4 kremowe lub białozielone, nakrapiane na brązowo jaja składane w maju i czerwcu. Gniazdo z gałązek i korzonków, przypomina mniejszą, bardziej zwartą wersję tego budowanego przez srokę zwyczajną. Zazwyczaj znajduje się w zaroślach lub na małych drzewach[6][8][5].
Głosː cichy, mruczący dźwięk drrrriiii'k lub ostre, nieharmonijne, charczące odgłosy[5][6].
Pożywienieː zaobserwowano, że w skład diety płaskogonki kapturowej wchodzą organizmy z rzędu prostoskrzydłych (owady z podrzędu Caelifera oraz szarańcza wędrowna), modliszkowate i termity[5].
Status, zagrożenie i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Od 2000 roku płaskogonka kapturowa klasyfikowana jest przez czerwoną księgę gatunków zagrożonych IUCN jako gatunek bliski zagrożenia (NT); wcześniej, od 1994 roku miała status gatunku narażonego (VU). Zjawiska, które zdecydowały o umieszczeniu płaskogonki kapturowej w kategorii NT to obserwowany trend spadkowy w liczebności, stosunkowo niewielki obszar występowania i podzielenie populacji na mniejsze grupy, a także czynniki antropogeniczne – rozwój rolnictwa przyczynia się do zmniejszania naturalnych środowisk zamieszkiwanych przez płaskogonkę[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Crypsirina cucullata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e Crypsirina cucullata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and jays (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-19].
- ↑ Crypsirina cucullata (Hooded Treepie) – Avibase [online], avibase.bsc-eoc.org [dostęp 2018-07-18].
- ↑ a b c d e f g Madge, S.: Hooded Treepie (Crypsirina cucullata). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-19].
- ↑ a b c d e f g h Steve Madge, Crows and Jays, A&C Black, 30 sierpnia 2010, ISBN 978-1-4081-3527-3 [dostęp 2018-07-18] (ang.).
- ↑ Species factsheet: Crypsirina cucullata. BirdLife International. [dostęp 2020-04-19]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g BirdForum, Hooded Treepie (Crypsirina cucullata) [dostęp 18-07-2018] (ang.)
- ↑ Témia à collier – Crypsirina cucullata – Hooded Treepie, [w:] Oiseaux.net [online] [dostęp 2018-07-18] (ang.).
- ↑ Report of Curator, Zoological Department, February, 1862, „Journal of the Asiatic Society of Bengal”, 31, 1862, s. 341–342 (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dźwięki wydawane przez płaskogonkę kapturową – xeno-canto.org
- Galeria zdjęć (11 fotografii) – Oriental Bird Club Image Database
- Zdjęcia i nagrania audio. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).