Panika na stacji metra Niamiha w Mińsku
53°54′19″N 27°33′09″E/53,905278 27,552500 Pomnik przed wejściem do stacji | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
30 maja 1999 |
| Ofiary śmiertelne |
53 osoby |
| Ranni |
ponad 250 rannych |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Mińska  | |
| 53°54′19″N 27°33′09″E/53,905278 27,552500
| |
Panika na stacji metra Niamiha – tragedia, do której doszło pod koniec piwnego święta w Mińsku w niedzielę 30 maja 1999 roku, w czasie koncertu rockowego na wolnym powietrzu (niedaleko Pałacu Sportu) zorganizowanego przez firmy Aliwaryja i Dżaz-Kraft. Podczas tego wydarzenia śmierć poniosły 53 osoby.
Opis zdarzenia
[edytuj | edytuj kod]Młodzież słuchająca koncertu, chcąc schować się przed niespodziewaną burzą z gradem, ruszyła do przejścia podziemnego na stacji metra Niamiha. Z powodu deszczu schody zrobiły się bardzo śliskie i wiele osób przewracało się, a potem nie mogło się podnieść. W wyniku stratowania zginęły 53 osoby, ponad 250 zostało rannych. Większość ofiar to nastolatki[1]. Większość zmarła w wyniku uduszenia i ran. Mnóstwo ofiar miało głębokie rany kłute na ciele, zadane butami na wysokich obcasach. Według zeznań świadków, święto trwało jeszcze godzinę po tragedii.
Konsekwencje tragedii
[edytuj | edytuj kod]Wkrótce po zdarzeniu podał się do dymisji przewodniczący Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego Uładzimir Jarmoszyn, jednak prezydent Alaksandr Łukaszenka dymisji nie przyjął[2]. W kraju ogłoszono dwudniową żałobę narodową[3]. Decyzją Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego i miejscowych komitetów wykonawczych, bliscy ofiar otrzymali na dwa lata prawo bezpłatnego przejazdu transportem miejskim, bezpłatnych leków i zwolnienie z opłat za usługi komunalne. Ulgi zostały zlikwidowane w 2002 roku decyzją Łukaszenki. Bliscy ofiar bezskutecznie odwoływali się od decyzji w sądzie[4].
Upamiętnianie
[edytuj | edytuj kod]Na miejscu zdarzenia, obok wejścia na stację metra Niamiha, 30 maja 2002 roku odsłonięto pomnik ku czci ofiar w formie 53 róż, rozrzuconych na metaforycznych stopniach schodów, a także niewielką kapliczkę z krzyżem prawosławnym z informacją o tragedii[5].
Panika w kulturze
[edytuj | edytuj kod]Wydarzenia z 1999 roku zostały opisane w książce Artura Klinaua Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca. Autor porównuje tragedię ludzi w metrze do tragedii poległych w bitwie nad Niemigą, która zdarzyła się w tym samym miejscu w 1067 roku. Metafizyczną siłę sprawczą obu tragedii przypisuje rzece Niamisze, która została w czasach sowieckich skanalizowana i wprowadzona pod ziemię:
Powtórzyła się historia sprzed blisko tysiąca lat. „Nad Niamihą kładą snopy głów, rzucają na klepiska dusze i wymłócają je z ciał. Złym ziarnem obsiano krwawe brzegi Namihy”. Przekleństwo krwawych brzegów powróciło. Powróciła rzeka, spadła z nieba, porwała dzieci Miasta i zabiła je na swoich brzegach, ale tym razem pod ziemią, bo przecież od wielu już lat Niamiha jest rzeką podziemną. Krwawe brzegi podziemnej rzeki, krwawe brzegi „Tej, która nie śpi”…[6]
| Lp. | Nazwisko, imię, imię po ojcu | Data urodzenia, wiek | Miejsce pracy, nauki | Miejsce pochówku |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Ariech Wiktoria Anatolieuna | 1982.10.02 (16) | Szkoła Średnia Nr 189 (uczennica) | Draniczikowo |
| 2 | Bielicka Ksenia Anatolieuna | 1982.02.10 (17) | ? | cmentarz Wschodni |
| 3 | Bielska Anastasija Walerjeuna | 1980.11.27 (18) | Politechniczne technikum | Mołodeczno |
| 4 | Bibiło Marina Pietrouna | 1981.03.12 (18) | Białoruski Uniwersytet Państwowy, studentka | cmentarz Wschodni |
| 5 | Bobrikowa Olga Walerjeuna | 1980.08.16 (18) | Białoruska Państwowa Akademia Politechniczna, studentka | cmentarz Wschodni |
| 6 | Brieczko Anna Mikałajeuna | 1977.06.29 (21) | BKKU, studentka | cmentarz Wschodni |
| 7 | Buriec Andrej Aleksandrowicz | 1980.07.26 (18) | BATU, student | rejon zdzięciolski |
| 8 | Wisznieuska Alena Wiktarauna | 1981.11.07 (17) | S.SZ. Nr 189, uczennica | cmentarz Czyżowski |
| 9 | Wodopjałowa Matriena Arefjeuna | 1938 (61) | emerytka | cmentarz Północny |
| 10 | Hahanowa Olga Aleksandrauna | 1984.05.03 (15) | Szkoła Średnia Nr 192, uczennica | cmentarz Czyżowski |
| 11 | Hobien Uładzimir Iwanawicz | 1975.06.11 (23) | OMON GUWD m. Mińska, milicjant | Jarcewo |
| 12 | Żewżik Olga Kanstancinauna | 1982.02.12 (17) | Szkoła Średnia Nr 97, uczennica | Fanipal |
| 13 | Żołobowa Julia Uładzimirauna | 1980.09.23 (18) | PO MGMI, słuchaczka | Rzeczyca |
| 14 | Zielenkiewicz Igor Wasiljewicz | 1971.03.06 (28) | Nie ustalono. Rodzina nie wie. | Pietrowice |
| 15 | Zujebska Maria Stanisławauna | 1963.12.11 (35) | PKOOO „Kierida”, gł. buchalter | Krematorium |
| 16 | Ińkowa Maria Michajłauna | 1983.10.18 (15) | Szkoła Średnia Nr 138, uczennica | cmentarz Kalwaryjski |
| 17 | Karpienko Żanna Walerjeuna | 1981.10.09 (17) | ? | cmentarz Czyżowski |
| 18 | Kaszicka Tacjana Anatoljeuna | 1978.11.12 (20) | Białoruski Państwowy Uniwersytet Technologiczny, studentka | cmentarz Czyżowski |
| 19 | Kislou Wasilij Filippowicz | 1957.06.24 (41) | SU Nr 19, kamieniarz | cmentarz Wschodni |
| 20 | Kowalienok Aleksandr Mikałajewicz | 1980.08.24 (18) | cmentarz Czyżowski | |
| 21 | Kołkowska Anna Iwanauna | 1972.05.06 (27) | MAZ | rejon stołpecki |
| 22 | Konaszenok Maryna Wiktarauna | 1984.07.25 (14) | Szkoła Średnia Nr 191, uczennica | rejon smolewicki |
| 23 | Korzun Dzmicier Georgijewicz | 1979.02.12 (20) | Swietłagorsk | |
| 24 | Korniejenkowa Anastasija Aleksiejeuna | 1981.02.14 (18) | Sklep Nr 1 Cz.P. „Bigospiec”, kasjerka | cmentarz Wschodni |
| 25 | Kostricki Aleksandr Uładzimirawicz | 1980.02.12 (19) | cmentarz Czyżowski | |
| 26 | Kułak Andrej Uładzimirawicz | 1983.08.25 (15) | Szkoła Średnia Nr 195, uczeń | cmentarz Kalwaryjski |
| 27 | Łoban Swiatłana Alaksandrauna | 1972.08.16 (26) | cmentarz Kalwaryjski | |
| 28 | Mielnikawa Ałła Uładzimirauna | 1975.07.12 (23) | Szpital MSW, lekarz | cmentarz Wschodni |
| 29 | Moroz Tacjana Uładzimirauna | 1981.06.21 (17) | Michanowicze | |
| 30 | Miadiel Pawał Iharjewicz | 1982.10.15 (16) | Nie pracujący | cmentarz Północny |
| 31 | Nasonawa Elena Siarhiejeuna | 1982.10.15 (16) | Szkoła Średnia Nr 191, uczennica | cmentarz Wschodni |
| 32 | Nikitienko Wolha Iwanouna | 1983.05.19 (16) | Technikum Materiałów Budowlanych, uczennica | cmentarz Wschodni |
| 33 | Nowakouska Aleutina Piatrouna | 1983.03.23 (16) | ? | cmentarz Czyżowski |
| 34 | Orieł Wolha Uładzimirauna | 1979.09.29 (19) | Białoruski Państwowy Uniwersytet Technologiczny, studentka | rejon bobrujski |
| 35 | Palwinska Wolha Adrejeuna | 1979.06.15 (19) | Belgoskonserwatoria | g.p. Obol |
| 36 | Płaksa Wolha Alehauna | 1986.01.15 (13) | Szkoła Średnia Nr 62, uczennica | Kołodiszcze |
| 37 | Podżaraja Maria Aleksiejeuna | 1980.08.11 (18) | Białoruska Państwowa Akademia Politechniczna, studentka | Nowołukoml |
| 38 | Rak Elena Mikałajeuna | 1983.01.24 (16) | rejon smolewicki | |
| 39 | Romanouska Tacjana Mikałajeuna | 1975.03.17 (24) | ? | cmentarz Północny |
| 40 | Rusakowicz Inessa Stanisławauna | 1952.11.19 (46) | MTZ, sekretarka | Krematorium |
| 41 | Riabokoń Hienadź Witaljewicz | 1974.12.27 (24) | OPO GUWD Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego | cmentarz Kalwaryjski |
| 42 | Cauko Anastasija Wiktarauna | 1981.11.24 (17) | Szkoła Średnia Nr 157, skończyła 11 klas | cmentarz Kalwaryjski |
| 43 | Timoszkowa Wolha Wasiljeuna | 1982.10.02 (16) | BPU elektroniki | cmentarz Północny |
| 44 | Tkaczewa Elena Sławouna | 1982.10.15 (16) | Szkoła Średnia Nr 98, uczennica | Cmentarz Wschodni |
| 45 | Filippowa Elena Mikałajeuna | 1985.09.30 (13) | Szkoła Średnia Nr 11, uczennica | Siennica |
| 46 | Chitrun Liliana Hienadzieuna | 1980.05.06 (19) | Białoruski Państwowy Uniwersytet Ekonomiczny, studentka | rejon lidzki |
| 47 | Chikunau Siarhiej Aleksandrawicz | 1979.08.12 (19) | Technikum Architektoniczno-Budowlane | cmentarz Czyżowski |
| 48 | Szajko Alaksandr Wasiljewicz | 1977.05.28 (22) | MAZ, robotnik | Michanowicze |
| 49 | Szewielewa Iryna Leanidauna | 1980.12.17 (18) | Szkoła Średnia Nr 45, uczennica | rejon smolewicki |
| 50 | Szyława Anna Dzimitryjeuna | 1981.08.15 (17) | ? | cmentarz Czyżowski |
| 51 | Szkurdze Ludmiła Alaksandrauna | 1976.02.20 (23) | cmentarz Kalwaryjski | |
| 52 | Jancawa Jelena Mikałajeuna | 1983.10.02 (15) | Szkoła Średnia Nr 174, uczennica | cmentarz Wschodni |
| 53 | Saładkiewicz Siarhiej Andrejewicz | 1980.04.19 (19) | PTU Nr 23, uczeń | Wołożyn |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Belarus stampede kills 54. bbc.co.uk, 1999-05-31. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
- ↑ Kto... 2000 ↓, s. 116
- ↑ Marina Babkina. Celebration has tragic ending. „The Free Lance-Star”, s. A4, 1999-06-01. (ang.).
- ↑ Четвертая годовщина трагедии на Немиге. charter97.org, 2003-05-30. [dostęp 2014-10-25]. (ros.).
- ↑ Открытие мемориала жертвам трагедии на Немиге. bdg.by, 2002-05-30. [dostęp 2014-10-25]. (ros.).
- ↑ Klinau 2008 ↓, s. 79
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
- Artur Klinau: Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca. Wyd. 1. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne S.C., 2008, seria: SULINA. ISBN 978-83-7536-056-1.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona poświęcona tragedii na Niamisze. nemiga99.narod.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-13)]. (ros.).