Papilio manlius
| Papilio manlius | |||
| Fabricius, 1798 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj | |||
| Gatunek |
Papilio manlius | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |||
 | |||
Papilio (Druryia) manlius − gatunek motyla z rodziny paziowatych i podrodziny Papilioninae.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został w 1798 roku przez Johana Christiana Fabriciusa w jego Supplementum Entomologiae Systematicae[2]. Jest blisko spokrewniony z P. phorbanta i P. epiphorbas[3][4]. Dawniej zaliczany był wraz z nimi do podrodzaju Princeps[5][3] do grupy gatunków P. nireus-group[3]. W klasyfikacji Bernarda Ronda z 2011 roku P. manlius wraz z P. epiphorbas, P. phorbanta i P. oribazus tworzy grupę gatunków P. oribazus-group, której wszyscy przedstawiciele są endemitami różnych części madagaskarskiego regionu zoogeograficznego. Grupa ta umieszczana jest w podrodzaju Druryia[5].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Imago[edytuj | edytuj kod]
Paź o krótkich ogonkach skrzydeł, osiągający od 42 do 52 mm, długości przedniego skrzydła i od 70 do 89 mm rozpiętości skrzydeł. Samiec ma wierzch przednich skrzydeł czarny z jasnymi, irydyzującymi zielonkawo-niebieskimi plamami i żółtymi kropkami. Jego tylne skrzydła nieco zaokrąglenie ząbkowane z podobnymi zielonkawo-niebieskimi plamami na wierzchu. Spód skrzydeł samca czarniawobrązowy z jaśniejszym brzegiem, a na tylnych z żółtawym zabarwieniem, białą, wyraźną w czasie lotu przepaską oraz białymi plamkami przykrawędziowymi i takiej barwy półksiężycowatymi (lunulami). Samica, która z początku została opisana jako odrębny gatunek, jest jaśniejsza, brązowa z podobnymi zielonkawo-niebieskimi plamami jak u samca, a pozbawiona białej przepaski na spodzie skrzydeł[6].
Gąsienica[edytuj | edytuj kod]
Gąsienice we wszystkich stadiach są ubarwione jasnozielono z czerwonym osmeterium[6], czym różnią się od współżerujących z nimi na maurytyjskich cytrusach gąsienic P. demodocus[4].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek endemiczny dla wyspy Mauritius w archipelagu Maskarenów[6]. Naturalna roślina żywicielska gąsienicy nie jest wzmiankowana w literaturze[3], jednak podejrzewa się, że jest to dziki przedstawiciel rutowatych[6]. Współcześnie gąsienice tego motyla żerują na introdukowanych na wyspie cytrusach (Citrus sp.). Dzięki temu, że rośliny te są powszechnie uprawiane, a przy tym nie traktowane intensywnie insektycydami, paź ten rozprzestrzenił się szeroko na terenie całej wyspy, jest tam pospolity i nie zagraża mu wyginięcie[4][3]. Natomiast populacja żerująca na naturalnej roślinności wyspy, jak się przypuszcza, jest niewielka i wymaga działań ochronnych, gdyż naturalny zasięg tego motyla ograniczony jest w zasadzie do Black River Gorges[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ M. Gimenez Dixon, Papilio manlius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-12-17] (ang.).
- ↑ Johan Christian Fabricius: Supplementum Entomologiae Systematicae. Hafniae: 1798, s. 422.
- ↑ a b c d e Mark C. Williams: File C – Papilionidae - Tribe Papilionini. [w:] Afrotropical Butterflies and Skippers [on-line]. [dostęp 2014-12-18].
- ↑ a b c P. M. H. Davis, M. J. C. Barnes. The Butterflies of Mauritius. „Journal of Research on the Lepidoptera”. 30 (3-4), s. 145-161, 1991.
- ↑ a b Papilio na nic.funet.fi. [dostęp 2014-12-17].
- ↑ a b c d e N. Mark Collins, Michael G. Morris: Threatened Swallowtail Butterflies of the World: The IUCN Red Data Book. Gland, Cambridge: IUCN, 1985, s. 339.