Papilio epiphorbas
| Papilio epiphorbas | |||
| Boisduval, 1833 | |||
 samiec | |||
 samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj | |||
| Gatunek |
Papilio epiphorbas | ||
| Synonimy | |||
| |||
Papilio (Druryia) epiphorbas − gatunek motyla z rodziny paziowatych i podrodziny Papilioninae.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został w 1833 roku przez Jean Baptiste'a Boisduvala[1]. Jest blisko spokrewniony z P. manlius i P. phorbanta[2][3]. Dawniej zaliczany był wraz z nimi do podrodzaju Princeps[4][2] do grupy gatunków P. nireus-group[2]. W 2011 Bernard Rond sklasyfikował P. manlius wraz z P. manlius, P. phorbanta i P. oribazus w grupę gatunków P. oribazus-group, której wszyscy przedstawiciele są endemitami różnych części madagaskarskiego regionu zoogeograficznego. Grupa ta umieszczana jest w podrodzaju Druryia[4]. Bliskie pokrewieństwo P. epiphorbas z P. oribazus potwierdzają wyniki badań molekularnych[5].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Paź o rozpiętości skrzydeł około 8–10 cm. Samiec ma wierzch ciała czarny, a spód brązowy. Wierzch jego skrzydeł przednich jest czarny z trzema niebiesko-zielonymi kropkami i takiej samej barwy krótką przepaską, a spód ciemnobrązowy. Tylne skrzydła samca mają krótkie ogonki, wierzch czarny z łańcuszkiem niebiesko-zielonych kropek przy krawędzi i szeroką plamą tejże barwy, a spód brązowy z łańcuszkiem drobnych złotawych plamek i złotawym okiem na wewnętrznej krawędzi. Samica jest natomiast jaśniejsza, obszary niebiesko-zielone mają mniejszy połysk, na tylnych skrzydłach ma więcej plamek, a spód skrzydeł ciemnobrązowy i marmurkowany[6].
Występowanie i podgatunki[edytuj | edytuj kod]
Gatunek w swoim zasięgu ograniczony do madagaskarskiej krainy zoogeograficznej[4][2]. Zasiedla lasy, skraje lasów, a także środowiska antropogeniczne[2]. Wyróżnia się 3 podgatunki będące endemitami trzech różnych wysp[4][2]:
- Papilio epiphorbas epiphorbas Boisduval, 1833 − podgatunek nominatywny, endemiczny dla Madagaskaru[4][2]. Szeroko rozprzestrzeniony na wyspie i niezagrożony[7].
- Papilio epiphorbas guyonnaudi Turlin et Guilbot, 1990 − podgatunek endemiczny dla wyspy Anjouan w archipelagu Komorów[4][2].
- Papilio epiphorbas praedicta Turlin et Guilbot, 1990 − podgatunek endemiczny dla wyspy Wielki Komor w archipelagu Komorów[4][2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jean Baptiste Boisduval. Mémoire sur les Lépidoptères de Madagascar, Bourbon et Maurice. „Nouvelles Annales du Muséum d’Histoire Naturelle, Paris”. 2 (2), s. 149-270, 1833.
- ↑ a b c d e f g h i Mark C. Williams: File C – Papilionidae - Tribe Papilionini. [w:] Afrotropical Butterflies and Skippers [on-line]. [dostęp 2014-12-18].
- ↑ P. M. H. Davis, M. J. C. Barnes. The Butterflies of Mauritius. „Journal of Research on the Lepidoptera”. 30 (3-4), s. 145-161, 1991.
- ↑ a b c d e f g Papilio. [w:] nic.funet.fi [on-line]. [dostęp 2014-12-17].
- ↑ Evgueni V. Zakharov, Michael S. Caterino, Felix A. H. Sperling. Molecular Phylogeny, Historical Biogeography, and Divergence Time Estimates for Swallowtail Butterflies of the Genus Papilio (Lepidoptera: Papilionidae). „Systematic Biology”. 53 (2), s. 193–215, 2004. Society of Systematic Biologists. DOI: 10.1080/10635150490423403.
- ↑ Papilio epiphorbas. [w:] Butterflycorner [on-line]. [dostęp 2014-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-20)].
- ↑ N. Mark Collins, Michael G. Morris: Threatened Swallowtail Butterflies of the World: The IUCN Red Data Book. Gland, Cambridge: IUCN, 1985.