Peridium (zoologia)
Peridium (l. mn. peridia, ozn. pe) – struktura anatomiczna obecna na tarczce brzusznej (wentralnej) niektórych roztoczy.
Narząd ten został opisany w 1955 roku przez R. Domrowa jako "prawie kulisty dołek z otworem obwarowanym gęstą szczotką z delikatnych szczecinek"[1]. Nazwę nadał mu w 1968 roku L. van der Hammen w redeskrypcji Allothrus constrictus[2].
Peridia występują w parze: na lewej i prawej części tarczki, tuż za biodrami czwartej pary odnóży. Mają postać przyczepionych od wewnątrz do tarczki chitynowych woreczków o twardych ściankach. Wnikają one wyraźnie w głąb jamy ciała. Ich otwory i pobliska powierzchnia tarczki otoczone są licznymi papillami[2]. W ich wnętrzu znajdują kutykularne kolce[3]. U dorosłych Allothyrus ich średnica wynosi około 100 μm[3].
Organy te występują u obu płci, a ich funkcja jest nieznana[3][2]. Przypominają papille genitalne u Opilioacarida, nie posiadają jednak przykrywki. Ich lokalizacja przywodzi na myśl położenie przetchlinek u kleszczowatych (Ixodidae), jednak nie pełnią one funkcji oddechowej[2]. Możliwe, że struktury te służą ewaporacji substancji odstraszających, a znajdujące się w nich kolce mają zwiększyć powierzchnię parowania. Szczegółowe obrazy z mikroskopu elektronowego potwierdziły obecność porów gruczołowych w peridium[3].
W obrębie Holothyrida obecność peridia jest charakterystyczna dla rodziny Allothyridae[3]. Ponadto struktury te występują u niektórych żukowców (Mesostigmata)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ R. Domrow. A second species of Holothrus (Acarina: Holothyroidea) from Australia. „Proc. Linn. Soc. N.S.W.”. 79, s. 159-162, 1955.
- ↑ a b c d L. van der Hammen. Stray notes on Acarida (Arachnida) I. „Zoologische Mededelingen”. 42 (25), s. 261-280, 1968.
- ↑ a b c d e Gerd Alberti, Owen Seeman. Ultrastructural Observations on Holothyrida (Acari: Anactinotrichida). „Phytophaga”. 14, s. 103-111, 2004.
- ↑ David Evans Walter: Glossary of Acarine Terms. 2005. [dostęp 2015-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-06)].