Pięknoróg językowaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Pięknoróg języczkowy)
Pięknoróg językowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

łzawnikowce

Rodzina

łzawnikowate

Rodzaj

pięknoróg

Gatunek

pięknoróg językowaty

Nazwa systematyczna
Calocera glossoides (Pers.) Fr.
Stirp. Agri. Femison. 5: 67 (1827)

Pięknoróg językowaty (Calocera glossoides (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny łzawnikowatych (Dacrymycetaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Calocera, Dacrymycetaceae, Dacrymycetales, Incertae sedis, Dacrymycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Takson ten po raz pierwszy opisany został w 1797 r. przez Ch.H. Persoona jako Clavaria glossoides, do rodzaju Calocera przeniósł go E. Fries w 1827 r.[1].

Synonimy nazwy naukowej[2]:

  • Calocera glossoides (Pers.) Fr. 1827, var. glossoides
  • Calocera glossoides var. spathulata Berk.
  • Clavaria glossoides Pers. 1797
  • Dacrymyces pusilla (Tul. & C. Tul.) Lapl. 1894
  • Dacryomitra glossoides (Pers.) Bref. 1888
  • Dacryomitra pusilla Tul. & C. Tul. 1872
  • Tremella glossoides (Pers.) Pers. 1822

Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 2003 r[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

W postaci nierozgałęzionej, prostej, rozszerzonej pałeczki o tępym końcu. Często ma językowaty, maczugowaty lub stożkowaty kształt, czasami jest podłużnie pomarszczony. Posiada krótki trzon, który po wysuszeniu staje się brązowo-czarniawy. Wysokość 3–10 mm, grubość około 1 mm. Powierzchnia naga, gładka, barwy od żółtej do żółtopomarańczowej. W czasie wilgotnej pogody jest lepki[4]. Owocniki często występują gromadnie. Trzon jest płonny, pozostała część owocnika pokryta płodną warstwą hymenium[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki w kształcie kiełbaski, eliptyczne lub wąskocylindryczne, białe, gładkie. Rozmiar: 12–14(17) × 3–5 μm. Dojrzałe posiadają 3 przegrody[4]. Strzępki bez sprzążek, ich wewnętrzna warstwa w owocniku jest zbita, zewnętrzna luźniejsza[5].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Potwierdzono występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie i Australii[6]. Jest rzadki. Owocniki pojawiają się późną jesienią i na początku zimy[4].

Saprotrof, rośnie na martwych gałęziach i pniach dębów[3], ale także klonów i buków. Grzyb niejadalny, powodujący białą zgniliznę drewna[5].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

W Polsce są 4 gatunki pięknorogów[3], wszystkie mają takie samo ubarwienie, ale różnią się morfologicznie. Pięknoróg dwuprzegrodowy (Calocera furcata) ma zarodniki z 1-3 przegrodami i jest zwykle widlasto rozgałęziony. Pospolity pięknoróg największy (Calocera viscosa) występuje na martwym drewnie drzew iglastych i jest łatwy do odróżnienia – jest większy i krzaczasto rozgałęziony. Pięknoróg szydłowaty (Calocera cornea) jest mały, nierozgałęziony, ale zazwyczaj węższy i dłuższy od pięknoroga językowatego i ma ostro zakończone szczyty[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2014-11-05]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2014-10-05]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c Rogers Mushrooms. Calocera glossoides. [dostęp 2014-11-05].
  5. a b c Gunter B. Schlechte, Walter Keitel: Braun- und Weißfäulepilze: Erhebungen in nordrhein-westfälischen Naturwaldzellen auf der Basis von Stichproben zum Maximalaspekt. In: Forstarchiv. 78, 2007, s. 224–230
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-10-27].
  7. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.