Przejdź do zawartości

Piórówka świecąca

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piórówka świecąca
Pennatula phosphorea[1]
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

parzydełkowce

Gromada

koralowce

Rząd

piórówki

Rodzina

Pennatulidae

Rodzaj

Pennatula

Gatunek

piórówka świecąca[2]

Piórówka świecąca (Pennatula phosphorea) – jedyny gatunek koralowców z rodzaju piórówek, występujący w Bałtyku, a zarazem jedyny koralowiec kolonijny, zamieszkujący to morze. Wyróżnia się zdolnościami bioluminescencyjnymi oraz dużą wrażliwością na bodźce, pod wpływem których reaguje rozbłyskami światła[3]. Jest to gatunek kosmopolityczny[3].

Podgatunki

[edytuj | edytuj kod]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Pennatula phosphorea, jako gatunek należący do gromady koralowców, występuje jedynie w postaci polipa. Osobniki tego gatunku tworzą piórokształtne kolonie półosiadłe sięgające do 20 cm długości[4]. Ciało kolonii jest półprzezroczyste, zwykle żółtawe lub jasnoróżowe, rzadziej ciemnoczerwone[5]. Pień główny kolonii tworzy polip założyciel, od którego na boki wyrastają polipy potomne, ułożone szeregowo i tworzące liściokształtne struktury[6]. Zgrubiała, nasadowa część pnia kolonii pogrąża się w miękkim podłożu lub przyczepia się do twardej powierzchni, co umożliwia utrzymanie pozycji zbliżonej do pionowej. Kolonie przyczepione do podłoża mogą się przemieszczać poprzez pełzanie[7]. Wśród polipów bocznych wyróżniamy tzw. autozoidy, czyli polipy odżywcze oraz syfonozoidy, napompowujące kolonię wodą, dzięki czemu, pod wpływem pęcznienia, staje się sztywniejsza. Szkielet rogowy utworzony jest z luźnych, nie spojonych ze sobą spikul[6].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Występowanie piórówki świecącej głównie rozciąga się od zachodnich po północne wybrzeża, a jej obecność była zarejestrowana formacjach morskich takich jak: fiord, estuarium, zatoki. Jej obecność zaznacza się w Morzu Północnym, szczególnie we Fladen Ground, gdzie wielokrotnie była zarejestrowana znacznie poniżej 100 m. Również w Morzu Bałtyckim przy wybrzeżach Danii, a w mniejszym stopniu w północnym Oceanie Atlantyckim i w Morzu Śródziemnym[8]. Pojedyncze osobniki zostały odkryte na obszarze Oceanu Południowego. Szeroko rozprzestrzeniona, występuje w strefach płytkich 10–100 m. Kolonie tkwią luźno w mule lub piasku w strefach osłoniętych od fal. Mogą przemieszać się pełzając. Często wyrzucana jest przez fale na brzegi[6].

Rozmnażanie

[edytuj | edytuj kod]

Pennatula są organizmami rozdzielnopłciowymi na poziomie kolonialnym. Rozmnażają się płciowo za pomocą gamet. Oogeneza u żeńskich P. phosphorea charakteryzuje się utrzymaniem dużej liczby małych oocytów przez cały rok. Choć okres tarła występuje co rok, to trwanie oogenezy przekracza 12 miesięcy[9].

Behawior

[edytuj | edytuj kod]

Piórówka świecąca pod wpływem bodźca zewnętrznego kurczy się, a gdy jego działanie ustępuje, ciało ponownie napełnia się wodą, przez co powraca do wcześniejszych rozmiarów[10]. Gatunek ten posiada zdolność świecenia, która jest wynikiem symbiozy z bakteriami bioluminescencyjnymi[6]. Stymulacja organizmu powoduje powstanie fali luminescencyjnej, która może rozchodzić się w każdym kierunku wzdłuż kolonii, od miejsca pobudzenia do zakończeń jej ciała. Światło emitowane jest przez autozoidy i syfonozoidy, połączone ze sobą siecią nerwów. Ma ono barwę niebiesko – zieloną i jego natężenie wzrasta wraz z kolejnymi pobudzeniami[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pennatula phosphorea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
  3. a b Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, s. 238-239.
  4. Grabda E., 1989. Zoologia. Bezkręgowce. Tom I. Część druga. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. s.410-411
  5. Jones H., 2008. Pennatula phosphorea. Phosphorescent sea pen. Marine Life Information Network: Biology and Sensitivity Key Information Sub-programme. Marine Biological Association of the United Kingdom, Plymouth
  6. a b c d Jura Cz., 2007. Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. s. 134
  7. Chrzanowski Z., 1984. Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Wiedza Powszechna, Warszawa. s. 238-239
  8. Edwards D. C. B., Moore C. G., 2008, Reproduction in the sea pen Pennatula phosphorea from the west coast of Scotland, Springer-Verlag, Mar Biol (2008) 155:303-314
  9. D.C.B. Edwards, C.G. Moore. Reproduction in the sea pen Pennatula phosphorea (Anthozoa: Pennatulacea) from the west coast of Scotland. „Marine Biology”. 155 (3), s. 303-314, 2008-07-17. Springer. 
  10. a b NicolJ.A., 1958. Observations on the luminescence of Pennatula phosphorea, with a note on the luminescence of Virgularia mirabilis. Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom, 37, s. 551-563