Pochylenie podłużne
Pochylenie podłużne, pochylenie wzdłużne, nachylenie podłużne, nachylenie wzdłużne – w transporcie drogowym lub kolejowym wielkość opisująca różnicę wysokości między dwoma punktami drogi kołowej lub kolejowej odniesioną do odległości dzielącej te punkty.
Opis pochylenia[edytuj | edytuj kod]
Istnieją dwa podstawowe sposoby opisu pochylenia podłużnego drogi:
| Kąt | Tangens | Sinus |
|---|---|---|
| 0° | 0 % | 0 % |
| 5° | 9 % | 9 % |
| 10° | 18 % | 17 % |
| 30° | 58 % | 50 % |
| 45° | 100 % | 71 % |
| 60° | 173 % | 87 % |
| 90° | ∞ | 100 % |
- przez podanie kąta α pochylenia trasy do poziomu
- przez podanie w procentach (dla tras kolejowych zwykle w promilach) stosunku zmiany wysokości bezwzględnej trasy do jej długości. Istnieją dwie definicje matematyczne, w zależności od których podana wartość jest sinusem lub tangensem kąta nachylenia:
- Stosunek zmiany wysokości Δh, mierzonej w dwóch punktach trasy, do odległości l między nimi, mierzonej wzdłuż trasy, jest sinusem tego kąta: sin(α) = Δh/l.
- Stosunek zmiany wysokości Δh, mierzonej w dwóch punktach trasy, do odległości d między nimi, mierzonej w poziomie, jest tangensem tego kąta: tg(α)= Δh/d.
- W praktyce różnica między dwiema alternatywnymi metodami pomiaru jest niewielka, gdyż typowe trasy transportowe są nachylone nie więcej niż 20°, a dla tak małych kątów różnica sinusa i tangensa jest nieznaczna (co pokazuje tabelka). Z tego powodu prawie nigdy przy podawaniu pochylenia trasy nie zaznacza się, w jaki sposób zostało ono wyliczone (najczęściej jest sinusem).