Pomnik Żołnierzy Niezłomnych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomnik Żołnierzy Niezłomnych
Ilustracja
Pomnik Żołnierzy Niezłomnych nocą
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Miejsce

skwer przy ul. Borowskiej i Glinianej

Projektant

Tomasz i Konrad Urbanowiczowie

Fundator

Urząd Miejski we Wrocławiu

Materiał

szkło, metal

Data budowy

2023-2024

Data odsłonięcia

9 maja 2024

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Żołnierzy Niezłomnych”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Żołnierzy Niezłomnych”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Żołnierzy Niezłomnych”
Ziemia51°05′40,70″N 17°01′57,83″E/51,094640 17,032730

Pomnik Żołnierzy Niezłomnych – pomnik we Wrocławiu na skwerze u zbiegu ulic Borowskiej, Glinianej i Dyrekcyjnej w dzielnicy Huby poświęcony żołnierzom wyklętym. Zaprojektowany i wykonany został przez Tomasza i Konrada Urbanowiczów[1], odsłonięto go 8 maja 2024 r.[2]

Pomnik[edytuj | edytuj kod]

Koncepcja pomnika wyłoniona została w dwuetapowym międzynarodowym konkursie architektoniczno-rzeźbiarskim. Sąd konkursowy, składający się z kilkunastu specjalistów, w uzasadnieniu wyniku zwrócił uwagę na znakomite wykorzystanie szlachetnego szkła artystycznego i gry światła, zarówno w dzień, jak i po zmroku, co umożliwiają struktura materiału oraz precyzyjnie dobrana iluminacja[3].

Ostateczna decyzja o budowie zapadła w roku 2021[4]. Pomnik stanowi dziewięć szklanych brył, w których znajdują się postacie żołnierzy. Symbolizują pokolenie, któremu nie dane było żyć w wolnej Polsce[5]. Figury żołnierzy wykonane zostały w skali 1:1 na podstawie zdjęć z epoki[1]. Napis na pomniku informuje, że poświęcony jest on „Żołnierzom Niezłomnym”, zamieszczono również emblematy Armii Krajowej, organizacji Wolność i Niezawisłość, Narodowych Sił Zbrojnych i Organizacji Wojskowej – Związek Jaszczurczy[4].

Odsłonięcia pomnika dokonano 8 maja, w rocznicę zakończenia II wojny światowej o godzinie 21:00[5], a dokonała go major Wanda Kiałka, żołnierka Armii Krajowej, sanitariuszka 5 wileńskiej brygady AK, prześladowana i więziona przez NKWD[2]. Pomnik budził zastrzeżenia już od fazy projektu, ostrzegano, że stanie się miejscem spotkań organizacji skrajnie prawicowych i był powodem licznych dyskusji i polemik. Ostatecznie, wbrew protestom wielu środowisk, zapadła decyzja o jego budowie[4]. Idea powstania pomnika połączyła różne środowiska, osoby i organizacje[6]. Po zrealizowaniu koncepcji konkursowej wraz z całościowym zagospodarowaniem terenu pomnik spotkał się z pozytywnym odbiorem między innymi przedstawicieli Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Instytutu Pamięci Narodowej[7] oraz rodzin kombatantów[8].

Pomnik – zgodnie z ideą twórców – przedstawia symbolicznie grupę bohaterów, wprowadzając jednocześnie współczesne dzieło artystyczne do przestrzeni miejskiej, poruszając wyobraźnię, ukazując szacunek i oddając cześć bohaterom, a także zachęcając młode pokolenie do odkrywania i poznawania historii[7].

Budowę pomnika dofinansowano z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Maciej Rajfur: Wrocław doczekał się pomnika Żołnierzy Wyklętych. Gość Wrocławski, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
  2. a b Wrocław: Odsłonięto Pomnik Żołnierzy Niezłomnych. Portal Gospodarczy, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
  3. Rozstrzygnięto konkurs na pomnik Żołnierzy Wyklętych [online], Wroclaw.pl, 15 maja 2024 [dostęp 2024-05-15] (pol.).
  4. a b c Beata Maciejewska: Pomnik Żołnierzy Wyklętych we Wrocławiu. Zlot prawicy, show kiboli i rejterada władzy. Gazeta Wyborcza, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
  5. a b Justyna Bortnik: Odsłonięto pomnik Żołnierzy Niezłomnych. TVP Wrocław, 2024-05-09. [dostęp 2024-05-09].
  6. Remigiusz Biały, Pomnik Żołnierzy Niezłomnych we Wrocławiu odsłonięty! Na uroczystości tłum, sam pomnik robi wrażenie! [online], Gazeta Wrocławska, 8 maja 2024 [dostęp 2024-05-15] (pol.).
  7. a b Pomnik Żołnierzy Niezłomnych stanął we Wrocławiu [online], Wroclaw.pl, 15 maja 2024 [dostęp 2024-05-15] (pol.).
  8. Telewizja Polska S.A, Odsłonięto pomnik Żołnierzy Niezłomnych [online], wroclaw.tvp.pl [dostęp 2024-05-15] (pol.).
  9. Żołnierze Niezłomni na wrocławskim skwerze – pomnik, który zachwyca – Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-05-15] (pol.).