Portal:Powiat kolski/Wyróżniony artykuł
SS Sonderkommando Kulmhof, Vernichtungslager Kulmhof - obóz zagłady założony przez Niemców we wsi Chełmno nad Nerem. Funkcjonował od jesieni 1941 roku do kwietnia 1943, oraz na krótko w 1944 roku. Kulmhof był przede wszystkim ośrodkiem zagłady dla ludności żydowskiej z wcielonego do III Rzeszy "Kraju Warty" (Wartheland). Tym niemniej kierowano tam również transporty romskie, rzadko inne. Podobnie do obozów zagłady w Bełżcu lub w Treblince o lokalizacji zdecydowała sieć transportu i stosunkowe odludzie zalesionych terenów. Obóz został utworzony wyjątkowo szybko. Zagospodarowano istniejący pałac otoczony parkiem, wysiedlono okoliczną ludność i przejęto budynki mogące służyć celom obozowym. Transporty przybywały już od grudnia 1941, ofiary mordowano przez zagazowanie spalinami w ciężarówkach. Obóz ostatecznie przestał istnieć w dniu 17 stycznia 1945 w przeddzień wkroczenia Armii Czerwonej. W obozie zginęło ponad 250 000 ludzi.