Prawo Poego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Prawo Poego (ang. Poe's law) – internetowe[a] porzekadło opisujące sytuacje, w których bez oczywistych wskazówek co do intencji autorów czytelnicy nie są w stanie odróżnić, czy opinie autorów są ekstremizmami, czy parodiami ekstremizmu. Nazwa pochodzi od nazwiska jego autora, Nathana Poego.

W oryginalnej wersji prawo Poego zostało sformułowane następująco: „bez użycia ewidentnej formy humoru nie można stworzyć żadnej parodii ekstremizmu czy fundamentalizmu w taki sposób, aby ktoś nie wziął tego za prawdziwy ekstremizm”.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Prawo Poego wywodzi się z wcześniejszych porad na temat prowadzenia dyskusji w Internecie. W 1983 Jerry Schwarz napisał w usenetowym FAQ[4]:

8. Unikaj sarkazmu i żartobliwych wyrażeń

Przekaz przez komunikację internetową, w której, w odróżnieniu od komunikacji bezpośredniej, nie ma możliwości przekazania tonu głosu czy mowy ciała, może być łatwo źle zinterpretowany. Umowny uśmieszek, :-), został ogólnie przyjęty w Internecie jako symbol oznaczający „tylko żartuję”. Jeżeli napiszesz coś w formie satyrycznej bez użycia tego symbolu, to nieważne, jak oczywista taka satyra jest dla ciebie, nie bądź zaskoczony, jeżeli ktoś weźmie ją na poważnie.

W 2001 Alan Morgan strawestował trzecie prawo Clarke’a, pisząc „Każdy wystarczająco zaawansowany troll jest nieodróżnialny od prawdziwego czubka”[5].

Wyrażenie nazwane w późniejszym czasie prawem Poego zostało po raz pierwszy sformułowane przez Nathana Poego w 2005 na forum christianforums.com w trakcie debaty o kreacjonizmie. Oryginalne zdanie, które napisał Nathan Poe, brzmiało: „Bez użycia puszczającego oko emotikonu czy innej ewidentnej formy humoru nie można w żaden sposób sparodiować kreacjonizmu w taki sposób, że ktoś nie zrozumie tego jako rzeczywistej postawy kreacjonistycznej”[6].

W oryginalnej wersji prawo Poego zostało sformułowane następująco: „Bez użycia ewidentnej formy humoru nie można stworzyć żadnej parodii ekstremizmu czy fundamentalizmu w taki sposób, aby ktoś nie wziął tego za prawdziwy ekstremizm”[7]. Odwróceniem prawa Poego jest obserwacja, że prawdziwe przekonania ekstremistyczne mogą być łatwo zinterpretowane jako parodia tychże przekonań[7].

Według Scotta Aikina i Roberta Talisse'a, autorów książki Why We Argue (And How We Should): A Guide to Political Disagreement, użycie prawa Poego to typowa taktyka dialektyczna afirmująca negatywne nastawienie do rozmówcy[8]. Według Aikini i Tallise'a, akceptacja czy użycie prawa Poego przez jedną ze stron dyskusji pociąga za sobą bardzo negatywną ocenę jakości argumentów drugiej strony[8].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W języku angielskim funkcjonują jeszcze przynajmniej dwa inne „prawa Poego”:
    • The object that is hidden in plain sight remains unseen longest[1] – dosłownie „obiekt ukryty na widoku najdłużej pozostaje niezauważony”, w wolnym tłumaczeniu „pod latarnią jest zawsze najciemniej” czy bardziej dosłownie „rzeczy schowane na wierzchu zawsze są najtrudniejsze do znalezienia”, oraz
    • No poem should be more than one hundred lines[2] – „żaden wiersz nie powinien przekraczać stu wersów”, w pełnej formie The unit of poetry must be fixed by the reader’s capacity of attention, and … the limits of a poem must accord with the limits of a single movement of intellectual apprehension and emotional exaltation[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Joanne Harris: Gentlemen and Players - Reading Guide. harpercollins.com. [dostęp 2014-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-21)]. (ang.).
  2. L. Rainey: The Annotated Waste Land with Eliot's Contemporary Prose. s. 160.
  3. 8 Laws Named For Writers. publishersweekly.com, 2011-02-1. [dostęp 2014-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-21)]. (ang.).
  4. Jerry Schwarz: Emily Post for Usenet. groups.google.com, 1983-11-01. [dostęp 2014-05-21]. Cytat: „Without the voice inflection and body language of personal communication these are easily misinterpreted. A sideways smile, :-), has become widely accepted on the net as an indication that «I'm only kidding». If you submit a satiric item without this symbol, no matter how obvious the satire is to you, do not be surprised if people take it seriously.” (ang.).
  5. Alan Morgan: Bush's testing plan. groups.google.com, 2001-02-01. [dostęp 2014-05-21]. Cytat: „Any sufficiently advanced troll is indistinguishable from a genuine kook” (ang.).
  6. Nathan Poe: Big contradictions in the evolution theory. christianforums.com, 2005-08-20. [dostęp 2014-05-21]. Cytat: „Without a winking smiley or other blatant display of humor, it is utterly impossible to parody a Creationist in such a way that someone won't mistake for the genuine article” (ang.).
  7. a b Tom Chivers: Internet rules and laws: the top 10, from Godwin to Poe. telegraph.co.uk, 2009-10-23. [dostęp 2014-05-21]. Cytat: „Without a blatant display of humor, it is impossible to create a parody of extremism or fundamentalism that someone won't mistake for the real thing” (ang.).
  8. a b S. Aikin: Why We Argue. s. 130. Cytat: „Suppose that Poe's Law is true. What follows? And what ocurs when one affirms Poe's law in the course of argument? It is clear that when one accepts Poe's Law or invokes it in critical discussion, one overtly makes as assesment of the quality of one's intellectual opponents, specifically, a judgement of their poor quality. [...] This is a decicedly negative assessment of religious believers. Invoking the law, then, has consequences for argumentation. To be more specific, Poe's Law functions like other dialectical tactics that are aimed at overtly affirming negative evaluation of one's interlocutors”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • T.S. (Thomas Stearns) Eliot, Lawrence S. Rainey: The Annotated Waste Land with Eliot's Contemporary Prose. New Haven: Yale University Press, 2006. ISBN 978-0-300-11994-7.
  • Scott F. Aikin, Robert B. Talisse: Why We Argue (and How We Should): A Guide To Political Disagreement. Routledge, 2013. ISBN 978-1-135-12329-1.