Prezydenci Timoru Wschodniego
Timor Wschodni
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Timoru Wschodniego Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
|
Prezydent jest głową państwa niepodległej od 20 maja 2002 Demokratycznej Republiki Timoru Wschodniego. Pełni funkcje ceremonialne, ma jednak prawo weta w odniesieniu do części ustaw. Jest wybierany w wyborach powszechnych na 5 lat. Do jego obowiązków należy m.in. powołanie szefa rządu, którym zostaje lider zwycięskiej w wyborach parlamentarnych partii lub koalicji.
Pierwszym prezydentem Timoru Wschodniego wybrano w kwietniu 2002 jednego z liderów ruchu niepodległościowego, przez wiele lat więzionego przez władze indonezyjskie Xananę Gusmão. Został on zaprzysiężony 20 maja 2002 i przejął władzę z rąk administratora ONZ, Brazylijczyka Sérgio Vieira de Mello.
Tytuł prezydenta Timoru Wschodniego nosili również inni liderzy ruchu FRETILIN po ogłoszeniu niepodległości państwa w 1975. Faktyczną niezależność Timor utracił już po 9 dniach po najeździe Indonezji (7 grudnia 1975), ale kierujący partyzantką Amaral i Lobato nosili symbolicznie tytuł prezydenta do grudnia 1978.
Chronologiczna lista
[edytuj | edytuj kod]Prezydenci Timoru Wschodniego podczas wojny o niepodległość
[edytuj | edytuj kod]# | Portret | Imię i nazwisko | Kadencja | Partia polityczna | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Francisco Xavier do Amaral (1937–2012) |
28 listopada 1975 | 7 grudnia 1975 | FRETILIN | |
— | Nicolau dos Reis Lobato (1946–1978) tymczasowo |
7 grudnia 1975 | 31 grudnia 1978[1] | FRETILIN |
Prezydenci Demokratycznej Republiki Timoru Wschodniego
[edytuj | edytuj kod]# | Portret | Imię i nazwisko | Kadencja | Partia polityczna | |
---|---|---|---|---|---|
2 | Xanana Gusmão (1946–) |
20 maja 2002 | 20 maja 2007 | bezpartyjny | |
3 | José Ramos-Horta (1949–) |
20 maja 2007 | 20 maja 2012 | bezpartyjny | |
— | Vicente Guterres (1955–) tymczasowo |
11 lutego 2008 | 13 lutego 2008 | CNRT | |
— | Fernando de Araujo (1963–2015) tymczasowo |
13 lutego 2008 | 17 kwietnia 2008 | PD | |
4 | Taur Matan Ruak (1956–) |
20 maja 2012 | 20 maja 2017 | bezpartyjny | |
5 | Francisco Guterres (1954–) |
20 maja 2017 | 20 maja 2022 | FRETILIN | |
(3) | José Ramos-Horta (1949–) |
20 maj 2022 | nadal | CNRT |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ zabity
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- East Timor. rulers.org. [dostęp 2012-04-19]. (ang.).