Pseudopanax
 Pseudopanax ferox | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Pseudopanax |
| Nazwa systematyczna | |
| Pseudopanax K.Koch Wochenschr. Gärtnerei Pflanzenk. 2: 366 (1859)[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
P. crassifolius (Solander ex A. Cunningham) C. Koch[4] | |
Pseudopanax – rodzaj roślin z rodziny araliowatych. Należy do niego 7 gatunków w wąskim ujęciu[3] lub ok. 12 w szerszym[5]. W wąskim ujęciu rodzaj reprezentowany jest przez gatunki występujące wyłącznie w Nowej Zelandii, podczas gdy w szerszym należą tu także gatunki rosnące na Tasmanii i w Chile[5]. Rośliny te występują w formacjach leśnych[6]. Rośliny z tego rodzaju bywają uprawiane jako ozdobne[5]. Osobliwą cechą jest istotnie różna budowa liści roślin w różnym wieku. Co ciekawe podobnie zupełnie odmienne liście młodych roślin i starszych występują także w innych, choć niespokrewnionych rodzajach z Nowej Zelandii – zastrzalin Podocarpus i metrosideros Metrosideros[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Drzewa osiągające do 15 m wysokości o pędach nieuzbrojonych[6].
- Liście
- Zimozielone, skrętoległe, pojedyncze i dłoniasto złożone, za młodu zwykle równowąskie i ząbkowane[6].
- Kwiaty
- Drobne, zielonkawe, zwykle jednopłciowe (wówczas rośliny dwupienne). Zebrane w baldachy, a te w złożone kwiatostany. Rąbek kielicha z 4–5 drobnymi ząbkami. Płatki korony w liczbie 4 lub 5, tyle samo jest pręcików. Zalążnia dolna, składa się z 2–5 komór i zwieńczona jest pojedynczą szyjką słupka na szczycie rozgałęzioną[6].
- Owoce
- Pestkowce, zwykle czarne po dojrzeniu, zawierające 2–5 nasion[6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja systematyczna
Rodzaj należący do podrodziny Aralioideae z rodziny araliowatych (Araliaceae)[2][7]. Niepewne jest wyodrębnianie 5 gatunków w osobny rodzaj Neopanax Allan[7].
- Wykaz gatunków[3]
- Pseudopanax chathamicus Kirk
- Pseudopanax crassifolius (Sol. ex A.Cunn.) K.Koch
- Pseudopanax discolor (Kirk) Harms
- Pseudopanax ferox Kirk
- Pseudopanax gilliesii Kirk
- Pseudopanax lessonii (DC.) K.Koch
- Pseudopanax linearis (Hook.f.) K.Koch
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-07] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-07] (ang.).
- ↑ a b c Pseudopanax K.Koch. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-07].
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2022-03-07].
- ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 66, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 377. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b Genus Pseudopanax K. Koch. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-03-07].