Pterodaustro

*Pterodaustro*
	Okres istnienia: apt PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Rząd	pterozaury
Podrząd	pterodaktyle
Rodzina	Ctenochasmatidae
Rodzaj	Pterodaustro; Bonaparte, 1970
Gatunki
	P. guinazui Bonaparte, 1970;
	P. guinazui Bonaparte, 1970;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pterodaustro – rodzaj pterozaura z rodziny Ctenochasmatidae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Ameryki Południowej. Jest znany z setek osobników reprezentujących różne stadia ontogenetyczne pochodzących z datowanych na apt osadów formacji Lagarcito w prowincji San Luis w środkowej Argentynie (Park Narodowy Sierra de las Quijadas)^[1]^[2]. Na ich podstawie wiadomo, że Pterodaustro dorastało do około 2,5 m rozpiętości skrzydeł^[1]. W 2010 roku na podstawie cyfrowych trójwymiarowych modeli Pterodaustro Donald Henderson obliczył jego masę na około 590 g^[3]. Pterozaur ten jest znany ze skamieniałości osobników znacznie różniących się wielkością, czym bardziej przypomina niewielkie jurajskie pterozaury, takie jak Rhamphorhynchus i Pterodactylus, niż duże kredowe pterodaktyle, jak Nyctosaurus i Pteranodon, wśród których występowały stosunkowo niewielkie różnice rozmiarów pomiędzy młodymi i dorosłymi. Dojrzałość płciową Pterodaustro osiągało prawdopodobnie po około dwóch latach, a wzrastanie kontynuowało przez kolejne trzy-cztery lata^[1]. Aktywne reprodukcyjnie samice przypuszczalnie odkładały tkankę rdzenną służącą im jako źródło wapnia do produkcji skorupki jaja podczas jajeczkowania^[4]. Jedną z charakterystycznych cech Pterodaustro były jego przypominające szczecinki zęby, którymi odfiltrowywało z wody drobne bezkręgowce – niektórzy naukowcy sugerowali, że są one zbudowane ze zrogowaciałej tkanki przypominającej fiszbiny, jednak analiza Luisa Chiappego i Anusuyi Chinsamy wykazała, że są to prawdziwe zęby^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Anusuya Chinsamy, Laura Codorniú, Luis Chiappe. Developmental growth patterns of the filter-feeder pterosaur, Pterodaustro guiñazui. „Biology Letters”. 4 (3), s. 282–285, 2008. DOI: 10.1098/rsbl.2008.0004. (ang.).
↑ Laura Codorniú, Luis M. Chiappe. Early juvenile pterosaurs (Pterodactyloidea: Pterodaustro guinazui) from the Lower Cretaceous of central Argentina. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 41 (1), s. 9–18, 2004. DOI: 10.1139/e03-080. (ang.).
↑ Donald M. Henderson. Pterosaur body mass estimates from three-dimensional mathematical slicing. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30 (4), s. 768–785, 2010. DOI: 10.1080/02724631003758334. (ang.).
↑ Anusuya Chinsamy, Laura Codorniú, Luis Chiappe. Palaeobiological implications of the bone histology of Pterodaustro guinazui. „The Anatomical Record: Advances in Integrative Anatomy and Evolutionary Biology”. 292 (9), s. 1462–1477, 2009. DOI: 10.1002/ar.20990. (ang.).
↑ Luis Chiappe, Anusuya Chinsamy. Pterodaustro's true teeth. „Nature”. 379, s. 211–212, 1996. DOI: 10.1038/379211a0. (ang.).

[BL-1] Anusuya Chinsamy, Laura Codorniú, Luis Chiappe. Developmental growth patterns of the filter-feeder pterosaur, Pterodaustro guiñazui. „Biology Letters”. 4 (3), s. 282–285, 2008. DOI: 10.1098/rsbl.2008.0004. (ang.).

[CC04-2] Laura Codorniú, Luis M. Chiappe. Early juvenile pterosaurs (Pterodactyloidea: Pterodaustro guinazui) from the Lower Cretaceous of central Argentina. „Canadian Journal of Earth Sciences”. 41 (1), s. 9–18, 2004. DOI: 10.1139/e03-080. (ang.).

[masa-3] Donald M. Henderson. Pterosaur body mass estimates from three-dimensional mathematical slicing. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30 (4), s. 768–785, 2010. DOI: 10.1080/02724631003758334. (ang.).

[CCC09-4] Anusuya Chinsamy, Laura Codorniú, Luis Chiappe. Palaeobiological implications of the bone histology of Pterodaustro guinazui. „The Anatomical Record: Advances in Integrative Anatomy and Evolutionary Biology”. 292 (9), s. 1462–1477, 2009. DOI: 10.1002/ar.20990. (ang.).

[CC96-5] Luis Chiappe, Anusuya Chinsamy. Pterodaustro's true teeth. „Nature”. 379, s. 211–212, 1996. DOI: 10.1038/379211a0. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]