Przejdź do zawartości

Pyłkowina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pyłkowina dwulistnika pszczelego

Pyłkowina (ang. pollinium (l.poj.), pollinia (l. mn.)) – ziarna pyłku zlepione w całość za pomocą substancji zwanej wisciną[1] lub kitem pyłkowym[2]. Substancja ta ma postać lepkich, elastycznych nici powstających z komórek jednowarstwowej tkanki wyścielającej woreczki pyłkowe[1]. Pyłkowiny powstają w pręcikach kwiatów większości roślin storczykowatych (Orchidaceae) i trojeściowatych (Asclepiadoideae)[2].

Pyłkowiny sklejone wisciną mogą być zwartymi pakietami zawartości całego pylnika (obu woreczków pyłkowych), ew. u młodszych linii ewolucyjnych storczykowatych mogą dzielić się na kilka woskowatych części (zwykle 4, 6 lub 8). Liczba pyłkowin powstająca na jednym pręciku może być ważną cechą diagnostyczną pozwalającą na odróżnienie podobnych rodzajów roślin storczykowatych, np. w rodzaju katleja (Cattleya) na pręciku powstają 4 pyłkowiny, a u lelia (Laelia) – 8.

Ziarna pyłku w obrębie pyłkowiny połączone bywają po dwa lub u storczykowatych częściej po cztery, tworząc tetrady. Tetrady łączące się w większe grupy określane są jako massule (massulae)[1].

U większości storczykowatych pyłkowiny zaopatrzone są w dodatkowe urządzenia ułatwiające przyklejenie się do głowy lub tułowia owada odwiedzającego kwiat. Cały aparat składający się z: pyłkowiny, nóżki (uczepki), lepkiej tarczki nasadowej oraz trzoneczka lub sznureczka, nazywany jest pollinarium[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Krystyna Oszkinis: Storczyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2004, s. 63-67. 83-09-01774-X.
  2. a b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.