Reguła „słońce 16”
Reguła „słońce 16”, reguła „słońce f/16” – metoda służąca w fotografii do szacowania prawidłowej ekspozycji w różnych warunkach oświetleniowych bez użycia światłomierza. Podstawowe sformułowanie reguły brzmi:
„W słoneczny dzień ustaw przysłonę na wartość f/16, a czas naświetlania na wartość równą odwrotności używanej czułości ISO”.
Przykłady stosowania reguły:
- w słoneczny dzień, używając filmu o czułości ISO 100 w aparacie należy ustawić przysłonę na f/16, a czas naświetlania na 1/100 s (lub na dostępną wartość możliwe najbliższą danemu czasowi, dla większości klasycznych aparatów będzie to 1/125 s);
- w słoneczny dzień, używając filmu o czułości ISO 200 w aparacie należy ustawić przysłonę na f/16, a czas naświetlania na 1/200 s (lub 1/250 s)
- w słoneczny dzień, używając filmu o czułości ISO 400 w aparacie należy ustawić przysłonę na f/16, a czas naświetlania na 1/400 s (lub 1/500 s)
- e.t.c.
Ustawienia przysłony i czasu można zmieniać, pamiętając o ich równoważeniu według zasady proporcjonalności wzrostu ekspozycji fotograficznej zawartej w tabeli ekspozycji, np. 1/125 sekundy przy przysłonie f/16 daje taką samą ekspozycję, co czas 1/250 przy f/11 oraz 1/500 przy f/8.
Rozszerzenie reguły pozwala na ustawianie odpowiednich wartości naświetlania według poniższej tabeli także przy innych niż pełne słońce warunkach oświetleniowych.
Przysłona Warunki świetlne Cienie f/16 słonecznie wyraziste f/11 niewielkie zachmurzenie delikatne f/8 umiarkowane zachmurzenie ledwo widoczne f/5,6 ciemne chmury zupełnie niewidoczne