Rotunda św. Katarzyny
| kaplica | |||||||
 Rotunda św. Katarzyny | |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||
| Wyznanie | |||||||
| Kościół | |||||||
| Wezwanie |
św. Katarzyna | ||||||
| |||||||
Położenie na mapie Czech  | |||||||
 48°51′19,5″N 16°02′36,6″E/48,855417 16,043500
| |||||||
Rotunda św. Katarzyny (cz. Rotunda sv. Kateřiny) – romańska rotunda znajdująca się w czeskim mieście Znojmo. Powstała prawdopodobnie za sprawą księcia Brzetysława I, przed rokiem 1037, jako część zamku Przemyślidów[1]. Z całej budowli, do czasów współczesnych, zachowała się jedynie rotunda[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Historia rotundy rozpoczyna się najprawdopodobniej jeszcze przed rokiem 1037, jako pełniąca funkcję kaplicy budowla, przy pałacu czeskiego księcia Brzetysława I, w Znojmie. Pałac stanowił najprawdopodobniej część fortyfikacji granicznej południowych Moraw. Początkowo świątynia była poświęcona Zwiastowaniu Najświętszej Marii Panny, co potwierdza napis łaciński odkryty podczas restauracji malowideł w 1949 r. W owym czasie rotunda była jedną z wielu tego typu budowli[1].
Znaczenia historycznego nabrała na początku wieku XII, kiedy to, ok. roku 1134, najprawdopodobniej z okazji ślubu księcia Konrada II Znojemskiego z Marią (córką żupana serbskiego – Urosza I Wukanowicza), rotunda została przebudowana. Zmieniono wtedy patronkę na św. Katarzynę, a wnętrze pokryto romańskimi freskami[1][3].
Architektura i malowidła[edytuj | edytuj kod]
Najstarszą murowaną budowlą podzamcza pałacu Przemyślidów była właśnie centralnie umieszczona, na niedużym skalistym pagórku, rotunda św. Katarzyny. Składa się ona z cylindrycznej nawy i dostawionej od wschodu półkolistej apsydy, obu wzniesionych z łączonych zaprawą, nieobrobionych kamieni[3]. Wnętrze rotundy pokrywają malowidła przedstawiające sceny z Biblii, życia Przemyślidów oraz wizerunki kilkudziesięciu postaci, ustawionych w kilku rzędach – poczet książąt czeskich i morawskich[1]. Malowidłami pokryto całą powierzchnię ścian wewnętrznych rotundy w apsydzie i nawie, od podłogi do kopuły – układając freski w kilka równoległych pasów[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Barbara Górecka, Znojmo. Romańska rotunda Przemyślidów - Otwarty Przewodnik Krajoznawczy [online], 6 stycznia 2012 [dostęp 2020-07-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-15] (pol.).
- ↑ Piotr M. Majewski, Na południowych Morawach [online], Onet Wiadomości, 8 maja 2008 [dostęp 2020-07-19] (pol.).
- ↑ a b c Znojmo - zamek [online], Architektura średniowiecza i starożytności [dostęp 2020-07-19] (pol.).