Przejdź do zawartości

Rzepicha (roślina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rzepicha
Ilustracja
Rzepicha błotna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

rzepicha

Nazwa systematyczna
Rorippa Scop.
Fl. Carn. 520. 15 Jun-21 Jul 1760
Typ nomenklatoryczny

Rorippa sylvestris (L.) Besser[3]

Rzepicha austriacka

Rzepicha (Rorippa Scop.) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych. Obejmuje 86 gatunków[4]. Rodzaj jest kosmopolityczny. Większość przedstawicieli związana jest z siedliskami wodnymi, mokrymi i wilgotnymi[5].

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]
Rzepicha leśna

Rodzaj kosmopolityczny; brak go tylko w części krajów pustynnych w północnej Afryce i na Półwyspie Arabskim. Na Nizinie Amazonki, części wysp Archipelagu Malajskiego i Oceanii występują rośliny introdukowane z tego rodzaju[4].

W Polsce rośnie 9 gatunków i mieszańców międzygatunkowych, z czego jeden introdukowany i zadomowiony[6].

Gatunki flory Polski[6]

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[6], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)[4]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Rośliny zielne (jednoroczne, dwuletnie i byliny) z łodygą nierozgałęzioną lub rozgałęzioną, prosto wzniesioną, podnoszącą się lub płożącą, owłosioną (wówczas włoski pojedyncze[7]) lub nagą[5].
Liście
Odziomkowe i łodygowe lub tylko łodygowe. Odziomkowe liście zwykle szybko obumierają i są ogonkowe, łodygowe liście są ogonkowe lub siedzące. Blaszka liści jest całobrzega, ząbkowana, do lirowatej i pierzastodzielnej, w przypadku liści odziomkowych czasem nawet trzykrotnie dzielna[5].
Kwiaty
Zebrane w grono wydłużające się podczas owocowania. Szypułki zwykle są cienkie, mogą być wzniesione albo mniej lub bardziej odgięte[5]. Kwiaty rzadko wsparte są przysadkami[8]. Działki kielicha 4, prosto wzniesione lub odgięte, jajowate lub eliptyczne, często błoniasto obrzeżone. U części gatunków boczne działki są woreczkowato rozdęte u nasady. Płatki korony 4, zwykle żółte, rzadko białe lub różowe, często krótsze od kielicha. Kształt płatków zróżnicowany – od jajowatego do lancetowatego, rzadko są one równowąskie, u nasady bez paznokcia. Pręcików 6, z czego cztery dłuższe, u niektórych gatunków tylko cztery pręciki równej długości, u nasady z miodnikami. Pylniki jajowate do równowąskich. W górnej zalążni znajduje się od kilkunastu do kilkuset zalążków. Szyjka słupka krótka lub dłuższa, znamię główkowate, rzadko płytko rozwidlone[5].
Owoce
Wielonasienne łuszczynki lub zazwyczaj niezbyt długie łuszczyny[7] o kształcie od kulistego, gruszkowatego, po eliptyczny i równowąski, na powierzchni gładkie lub pomarszczone[5]. Nasiona kulistawe lub podługowate, zwykle ułożone w dwóch rzędach, często brodawkowane, siateczkowate, bez skrzydełka lub rzadziej ze skrzydełkiem[7][5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny kapustowatych (Brassicaceae) z rzędu kapustowców (Brassicales)[2]. W obrębie rodziny zaliczany do plemienia Cardamineae[9].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-25].
  4. a b c d e Rorippa Scop., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens Kew [dostęp 2023-01-08].
  5. a b c d e f g Ihsan A. Al-Shehbaz, Rorippa Scopoli, [w:] Flora of North America [online], eFloras.org [dostęp 2023-01-08].
  6. a b c Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 148-149, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. a b c T. Tacik, Rorippa Scop., Rzepicha, [w:] Adam Jasiewicz (red.), Flora Polski. Rośliny naczyniowe. Tom IV, Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985, s. 171-172, ISBN 83-01-05853-6.
  8. Rorippa Scopoli,, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-01-08].
  9. Genus Rorippa Scop., [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [online], USDA United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service [dostęp 2023-01-08].