Sędzia grodzki
Sędzia grodzki (łac. iudex castri) – w średniowiecznej Polsce urzędnik podporządkowany kasztelanowi. Zastępował kasztelana w sądzeniu. Po zjednoczeniu państwa, powstaniu urzędu starosty i wykształceniu starościńskiego sądu grodzkiego sędzia grodzki sądził w tym właśnie sądzie.
Orzekał w sprawach karnych z tzw. czterech artykułów oraz w sprawach cywilnych wnoszonych do sądu grodzkiego, o ile nie był właściwy sąd ziemski. Orzekał na mocy delegowanej mu władzy przez starostę. W razie swej nieobecności wskazywał zastępcę w osobie podsędka[1].
Tytuły odojcowskie i odmężowskie[edytuj | edytuj kod]
Synom i córkom sędziego przysługiwały tytuły odojcowskie, były to odpowiednio sędzic[2] i sędzianka[3]. Żony miały prawo do tytułu odmężowskiego – sędzina[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michał Pawlikowski: Sądownictwo grodzkie w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej. Strzałków: 2012. ISBN 978-83-933262-1-1.
- ↑ J. Gasztowt. Pan Sędzic czyli Opowiadanie o Litwie i Żmudzi. 1839
- ↑ A. Krasiński. Biblioteka Warszawska. Tom III. 1850, str. 243
- ↑ Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J., Nakładem i drukiem Breitkopfa i Haertela, 1841, str. 367