Przejdź do zawartości

Słownik obrazkowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bildwoerterbuch 1938
Niemiecki słownik obrazkowy z 1938 roku

Słownik obrazkowy – słownik z hasłami będącymi nazwami określonych ilustracji, które odnoszą się zwykle do (pojedynczych lub grupy) przedmiotów i osób świata zewnętrznego[1].

Hasła w słowniku obrazkowym są najczęściej rzeczownikami, rzadziej przymiotnikami (np. nazwy kolorów) czy liczebnikami[2]. Oprócz słowników jednojęzycznych istnieją dwujęzyczne i wielojęzyczne słowniki obrazkowe, w których do danych ilustracji podane są odpowiedniki w dwóch lub więcej niż dwóch językach. Dwujęzyczne słowniki obrazkowe są przykładem połączenia przekazu werbalnego z ikonicznym i umożliwiają uczenie się obcojęzycznej leksyki w powiązaniu z wiedzą przedmiotową o świecie i terminologią w języku ojczystym[2].

Słowniki obrazkowe mają zwykle strukturę tematyczną (onomazjologiczną) i są podzielone na określone działy tematyczne. Należy je odróżnić od słowników ilustrowanych mających strukturę alfabetyczną i semazjologiczną, w których ilustracje pełnią jedynie funkcję pomocniczą[3][4]. Pierwszy polski słownik ilustrowany autorstwa Michała Arcta powstał w 1916 roku. Przez wiele lat ukazywały się nowe wydania tego słownika[5].

Rys historyczny[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze słowniki obrazkowe w Niemczech powstały w 1935 roku w wydawnictwach Duden i Brockhaus[6]. W okresie po II wojnie światowej w wydawnictwie Dudena w Mannheimie i w Instytucie Bibliograficznym w Lipsku publikowane były też słowniki dwujęzyczne. W Lipsku w roku 1953 ukazał się słownik niemiecko-rosyjski, a w roku 1954 słownik niemiecko-polski (Daum/Wiederroth). Słownik adresowany był do Niemców uczących się języka polskiego, a również do polskiego użytkownika jako świadectwo „przyjacielskich stosunków niemiecko-polskich”. Jednak jakość tego słownika pozostawiała wiele do życzenia[6].

Następnie powstały słowniki dla innych języków: włoskiego (1955), czeskiego (1956), hiszpańskiego (1956), francuskiego (1956), węgierskiego (1957), rumuńskiego (1960), angielskiego (1965), bułgarskiego (1971)[6].

Od roku 1959 w Wiesbaden, a po roku 1989 również w Lipsku ukazywały się w wydawnictwie Brockhaus jednojęzyczne słowniki obrazkowe dla dzieci[6].

W Polsce w latach 1990 -2005 ukazało się ponad 20 przeznaczonych dla dzieci słowników obrazkowych[7].

Niemiecko-polskie słowniki obrazkowe (wybór)[edytuj | edytuj kod]

  • Edmund Daum, Herbert Wiederroth: Bildwörterbuch Deutsch – Polnisch. Leipzig: Bibliographisches Institut, 1954.
  • Werner Scholze-Stubenrecht, Teresa Korsak: DUDEN Słownik obrazkowy niemiecko-polski. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1998.
  • Jan Claude Corbeil, Ariane Archambault (red.): Słownik obrazkowy polsko-niemiecki. Poznań: LektorKlett, 2007.
  • Visuelles Wörterbuch Polnisch-Deutsch. London etc.: Dorling Kindersley, 2008.
  • Duży słownik obrazkowy niemiecko-polski. Poznań: Pons, 2023.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Magdalena Lisiecka-Czop, Nicht nur der Duden. Deutsch-polnische und polnisch-deutsche Wörterbücher der Nachkriegszeit, „Colloquia Germanica Stetinensia” (19), 2011, s. 141-142 [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  2. ↑ a b M Lisiecka-Czop, NIcht nur der Duden [online], 2011, s. 144 [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  3. ↑ M Lisiecka-Czop, Nicht nur der Duden [online], 2011, s. 142 [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  4. ↑ Magdalena Lisiecka-Czop, Kinderwörterbücher. Lexikografische und glottodidaktische Eigenschaften am Beispiel deutsch-polnischer und polnisch-deutscher Wörterbücher, 2013, s. 45 [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  5. ↑ M Lisiecka-Czop, Kinderwörterbücher, 2013, s. 112 [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  6. ↑ a b c d M Lisiecka-Czop, Kinderwwörterbücher, 2013, s. 116-117 [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  7. ↑ Magdalena Lisiecka-Czop, Bildwörterbücher im frühen Fremdsprachenerwerb, [w:] Jürgen Schiewe, Ryszard Lipczuk, Werner Westphal (red.), Kommunikation für Europa. Interkulturelle Kommunikation als Schlüsselqualifikation, Frankfurt a. M. 2006, s. 175 [dostęp 2024-06-14] (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Magdalena Lisiecka-Czop: Bildwörterbücher im frühen Fremdsprachenerwerb, [w:] Jürgen Schiewe, Ryszard Lipczuk, Werner Westphal (red.), Kommunikation für Europa. Interkulturelle Kommunikation als Schlüsselqualifikation. Frankfurt a. M. etc.: Peter Lang, 2006, s. 175-179. ISBN 3-631-55076-6.
  • Magdalena Lisiecka-Czop: Nicht nur der Duden. Deutsch-polnische und polnisch-deutsche Wörterbücher der Nachkriegszeit, [w:] Colloquia Germanica Stetinensia 19, 2011, s. 141-157.
  • Magdalena Lisiecka-Czop: Kinderwörterbücher. Lexikografische und glottodidaktische Eigenschaften am Beispiel deutsch-polnischer und polnisch-deutscher Wörterbücher. Frankfurt a. M.: Peter Lang, 2013. ISBN 978-3-631-62895-9.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Słownik_obrazkowy&oldid=74012132”