Salvia apiana
| |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Salvia apiana |
| Nazwa systematyczna | |
| Salvia apiana Jeps. Diagn. Pl. Orient. 12: 61 1853[3] | |
Salvia apiana Jeps. – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Na stanowiskach naturalnych występuje tylko w Kalifornii w USA oraz w stanie Kalifornia Dolna w Meksyku[4]. Jest też uprawiany w niektórych krajach jako roślina ogrodowa[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Silnie rozgałęziony krzew osiągający od 1,3 do 1,5 metra wysokości i 1,3 metra szerokości. Białawe, wiecznozielone liście pokryte są obficie srebrnobiałymi włoskami. Zawierają olejki eteryczne, które uwalniają silny aromat po przetarciu. Kwiaty bardzo przyciągają pszczoły, co tłumaczy łacińską nazwę gatunkową apiana (apiana z łac. pszczoła) Wiosną wytwarza kilka kwiatostanów wyrastających powyżej liści. Są to wiechy o długości 1-1,3 metra. Kwiaty są białe do jasno-lawendowych[5][6].
Siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Salvia apiana pospolitą rośliną, wymagającą dobrze przepuszczalnej, lekkiej ziemi i małej ilości wody. Rośnie głównie w pełnym słońcu. Roślina występuje na suchych stokach w formacji zarośli nadbrzeżnych, na ziemiach piaszczystych i w lasach sosnowych o dużym nasłonecznieniu w południowej Kalifornii i Baja California poniżej wysokości 1500 metrów n.p.m[7].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]S. apiana jest szeroko wykorzystywana przez rdzenne plemiona północnoamerykańskie wybrzeża pacyficznego. Nasiona są ważnym składnikiem tzw. pinole – tradycyjnego napoju na bazie mielonych nasion. Liście i łodygi są spożywane przez plemię Chumash i inne. Herbata z korzeni szałwii była używana przez kobiety z plemienia Cahuilla w celach leczniczych i regeneracji sił w okresie połogu. Liście są palone przez wiele amerykańskich plemion wraz z innymi roślinami w rozmaitych rytuałach oczyszczenia[7].
Najczęstszym zastosowaniem współcześnie jest wykorzystywanie liści jako kadzidła.
Badania, przeprowadzone na Uniwersytecie Arizony w 1991 roku, pokazały, iż S. apiana ma potencjalne właściwości antybakteryjne przeciwko Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Klebsiella penumoniae, i Candida brassicae[8].
Uprawa
[edytuj | edytuj kod]Szałwia preferuje miejsca nasłonecznione, z dobrze przepuszczalną glebą i dobrą cyrkulacją powietrza. Łatwo tworzy hybrydy z innymi gatunkami szałwii, szczególnie Salvia leucophylia i Salvia clevelandii[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2015-01-31].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-01-03].
- ↑ a b Geoffrey Burnie, Gordon Cheers, Sue Forrester, Denise Greig, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
- ↑ Salvia apiana – White Sage. [dostęp 2015-01-31].
- ↑ a b c WHITE SAGE Salvia apiana Jepson. [dostęp 2015-01-31].
- ↑ S. J. Dentali, J. J. Hoffmann. Potential Antiinfective Agents from Eriodictyon angustifolium and Salvia apiana. „Pharmaceutical Biology”. 30 (3), s. 223–231, 1992. DOI: 10.3109/13880209209054003. ISSN 1388-0209. (ang.).