Samoczynne hamowanie pociągu
Samoczynne hamowanie pociągu (SHP) - urządzenie wchodzące w skład tzw. automatyki bezpieczeństwa pociągu (ABP), której zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa jazdy pociągu, a tym samym podniesienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego.
Na PKP stosuje się urządzenia SHP jednopunktowe o sprzężeniu indukcyjnym i nieuzależnione od wskazań semaforów.
Budowa
W urządzeniach SHP wyróżnia się:
- część przytorową, do której należy rezonator torowy, zlokalizowany przy torze w odległości 200 m przed tarczą ostrzegawczą lub semaforem wjazdowym oraz przy semaforze wyjazdowym lub grupowym,
- część pojazdową, do której należą czujniki taborowe oraz urządzenia wykonawcze (np. generator shp), zamontowane w kabinach maszynisty pojazdu trakcyjnego.
Sposób działania
Przeniesienie informacji z toru do kabiny maszynisty następuje w wyniku sprzężenia obwodów rezonansowych czujnika na pojeździe oraz rezonatora torowego, które dostrojone są do tej samej częstotliwości (1000 Hz).
W wyniku sprzężenia powstaje impuls, odczytywany i zamieniany przez urządzenie SHP na sygnał świetlny, (a później dźwiękowy), który maszynista musi skasować przyciskiem czujności. Jeżeli tego nie zrobi, po ok. 5 sekundach urządzenie SHP samoczynnie wdroży nagłe hamowanie.
Fazy sprzeżenia indukcyjnego zachodzące pomiędzy czujnikiem a rezonatorem torowym wyjaśnia (w uproszczeniu) rysunek poglądowy. Można wyróżnić cztery główne fazy sprzężenia indukcyjnego (oznaczonego kolorem różowym) podczas ruchu czujnika taborowego (ozn. kolorem szarym) nad rezonatorem torowym (ozn. kolorem niebieskim). Najważniejszą jest faza C, w której następuje rezonans pomiędzy czujnikiem a rezonatorem torowym.