Sarkoidoza u koni

Guzy sarkoidowe u konia

Sarkoidoza u koni – miejscowo złośliwa forma nowotworu występująca u koniowatych. Objawia się występowaniem guzów zwanych sarkoidami na skórze konia. Choroba nie atakuje organów wewnętrznych. Sarkoidoza jest najczęściej jedynie problemem kosmetycznym, nie przeszkadza w życiu konia i nie jest zakaźna. Istnieją jednak przypadki, kiedy może nastąpić owrzodzenie lub pęknięcie sarkoida i może dojść do zakażenia.

Przyczyna

Przyczyną jest wirus z rodziny Papillomaviridae (BPV) typu I i II.

Sarkoidoza jest chorobą skóry i najczęściej występuje na głowie, szyi i kończynach konia. Badania przeprowadzone w 1999 roku przez Equine Disease Quarterly wykazały, że zmiany występują w 51% na głowie i szyi, 25% na nogach i łopatkach oraz w 24% na tułowiu, szyi i genitaliach.

Typy zmian

Sarkoidy brodawkowe

• suche, zrogowaciałe partie skóry
• narośl zaczyna się w skórze właściwej najprawdopodobniej następne stadium sarkoida płaskiego
• brak owłosienia w miejscu narośli
• najczęstsze występowanie: genitalia, pachwiny, uszy, głowa

Fibroblasty

• stosunkowo duże, zrogowaciałe narośle na skórze
• czasami narośl osadzona jest na nóżce
• narośl szybko rozrasta się
• często występuje owrzodzenie
• najcięższa forma sarkoidozy
• najczęstsze występowanie: klatka piersiowa, kończyny, szyja, podbrzusze

Mieszane sarkoidy

• kombinacja dwóch lub więcej typów sarkoidozy
• najczęstsze występowanie: genitalia, głowa

Sarkoidy płaskie

• zmiany skóry o okrągłym lub nieregularnym kształcie
• występuje w naskórku
• narośl wolno się rozwija
• brak owłosienia w miejscu narośli
• najczęstsze występowanie: powieki, uszy, chrapy, szyja

Sarkoidy kuliste

• narośl zaczyna się w tkance podskórnej
• zmiana osadzona pod naskórkiem
• w przypadku owrzodzenia może stać się sarkoidem typu fibroblast
• najczęstsze występowanie: genitalia, kąciki powiek

Leczenie

Istnieje wiele metod leczenia sarkoidozy. Wybierając metodę należy brać pod uwagę typ sarkoidozy, usytuowanie, wielkość i liczbę zmian. Sarkoidy usytuowane na powiekach lub w miejscach gdzie mogą być podrażnione przez sprzęt (np. ogłowie lub popręg) powinny być poddane leczeniu jako pierwsze. Jeśli nastąpi pęknięcie lub owrzodzenie zmian interwencja weterynarza powinna być natychmiastowa gdyż istnieje ryzyko wdarcia się infekcji innego rodzaju.

Metody leczenia sarkoidozy

Operacja

Fizyczne usunięcie zmian. Metoda ta często jest stosowana w przypadku pojawiania się sarkoidozy na powiece lub innym niewygodnym dla konia miejscu.

Zalety metody

• szybkie usunięcie narośli

Wady metody

• duże prawdopodobieństwo nawrotu choroby o zwiększonej złośliwości
• możliwość wystąpienia narośli w innych, wcześniej zdrowych partiach skóry

Zamrażanie

Zamrożenie zmian, a następnie ich fizyczne usunięcie. Niska temperatura (najczęściej -20 °C) niszczy chorą tkankę. Metoda ta nie może być stosowana dla zmian sąsiadujących z delikatną tkanką, jaką jest np. oko.

Zalety metody

• mniejsze prawdopodobieństwo nawrotu

Wady metody

• możliwość uszkodzenia tkanki pod zmianami
• sierść w miejscu wymrożenia odrasta bez pigmentu

Terapia odpornościowa

Metoda ta polega na zachęceniu organizmu konia do walki z nowotworem. Sukces tej metody pokazuje jak ważną rolę odgrywa silny system immunologiczny konia w walce z sarkoidozą i innymi chorobami. Istnieje kilka terapii odpornościowych:

1. Szczepionka BCG – szczepionka jest podawana bezpośrednio do sarokida. BCG mobilizuje białe ciałka krwi do rozpoznania i odrzucenia zmian. Wygląd narośli po podaniu szczepionki zwykle pogarsza się przed zupełnym wyleczeniem. Aby uzyskać zadowalający efekt szczepionkę podaje się od 3 do 6 razy w przeciągu 2–3 tygodni. Jeśli poddamy tej terapii narośl np. na głowie istnieje prawdopodobieństwo, że zmiany na innych częściach ciała również się cofną.
2. Zioła – podniesienie odporności konia i tym samym zachęcenie organizmu do samodzielnej walki z sarkoidozą może być osiągnięte przez podanie odpowiedniej mieszanki ziołowej. Jest to nieinwazyjna metoda i najbezpieczniejsza. Metoda ta może być stosowana u koni z łagodną sarkoidozą (mała liczba zmian, niewielkie zmiany) oraz jako dodatek do wcześniej wymienionych metod. Często stosuje się zioła, aby organizm zaczął odrzucać zmiany a następnie wycina się te, które utrudniają koniowi życie (zmiany na powiekach, kończynach itp.). Połączenie tych metod zmniejsza prawdopodobieństwo nawrotu choroby.

Zalety metody

• nieinwazyjna metoda
• bardzo niskie prawdopodobieństwo nawrotów
• jedyna metoda, która może zapewnić całkowite wyleczenie sarkoidozy

Wady metody

• leczenie zwykle jest długie i wymaga kilku szczepień lub stałego podawania ziół

Inne metody

• Chemioterapia

Zobacz też

• sarkoidoza

Linki zewnętrzne

• Dwadzieścia faktów, które musisz wiedzieć o sarkoidach. Poradnik dla lekarzy weterynarii, właścicieli i trenerów, DC Knottenbelt NMP & S, DVM & S, MRCVS (ang.)