Selenidera

	Selenidera
	Gould, 1837
	; Przedstawiciel rodzaju – samiec tukanika gujańskiego (S. piperivora)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	dzięciołowe
Podrząd	dzięciołowce
Nadrodzina	Ramphastoidea
Rodzina	tukanowate
Podrodzina	tukany
Rodzaj	Selenidera
	Typ nomenklatoryczny
	Pteroglossus gouldii Natterer, 1837
Synonimy
	Piperivorus Bonaparte, 1850; Ramphastoides Cassin, 1867;
	Piperivorus Bonaparte, 1850; Ramphastoides Cassin, 1867;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Selenidera – rodzaj ptaków z podrodziny tukanów (Ramphastinae) w rodzinie tukanowatych (Ramphastidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Centralnej i Południowej^[5]. U przedstawicieli tego rodzaju występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu – elementy brązowe u samic w przypadku samców są czarne^[6].

Morfologia

Długość ciała 32–38 cm; masa ciała 129–245 g^[5].

Systematyka

Etymologia

Selenidera: gr. σεληνη selēnē „księżyc”; δειρη deirē lub δερα dera „szyja, gardło, obroża”^[7].
Piperivorus: epitet gatunkowy Ramphastos piperivorus Linnaeus, 1766; nowołac. piperivorus „pieprzojad”, od łac. piper, piperis „pieprz”; -vorus „jedzenie”, od vorare „pożerać”^[8]. Gatunek typowy: Ramphastos piperivorus Linnaeus, 1766.
Ramphastoides: rodzaj Ramphastos Linnaeus, 1758 (tukan); gr. -οιδης -oidēs „przypominający”^[9]. Gatunek typowy: Selenidera spectabilis Cassin, 1858.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[10]:

Selenidera spectabilis Cassin, 1858 – tukanik złotouchy
Selenidera piperivora (Linnaeus, 1758) – tukanik gujański
Selenidera nattereri (Gould, 1835) – tukanik żółtolicy
Selenidera reinwardtii (Wagler, 1827) – tukanik czarnopierśny
Selenidera gouldii (Natterer, 1837) – tukanik brazylijski
Selenidera maculirostris (M.H.C. Lichtenstein, 1823) – tukanik plamodzioby

Przypisy

↑ Selenidera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J. Gould: Icones avium, or Figures and Descriptions of New and Interesting Species of Birds from Various Parts of the Globe. Cz. ryc. 7 i tekst. London: Richard and John E. Taylor, 1837, s. 1. (ang.).
↑ Ch.-L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 95. (łac.).
↑ J. Cassin. A Study of the Ramphastidae. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 19, s. 117, 1867. (ang.).
↑ ^a ^b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Toucans (Ramphastidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.rampha1.01. [dostęp 2020-10-08]. (ang.).
↑ Daša Wernerová. Tukany i arasari. „Nowa Exota”. 3/2018. s. 32. ISSN 1214-8962.
↑ Selenidera, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-21] (ang.).
↑ Piperivorus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-21] (ang.).
↑ Ramphastoides, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-21] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ramphastinae Vigors, 1825 – tukany (wersja: 2021-06-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-26].

[itis-1] Selenidera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Gould-2] J. Gould: Icones avium, or Figures and Descriptions of New and Interesting Species of Birds from Various Parts of the Globe. Cz. ryc. 7 i tekst. London: Richard and John E. Taylor, 1837, s. 1. (ang.).

[Bonaparte-3] Ch.-L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 95. (łac.).

[Cassin-4] J. Cassin. A Study of the Ramphastidae. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 19, s. 117, 1867. (ang.).

[Winkler&inni-5] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Toucans (Ramphastidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.rampha1.01. [dostęp 2020-10-08]. (ang.).

[ne-6] Daša Wernerová. Tukany i arasari. „Nowa Exota”. 3/2018. s. 32. ISSN 1214-8962.

[7] Selenidera, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-21] (ang.).

[8] Piperivorus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-21] (ang.).

[9] Ramphastoides, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-21] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-10] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ramphastinae Vigors, 1825 – tukany (wersja: 2021-06-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-26].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]