Ramphastos
Wygląd
Ramphastos[1] | |||
Linnaeus, 1758[2] | |||
Przedstawiciel rodzaju – tukan tęczodzioby (R. sulfuratus) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
Ramphastos | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Ramphastos erythrorhynchus J.F. Gmelin, 1788 (= Ramphastos tucanus Linnaeus, 1758) | |||
Synonimy | |||
| |||
Gatunki | |||
|
Ramphastos – rodzaj ptaków z podrodziny tukanów (Ramphastinae) w obrębie rodziny tukanowatych (Ramphastidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Meksyku, Ameryce Środkowej i Południowej[9].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 42–61 cm; masa ciała 265–860 g[9]. Rodzaj ten skupia największych przedstawicieli rodziny. Różnice międzygatunkowe w ich kolorystyce zaznaczone są głównie na szyi i piersi, dziobie oraz w okolicy oczu. Kolor kupra oraz piór okolic kloaki również zmienny, czerwony, żółty albo biały[10].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Ramphastos: Ulisses Aldrovandi w 1599 roku zapisał z błędem nazwę „Ramphastos” bazując na „Ramphestes” Gessnera z 1560 roku (gr. ῥαμφηστης rhamphēstēs „nosaty”, od ῥαμφη rhampē „dziób”), błędna nazwa została następnie przejęta przez Linneusza[11].
- Bucco: łac. bucca „policzek, zwłaszcza gdy jest nadęty” (nazwa Bucco pierwotnie stosowana była na określenie tukanów i pstrogłowów ze względu na ich pełne policzki)[12]. Gatunek typowy: Ramphastos tucanus Linnaeus, 1758.
- Tucaius: epitet gatunkowy Ramphastos tucai Lichtenstein, 1823[a]; guar. Tukâ-í „mały tukan”, nazwa używana na określenie tukana lub arasari[13]. Gatunek typowy: Ramphastos dicolorus Linnaeus, 1766.
- Burhynchus: gr. βου- bou- „ogromny”, od βους bous „byk”; ῥυγχος rhunkhos „dziób”[14]. Gatunek typowy: Ramphastos sulfuratus Lesson, 1830.
- Tucanus: epitet gatunkowy Ramphastos tucanus Linnaeus, 1758; guar. Tu-kán „silny młotnik”, nazwa używana na określenie tukana[15]. Gatunek typowy: Ramphastos tucanus Linnaeus, 1758.
- Ramphodryas: gr. ῥαμφος rhamphos „dziób”; δρυας druas, δρυαδος druados „driada, nimfa drzewna”, od δρυς drus, δρυος druos „drzewo”[16]. Gatunek typowy: Ramphastos ariel Vigors, 1826.
- Dinorhamphus: gr. δεινος deinos „potężny”; ῥαμφος rhamphos „dziób”[17]. Nowa nazwa dla Tucanus Cassin, 1867 ze względu na puryzm.
- Machlostomus: gr. μαχλος makhlos „lubieżny, rozwiązły”; στομα stoma, στοματος stomatos „usta”[18]. Nowa nazwa dla Tucaius Bonaparte, 1854 ze względu na puryzm.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[19]:
- Ramphastos toco Statius Müller, 1776 – tukan wielki
- Ramphastos ambiguus Swainson, 1823 – tukan czarnodzioby
- Ramphastos tucanus Linnaeus, 1758 – tukan czerwonodzioby
- Ramphastos sulfuratus Lesson, 1830 – tukan tęczodzioby
- Ramphastos dicolorus Linnaeus, 1766 – tukan zielonodzioby
- Ramphastos brevis Meyer de Schauensee, 1945 – tukan górski
- Ramphastos vitellinus M.H.C. Lichtenstein, 1823 – tukan żółtogardły
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Synonim R. dicolorus.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ramphastos, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 103. (łac.).
- ↑ P.H.G. Möhring: Geslachten der vogelen. Amsteldam: Pieter Meijer, 1758, s. 1, 12. (niderl.).
- ↑ Ch.-L. Bonaparte. Conspectus Volucrum Zygodactylorum. „Ateneo Italiano”. 2, s. 119, 1854. (łac.).
- ↑ Cassin 1867 ↓, s. 102.
- ↑ Cassin 1867 ↓, s. 104.
- ↑ Cassin 1867 ↓, s. 106.
- ↑ a b F. Heine: Fam. Ramphastidae. W: F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1890, s. 228. (łac.).
- ↑ a b D.W. Winkler , S.M. Billerman & I.J. Lovette , Toucans (Ramphastidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Ramphastos, DOI: 10.2173/bow.rampha1.01 [dostęp 2020-10-08] (ang.).
- ↑ Daša Wernerová. Tukany i arasari. „Nowa Exota”. 3/2018. s. 31–32. ISSN 1214-8962.
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ramphastos [dostęp 2023-10-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Bucco [dostęp 2023-10-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Tucaius [dostęp 2023-10-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-10-12] (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Burhynchus [dostęp 2023-10-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ramphodryas [dostęp 2023-10-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Dinorhamphus [dostęp 2023-10-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Machlostomus [dostęp 2023-10-12] .
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ramphastinae Vigors, 1825 – tukany (wersja: 2023-07-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-12].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J. Cassin. A Study of the Ramphastidae. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 19, s. 100–124, 1867. (ang.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).