Skałoszczurowate

Skałoszczurowate
	Petromuridae
	Tullberg, 1899
	; Przedstawiciel rodziny – skałoszczur właściwy (Petromus typicus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
(bez rangi)	Phiomorpha
(bez rangi)	incertae sedis
Rodzina	skałoszczurowate
	Typ nomenklatoryczny
	Rodzina: Petromus A. Smith, 1831; Rodzaj: Petromus typicus A. Smith, 1831
Synonimy
	Rodziny: Muriformia Van der Hoeven, 1858; Petromyidae Tullberg, 1899; Petromyinae: Ellerman, 1940; Petromurinae: Lavocat, 1973; Petromuridae: Swanepoel, Smithers & Rautenbach, 1980; Petromuroidea: Landry, 1999; Rodzaju: Petromys: A. Smith, 1834;
	Rodziny: Muriformia Van der Hoeven, 1858; Petromyidae Tullberg, 1899; Petromyinae: Ellerman, 1940; Petromurinae: Lavocat, 1973; Petromuridae: Swanepoel, Smithers & Rautenbach, 1980; Petromuroidea: Landry, 1999; Rodzaju: Petromys: A. Smith, 1834;
Rodzaje i gatunki
	Petromus A. Smith, 1831 – skałoszczur; 3 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Petromus A. Smith, 1831 – skałoszczur; 3 gatunki (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Skałoszczurowate^[10] (Petromuridae) – monotypowa rodzina ssaków należących do Phiomorpha – kladu będącego odpowiednikiem kladu Caviomorpha grupującego południowoamerykańskie gryzonie^[11] z infrarzędu jeżozwierzokształtnych (Hystricognathi) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).

Zasięg występowania

Rodzina obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w południowo-zachodniej Afryce^[12]^[13]^[14].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 135–224 mm, długość ogona 116–175 mm; masa ciała 88–285 g^[13]^[15].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1831 roku szkocki przyrodnik Andrew Smith na łamach South African quarterly journal^[9]. Na gatunek typowy Smith wyznaczył (oznaczenie monotypowe) skałoszczura właściwego (P. typicus).

Etymologia

Petromus (Petromys): gr. πετρα petra ‘skała’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[16].

Podział systematyczny

Do rodziny należy jeden rodzaj skałoszczur^[10] (Petromus) z jednym występującym współcześnie gatunkiem^[17]^[15]^[12]^[10]:

Petromus typicus A. Smith, 1831 – skałoszczur właściwy

Opisano również gatunki wymarłe z terenów dzisiejszej Południowej Afryki^[18]:

Petromus antiquus Sénégas, 2004^[19] (pliocen)
Petromus minor (Broom, 1939)^[20] (plejstocen)

Uwagi

↑ Nazwa nie oparta na nazwie rodzajowej.
↑ Nieuzasadniona poprawka Petromus A. Smith, 1831.

Przypisy

↑ Petromuridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J. van der Hoeven & W. Clark (tłum.): Handbook of zoology. Cz. 2: Vertebrate animals. London: Longman, Brown, Green, Longmans, and Roberts, 1858, s. 684. (ang.).
↑ T. Tullberg. Über das System der Nagetiere. Eine phylogenetische Studie. „Nova Acta Regiae Societatis Scientiarum Upsaliensis”. Seriei tertle. 18, s. 147, 1899. (niem.).
↑ J.R. Ellerman: The families and genera of living rodents. Cz. 1: Family Muridae. London: British Museum, 1941, s. 149. (ang.).
↑ R. Lavocat: Les Rongeurs du Miocène d’Afrique orientale. Montpellier: École pratique des hautes études, Institut de Montpellier, 1973, s. 50, seria: École pratique des hautes études, 3^e section. Mémoires et travaux de l’Institut de Montpellier; N° 1. (fr.).
↑ P. Swanepoel, R.H.N. Smithers & I.L. Rautenbach. A checklist and numbering system of the extant mammals of the southern African subregion. „Annals of the Transvaal Museum”. 32 (7), s. 161, 1980. (ang.).
↑ S.O. Landry. A proposal for a new classification and nomenclature for the Glires (Lagomorpha and Rodentia). „Mitteilungen aus dem Museum für Naturkunde in Berlin”. Zoologische Reihe. 75 (2), s. 302, 1999. DOI: 10.1002/mmnz.19990750209. (ang.).
↑ A. Smith. African Zoology. „South African quarterly journal”. 2, s. 146, 1834. (ang.).
↑ ^a ^b A. Smith. Contributions to the natural history of South Africa, & c. „South African quarterly journal”. 1 (5), s. 10, 1831. (łac. • ang.).
↑ ^a ^b ^c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 286. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ S.K. Mouchaty, F. Catzeflis, A. Janke, U. Arnason. Molecular Evidence of an African Phiomorpha–South American Caviomorpha Clade and Support for Hystricognathi Based on the Complete Mitochondrial Genome of the Cane Rat (Thryonomys swinderianus). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 18 (1), s. 127–135, 2001. [dostęp 2011-03-26]. (ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 544. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b R. López-Antoñanzas: Family Petromuridae (Noki). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 341. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Petromus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-03-11].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 350. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 527, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-14]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Petromus Smith, 1831, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-14] (ang.).
↑ F. Sénégas. A new species of Petromus (Rodentia, Hystricognatha, Petromuridae) from the Early Pliocene of South Africa and its paleoenvironmental implications. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 24 (3), s. 757, 2004. DOI: 10.1671/0272-4634(2004)024[0757:ANSOPR]2.0.CO;2. (ang.).
↑ R. Broom. The fossil rodents of the limestone cave at Taungs. „Annals of the Transvaal Museum”. 19 (3), s. 315–317, 1939. (ang.).

[2] Nazwa nie oparta na nazwie rodzajowej.

[9] Nieuzasadniona poprawka Petromus A. Smith, 1831.

[itis-1] Petromuridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Hoeven-3] J. van der Hoeven & W. Clark (tłum.): Handbook of zoology. Cz. 2: Vertebrate animals. London: Longman, Brown, Green, Longmans, and Roberts, 1858, s. 684. (ang.).

[Tullberg-4] T. Tullberg. Über das System der Nagetiere. Eine phylogenetische Studie. „Nova Acta Regiae Societatis Scientiarum Upsaliensis”. Seriei tertle. 18, s. 147, 1899. (niem.).

[Ellerman-5] J.R. Ellerman: The families and genera of living rodents. Cz. 1: Family Muridae. London: British Museum, 1941, s. 149. (ang.).

[Lavocat-6] R. Lavocat: Les Rongeurs du Miocène d’Afrique orientale. Montpellier: École pratique des hautes études, Institut de Montpellier, 1973, s. 50, seria: École pratique des hautes études, 3^e section. Mémoires et travaux de l’Institut de Montpellier; N° 1. (fr.).

[Swanepoel&inni-7] P. Swanepoel, R.H.N. Smithers & I.L. Rautenbach. A checklist and numbering system of the extant mammals of the southern African subregion. „Annals of the Transvaal Museum”. 32 (7), s. 161, 1980. (ang.).

[Landry-8] S.O. Landry. A proposal for a new classification and nomenclature for the Glires (Lagomorpha and Rodentia). „Mitteilungen aus dem Museum für Naturkunde in Berlin”. Zoologische Reihe. 75 (2), s. 302, 1999. DOI: 10.1002/mmnz.19990750209. (ang.).

[Smith1834-10] A. Smith. African Zoology. „South African quarterly journal”. 2, s. 146, 1834. (ang.).

[Smith1831-11] A. Smith. Contributions to the natural history of South Africa, & c. „South African quarterly journal”. 1 (5), s. 10, 1831. (łac. • ang.).

[miiz-12] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 286. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Mouchaty-13] S.K. Mouchaty, F. Catzeflis, A. Janke, U. Arnason. Molecular Evidence of an African Phiomorpha–South American Caviomorpha Clade and Support for Hystricognathi Based on the Complete Mitochondrial Genome of the Cane Rat (Thryonomys swinderianus). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 18 (1), s. 127–135, 2001. [dostęp 2011-03-26]. (ang.).

[Burgin&inni-14] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 544. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[López-Antoñanzas-15] R. López-Antoñanzas: Family Petromuridae (Noki). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 341. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-16] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Petromus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-03-11].

[amw-17] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 350. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-18] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 527, 1904. (ang.).

[mdd-19] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-14]. (ang.).

[Zijlstra-20] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Petromus Smith, 1831, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-14] (ang.).

[sen-21] F. Sénégas. A new species of Petromus (Rodentia, Hystricognatha, Petromuridae) from the Early Pliocene of South Africa and its paleoenvironmental implications. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 24 (3), s. 757, 2004. DOI: 10.1671/0272-4634(2004)024[0757:ANSOPR]2.0.CO;2. (ang.).

[bro-22] R. Broom. The fossil rodents of the limestone cave at Taungs. „Annals of the Transvaal Museum”. 19 (3), s. 315–317, 1939. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[b]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]