Dom Powstańca Śląskiego w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 32: Linia 32:
}}
}}
[[Plik:Katowice - Dom Powstańca (2).jpg|thumb|left|200px|Dawny Dom Powstańca Śląskiego]]
[[Plik:Katowice - Dom Powstańca (2).jpg|thumb|left|200px|Dawny Dom Powstańca Śląskiego]]
'''Dom Powstańca Śląskiego''' – wielokondygnacyjny obiekt publiczny wybudowany w [[Katowice|Katowicach]] w okresie [[Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce|międzywojennym]].
'''Dom Powstańca Śląskiego''' – wielokondygnacyjny obiekt publiczny wybudowany w [[Katowice|Katowicach]] w okresie [[Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce|międzywojennym]]. Budynek znajduje się przy [[Ulica Jana Matejki w Katowicach|ul. Jana Matejki]] 3.


Został wybudowany w latach 1936−1937 według projektu architekta Zbigniewa Rzepeckiego<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 33| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref> w stylu funkcjonalizmu<ref name="mega">{{cytuj stronę| url = http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2010/1/5/1262697057.pdf| tytuł = Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9)| data dostępu = 2011-06-11| autor = Urząd Miasta Katowice| język =pl | opublikowany = www.bip.um.katowice.pl}}</ref>. Był siedzibą Związku Powstańców Śląskich. W siedmiokondygnacyjnym budynku znajdowały się sklepy, restauracje, sale konferencyjne oraz [[Kino Zorza w Katowicach|Kina Zorza]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 92| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. Budynek stoi przy [[Ulica Jana Matejki w Katowicach|ul. Jana Matejki]] 3<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wiezowce.katowice.pl/historia.html| tytuł = Opowieść o katowickich wieżowcach| data dostępu = 2011-06-11| autor = Bartosz T. Wieliński}}</ref>.
Gmach wybudowany został w latach 1936−1937 według projektu architekta Zbigniewa Rzepeckiego<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 33| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref> w stylu funkcjonalizmu<ref name="mega">{{cytuj stronę| url = http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2010/1/5/1262697057.pdf| tytuł = Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9)| data dostępu = 2011-06-11| autor = Urząd Miasta Katowice| język =pl | opublikowany = www.bip.um.katowice.pl}}</ref> z przeznaczeniem na siedzibę Związku Powstańców Śląskich. Prace budowlane rozpoczęto w dniu 9 lipca 1936 roku, a otworzono go po wykończeniu wnętrz w dniu 15 listopada 1938 roku<ref>Nowa powstańcza placówka kulturalna, „Powstaniec” 1938, nr 46, s. 15</ref><ref>K. Trocnowski, Dom Powstańca, „Powstaniec” 1937, nr 9 (z 1 maja 1937), s. 26-28</ref>. W siedmiokondygnacyjnym budynku<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wiezowce.katowice.pl/historia.html| tytuł = Opowieść o katowickich wieżowcach| data dostępu = 2011-06-11| autor = Bartosz T. Wieliński}}</ref> znajdowały się sklepy, sale konferencyjne oraz [[Kino Zorza w Katowicach|Kino Zorza]] z 500 miejscami<ref>Uroczyste otwarcie kina „Zorza”, „Powstaniec” 1938, nr 47 (z 20 listopada 1938), s. 26</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Janota | imię = Wojciech | autor = Wojciech Janota |tytuł = Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939| wydawca = Księży Młyn| miejsce =Łódź | rok =2010 | strony = 92| isbn = 978-83-7729-021-7}}</ref>. W dniu 1 kwietnia 1939 roku otarta została w przyziemiu restauracja ''Piwnica Śląska'' z freskami przedstawiającymi "tydzień w Szombierkach"<ref>Wizyta w „Śląskiej Piwnicy”, „Powstaniec” 1939, nr 15, s. 28</ref>. Na drugim piętrze przygotowano sale na ekspozycje pamiątek powstańczych<ref>http://www.scdk.pl/new/index.php?option=com_content&view=article&id=652:dom-powstaca-lskiego-w-katowicach&catid=1:architektura-i-urbanistyka&Itemid=7</ref>. Gmach poświęcono w dniu 2 maja 1939 roku<ref>Okólnik nr 38, „Wiadomości Związkowe Związku Powstańców Śląskich”, R. 3, 1939, nr 2, s. 4</ref>.


W [[2002]] kino zostało oficjalnie zamknięte. Dawna sala kinowa i zaplecze wynajmuje firma, która założyła w budynku ''Klub Muzyczny Wyższy Wymiar''. Na fasadzie budynku została umieszczona tablica upamiętniająca obrońców Katowic: powstańców śląskich i harcerzy<ref>Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: [http://www.katowice.uw.gov.pl/mp/katowice.html Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice] {{lang|pl}} www.katowice.uw.gov.pl [dostęp 2011-06-11]</ref>
W [[2002]] kino zostało oficjalnie zamknięte. Dawna sala kinowa i zaplecze wynajmuje firma, która założyła w budynku ''Klub Muzyczny Wyższy Wymiar''. <br />
Na fasadzie budynku została umieszczona tablica upamiętniająca obrońców Katowic: powstańców śląskich i harcerzy<ref>Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: [http://www.katowice.uw.gov.pl/mp/katowice.html Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice] {{lang|pl}} www.katowice.uw.gov.pl [dostęp 2011-06-11]</ref>


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 21:17, 8 paź 2012

Dom Powstańca Śląskiego
Ilustracja
Dom Powstańca Śląskiego w okresie II wojny światowej (początek ul. Mikołowskiej)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Jana Matejki 3

Typ budynku

obiekt publiczny

Styl architektoniczny

funkcjonalizm

Architekt

Zbigniew Rzepecki

Kondygnacje

7

Ukończenie budowy

1937

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: PL-SL Katowice
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}
Dawny Dom Powstańca Śląskiego

Dom Powstańca Śląskiego – wielokondygnacyjny obiekt publiczny wybudowany w Katowicach w okresie międzywojennym. Budynek znajduje się przy ul. Jana Matejki 3.

Gmach wybudowany został w latach 1936−1937 według projektu architekta Zbigniewa Rzepeckiego[1] w stylu funkcjonalizmu[2] z przeznaczeniem na siedzibę Związku Powstańców Śląskich. Prace budowlane rozpoczęto w dniu 9 lipca 1936 roku, a otworzono go po wykończeniu wnętrz w dniu 15 listopada 1938 roku[3][4]. W siedmiokondygnacyjnym budynku[5] znajdowały się sklepy, sale konferencyjne oraz Kino Zorza z 500 miejscami[6][7]. W dniu 1 kwietnia 1939 roku otarta została w przyziemiu restauracja Piwnica Śląska z freskami przedstawiającymi "tydzień w Szombierkach"[8]. Na drugim piętrze przygotowano sale na ekspozycje pamiątek powstańczych[9]. Gmach poświęcono w dniu 2 maja 1939 roku[10].

W 2002 kino zostało oficjalnie zamknięte. Dawna sala kinowa i zaplecze wynajmuje firma, która założyła w budynku Klub Muzyczny Wyższy Wymiar.
Na fasadzie budynku została umieszczona tablica upamiętniająca obrońców Katowic: powstańców śląskich i harcerzy[11]

  1. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 33. ISBN 978-83-7729-021-7.
  2. Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-06-11]. (pol.).
  3. Nowa powstańcza placówka kulturalna, „Powstaniec” 1938, nr 46, s. 15
  4. K. Trocnowski, Dom Powstańca, „Powstaniec” 1937, nr 9 (z 1 maja 1937), s. 26-28
  5. Bartosz T. Wieliński: Opowieść o katowickich wieżowcach. [dostęp 2011-06-11].
  6. Uroczyste otwarcie kina „Zorza”, „Powstaniec” 1938, nr 47 (z 20 listopada 1938), s. 26
  7. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 92. ISBN 978-83-7729-021-7.
  8. Wizyta w „Śląskiej Piwnicy”, „Powstaniec” 1939, nr 15, s. 28
  9. http://www.scdk.pl/new/index.php?option=com_content&view=article&id=652:dom-powstaca-lskiego-w-katowicach&catid=1:architektura-i-urbanistyka&Itemid=7
  10. Okólnik nr 38, „Wiadomości Związkowe Związku Powstańców Śląskich”, R. 3, 1939, nr 2, s. 4
  11. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice (pol.) www.katowice.uw.gov.pl [dostęp 2011-06-11]

Bibliografia

  • Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 46. ISBN 83-85831-35-5.
  • Joanna Starnawska: Dzieje Katowic (1299−1945). Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1990, s. 53.