Krut: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
ilustracja |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
Od tej pory Krut rządził zjednoczonym Księstwem Obodrzyckim, a także podbitymi przez siebie ziemiami niemieckich [[Nordalbingowie|Nordalbingów]]. Wstrząsane wewnętrznymi niepokojami Cesarstwo nie reagowało. Jednocześnie był to czas ustrojowej stagnacji Obodrzyców. Tkwili w dawnym ustroju plemiennym oraz w religii pogańskiej, która odzyskała wpływy po rządach Gotszalka. |
Od tej pory Krut rządził zjednoczonym Księstwem Obodrzyckim, a także podbitymi przez siebie ziemiami niemieckich [[Nordalbingowie|Nordalbingów]]. Wstrząsane wewnętrznymi niepokojami Cesarstwo nie reagowało. Jednocześnie był to czas ustrojowej stagnacji Obodrzyców. Tkwili w dawnym ustroju plemiennym oraz w religii pogańskiej, która odzyskała wpływy po rządach Gotszalka. |
||
Około roku 1093 Obodryci zostali zaatakowani przez pretendenta do tronu, syna Gotszalka i córki króla Danii, [[Henryk Gotszalkowic|Henryka]], popieranego przez Danię i Saksonię. Krut |
Około roku 1093 Obodryci zostali zaatakowani przez pretendenta do tronu, syna Gotszalka i córki króla Danii, [[Henryk Gotszalkowic|Henryka]], popieranego przez Danię i Saksonię. Henryk Gotszalkowic uderzył wraz z flotą na Starogard Wagryjski i złupił okoliczne ziemie, a następnie ponowił atak jeszcze dwukrotnie. Pod wrażeniem zniszczeń Krut podzielił się z nim grodami będącymi we władaniu Obodrzyców. Według [[Helmold]]a był to wybieg Kruta, który dybał na życie Henryka, ale ten unikał zasadzek dzięki ostrzeżeniom żony Kruta, Sławiny. Ostatecznie to Krut zginął po jednej z uczt zamordowany siekierą przez Duńczyka z rozkazu Henryka Gotszalkowica. Wkrótce Henryk pojął Sławinę za żonę i złożył hołd Magnusowi<ref>http://www.poselska.nazwa.pl/wieczorna2/historia-nowozytna/helmond-z-bozowa-i-jego-kronika-slowian</ref>. |
||
Krut był ostatnim wielkim księciem wybranym przez wiec, jego następcy byli już zależni od Sasów. |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
Wersja z 16:03, 1 gru 2015
Krut lub Kruto (druga połowa XI wieku) – syn Gryna, pogański władca obodrzycki.
Postać znana głównie z kroniki Helmolda. Krut doszedł do władzy po śmierci Gotszalka w 1066 roku, prawdopodobnie wybrany przez wiec skłaniający się za powrotem do pogaństwa. Na rządy Kruta przypada okres największego powodzenia Obodrzyców, których siłę wzmocnił już jego poprzednik Gotszalk, który podporządkował sobie zachodnie plemiona Wieletów (Luciców).
Początkowo Krut walczył o władzę z synem Gotszalka, Budiwojem (Budziwojem), którego wspierał książę saski, Ordulf. Jednak ani Ordulf, ani jego następca, Magnus nie mogli pokonać Kruta. Ostatecznie Budiwoj nakłonił Magnusa do jeszcze jednej wyprawy, zakończonej zupełnym fiaskiem (rok 1074 lub 1075). Posiłki saskie wraz z Budiwojem osaczono w grodzie Płonie w ziemi Wagrów. W wyniku układów Budiwoj i jego ludzie uzyskali możliwość wyjścia z grodu bez broni, jednak zostali zabici z powodu gwałtów, jakich dopuścili się na mieszkankach.
Od tej pory Krut rządził zjednoczonym Księstwem Obodrzyckim, a także podbitymi przez siebie ziemiami niemieckich Nordalbingów. Wstrząsane wewnętrznymi niepokojami Cesarstwo nie reagowało. Jednocześnie był to czas ustrojowej stagnacji Obodrzyców. Tkwili w dawnym ustroju plemiennym oraz w religii pogańskiej, która odzyskała wpływy po rządach Gotszalka.
Około roku 1093 Obodryci zostali zaatakowani przez pretendenta do tronu, syna Gotszalka i córki króla Danii, Henryka, popieranego przez Danię i Saksonię. Henryk Gotszalkowic uderzył wraz z flotą na Starogard Wagryjski i złupił okoliczne ziemie, a następnie ponowił atak jeszcze dwukrotnie. Pod wrażeniem zniszczeń Krut podzielił się z nim grodami będącymi we władaniu Obodrzyców. Według Helmolda był to wybieg Kruta, który dybał na życie Henryka, ale ten unikał zasadzek dzięki ostrzeżeniom żony Kruta, Sławiny. Ostatecznie to Krut zginął po jednej z uczt zamordowany siekierą przez Duńczyka z rozkazu Henryka Gotszalkowica. Wkrótce Henryk pojął Sławinę za żonę i złożył hołd Magnusowi[1].
Krut był ostatnim wielkim księciem wybranym przez wiec, jego następcy byli już zależni od Sasów.
Bibliografia
- Helmolda kronika Słowian. tł. J. Matuszewski, wstęp J. Strzelczyk, Warszawa 1974.
- A. Turasiewicz, Dzieje polityczne Obodrzyców, Kraków 2004.
- K. Wachowski, Słowiańszczyzna Zachodnia, Poznań 2000.