HMS E14: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nowy okręt podwodny klasy E
 
Matrek (dyskusja | edycje)
redakcyjne, WP:SK
Linia 32: Linia 32:
|sensory =
|sensory =
|wyrzutnie torpedowe =
|wyrzutnie torpedowe =
|uzbrojenie = pięć [[wyrzutnia torpedowa|wyrzutni torpedowych]] 457 mm, armata 76 mm
|uzbrojenie = pięć [[wyrzutnia torpedowa|wyrzutni torpedowych]] 457 mm, armata 76 mm
|opancerzenie =
|opancerzenie =
|wyposażenie lotnicze =
|wyposażenie lotnicze =
|wyposażenie =
|wyposażenie =
|commons =
|commons =
}}
}}
'''HMS "E14"''' – brytyjski [[okręt podwodny]] typu [[brytyjskie okręty podwodne typu E|E]] zbudowany w latach 1912 - 1914 stoczni Vickers w [[Barrow-in-Furness]], gdzie okręt został wodowany 7 lipca 1914 roku. Służbę w [[Royal Navy]] rozpoczął 1 grudnia 1914 roku. W 1915 została skierowana do działań wojennych na [[Morze Marmara|Morzu Marmara]], aby uczestniczyć w [[Operacje morskie w Cieśninie Dardanelskiej|operacjach w Cieśninie Dardanelskiej]]. Był drugim, po [[HMAS AE2]], brytyjskim okrętem podwodnym, któremu udało się przedostać przez zapory z pól minowych i dostać na [[Morze Marmara]]. Jego misja trwała od 27 kwietnia do 18 maja 1915 roku. W czasie misji E14 zatopił turecką kanonierkę "Nurel Bahr", uszkodziła [[stawiacz min]] "Perik I Shevket", ostatnią torpedą zatopił turecki statek transportowy z 6000 żołnierzy oraz bateriami artylerii<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = McCartney | imię = Innes | tytuł = British Submarines of World War I | wydawca = Osprey Publishing Ltd. | miejsce = Oxford | rok = 2008 | strony = 36 | język = en | isbn = 978-1-84603-334-6}}</ref>. W 1916 roku należał do Flotylli Śródziemnomorskiej Okrętów Podwodnych (''Med Submarine Flotilla'') stacjonującej na [[Malta|Malcie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.gwpda.org/naval/rnsub16.htm|tytuł=Disposition of RN submarines, 1916|praca="Naval Staff Monographs, 1916" i "Nominal List of Officers Serving in Submarines, revised to 1 Sept 1916"|data=31 października 1999|data dostępu=26 stycznia 2013|język=en}}</ref>.
'''HMS "E14"''' – brytyjski [[okręt podwodny]] typu [[brytyjskie okręty podwodne typu E|E]]. W czasie I wojny światowej jego dwóch dowódców [[Edward Courtney Boyle]] oraz [[Geoffrey Saxton White]] zostało odznaczonych [[Krzyż Wiktorii|Krzyżem Wiktorii]].


W czasie [[Bitwa koło Imroz (1918)|bitwy koło Imroz]] okręt flagowy Imperium Tureckiego [[SMS Goeben|"Yavuz Sultan Selim""]] wpadł na miny i został uszkodzony, w czasie wycofywania się i odwrotu ma Morze Czarne, "Yavuz Sultan Selim" osiadł na mieliźnie. Brytyjczycy podejmowali kilka prób zatopienia statku. Między innymi zorganizowano naloty bombowe, w wyniku których okręt został dwukrotnie trafiony. W kolejnej próbie do storpedowania "Yavuz Sultana Selima" został wysłany operujący w tym rejonie E14. Jednak po dotarciu na miejsce załoga E14 nie znalazła okrętu flagowego. 28 stycznia 1918 roku w czasie drogi powrotnej, załoga okrętu zauważyła okręt transportowy, w momencie przeprowadzania ataku jedna z torped wybuchła przedwcześnie uszkadzając okręt. Kapitan White nakazał awaryjne wynurzenie. Po wynurzeniu okręt znalazł się pod ostrzałem tureckiej artylerii nabrzeżnej w okolicach Kum Kale. W czasie próby dotarcia do brzegu zginął dowodzący Geoffrey Saxton White oraz większość załogi. Tylko dziewięciu członków załogi ocalało i dostało się do niewoli tureckiej<ref>Patrz ''British Submarines of World War I'', str. 36-37 </ref>.
Zbudowany w latach 1912 - 1914 w [[Vickers]], [[Barrow-in-Furness]], gdzie okręt został wodowany 7 lipca 1914 roku. Rozpoczął służbę w [[Royal Navy]] 1 grudnia 1914 roku. Pierwszym dowódcą został Lt. [[Edward Courtney Boyle]].


Pierwszym dowódcą był Lt. [[Edward Courtney Boyle]], który obok [[Geoffrey Saxton White]] został odznaczony [[Krzyż Wiktorii|Krzyżem Wiktorii]].
W 1915 została skierowana do działań wojennych na [[Morze Marmara|Morzu Marmara]], aby uczestniczyć w [[Operacje morskie w Cieśninie Dardanelskiej|operacjach w Cieśninie Dardanelskiej]]. Był drugim, po [[HMAS AE2]], brytyjskim okrętem podwodnym, któremu udało się przedostać przez zapory z pól minowych i dostać na [[Morze Marmara]]. Jego misja trwała od 27 kwietnia do 18 maja 1915 roku. W czasie misji E14 zatopił turecką kanonierkę "Nurel Bahr", uszkodziła [[Stawiacz min|stawiacz min]] "Perik I Shevket", ostatnią torpedą zatopił turecki statek transportowy z 6000 żołnierzy oraz bateriami artylerii<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = McCartney | imię = Innes | tytuł = British Submarines of World War I | wydawca = Osprey Publishing Ltd. | miejsce = Oxford | rok = 2008 | strony = 36 | język = en | isbn = 978-1-84603-334-6 }}</ref>. Po powrocie Boyle został awansowany na [[Komandor podporucznik|komandora podporucznika]] oraz odznaczony Krzyżem Wiktorii.


=== Wrak ===
W 1916 roku należał do Flotylli Med Okrętów Podwodnych (''Med Submarine Flotilla'') stacjonującej na [[Malta|Malcie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.gwpda.org/naval/rnsub16.htm|tytuł=Disposition of RN submarines, 1916|praca="Naval Staff Monographs, 1916" i "Nominal List of Officers Serving in Submarines, revised to 1 Sept 1916"|data=31 października 1999|data dostępu=26 stycznia 2013|język=en}}</ref>.
W czerwcu 2012 roku, po trzech latach poszukiwań, tureccy inżynier Selçuk Kolay oraz nurek Savas Karakas, odkryli wrak okrętu. Samo uzyskanie zezwoleń na poszukiwania w obrębie obszaru zajmowanego przez marynarkę turecją zajęło dwa lata<ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/turkey/9336020/Found-after-94-years-the-submarine-which-won-two-VCs.html The Telegraph, Jasper Copping, Found after 94 years - the submarine which won two VC's, 17 czerwca 2012]</ref>. Wrak jest położony na głębokości około 20 m w odległości około 250 metrów od brzegu. Leży pod kątem prawie 45 stopni w większości zasypany piaskiem. Władze brytyjskie podjęły starania o zaliczenie wraku do grobów wojennych<ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-2160577/Sunken-treasure-First-World-war-submarine-captains-won-Victoria-Cross-discovered-Turkish-coast-94-years-holed.html MailOnline, Craig Mackenzie, 17 czerwca 2012, Sunken treasure: First World war submarine whose two captains won the Victoria Cross is discovered off Turkish coast 94 years after she went down.] </ref>.


{{Przypisy}}
W czasie [[Bitwa koło Imroz (1918)|bitwy koło Imroz]] okręt flagowy Imperium Tureckiego [[SMS Goeben|"Yavuz Sultan Selim""]] wpadł na miny i został uszkodzony, w czasie wycofywania się i odwrotu ma Morze Czarne, "Yavuz Sultan Selim" osiadł na mieliźnie. Brytyjczycy podejmowali kilka prób zatopienia statku. Między innymi zorganizowano naloty bombowe, w wyniku których okręt został dwukrotnie trafiony. W kolejnej próbie do storpedowania "Yavuz Sultana Selima" został wysłany operujący w tym rejonie E14. Jednak po dotarciu na miejsce załoga E14 nie znalazła okrętu flagowego.


28 stycznia 1918 roku w czasie drogi powrotnej, załoga okrętu zauważyła okręt transportowy, w momencie przeprowadzania ataku jedna z torped wybuchła przedwcześnie uszkadzając okręt. Kapitan White nakazał awaryjne wynurzenie. Po wynurzeniu okręt znalazł się pod ostrzałem tureckiej artylerii nabrzeżnej w okolicach Kum Kale. W czasie próby dotarcia do brzegu zginął dowodzący Geoffrey Saxton White oraz większość załogi. Tylko dziewięciu członków załogi ocalało i dostało się do niewoli tureckiej. <ref>Patrz ''British Submarines of World War I'', str. 36-37 </ref>.

===Wrak===
W czerwcu 2012 roku, po trzech latach poszukiwań, tureccy inżynier Selçuk Kolay oraz nurek Savas Karakas, odkryli wrak okrętu. Samo uzyskanie zezwoleń na poszukiwania w obrębie obszaru zajmowanego przez marynarkę turecją zajęło dwa lata<ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/turkey/9336020/Found-after-94-years-the-submarine-which-won-two-VCs.html The Telegraph, Jasper Copping, Found after 94 years - the submarine which won two VC's, 17 czerwca 2012]</ref>. Wrak jest położony na głębokości około 20 m w odległości około 250 metrów od brzegu. Leży pod kątem prawie 45 stopni w większości zasypany piaskiem. Władze brytyjskie podjęły starania o zaliczenie wraku do grobów wojennych<ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-2160577/Sunken-treasure-First-World-war-submarine-captains-won-Victoria-Cross-discovered-Turkish-coast-94-years-holed.html MailOnline, Craig Mackenzie, 17 czerwca 2012, Sunken treasure: First World war submarine whose two captains won the Victoria Cross is discovered off Turkish coast 94 years after she went down.] </ref>.
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę
* {{cytuj książkę
Linia 95: Linia 91:
* {{cytuj stronę|url=http://www.britsub.net/html/eclass2.html|tytuł=E Class Overseas Submarine|data=|data dostępu=26 stycznia 2013|język=en}}
* {{cytuj stronę|url=http://www.britsub.net/html/eclass2.html|tytuł=E Class Overseas Submarine|data=|data dostępu=26 stycznia 2013|język=en}}
{{Brytyjskie okręty podwodne typu E}}
{{Brytyjskie okręty podwodne typu E}}

__NOTOC__


{{DEFAULTSORT:E14}}
{{DEFAULTSORT:E14}}
Linia 103: Linia 101:


[[en:HMS E14]]
[[en:HMS E14]]

__NOTOC__

Wersja z 18:40, 26 sty 2013

HMS E14
Ilustracja
{{{opis grafiki}}}
Oznaczenie NATO

{{{oznaczenie NATO}}}

Historia
Stocznia

Vickers, Barrow-in-Furness

Początek budowy

{{{początek budowy}}}

Położenie stępki

14 grudnia 1912

Wodowanie

7 lipca 1914

 Royal Navy
Wejście do służby

1 grudnia 1914

Wycofanie ze służby

28 stycznia 1918

Los okrętu

zatonął

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

678 ton (wynurzony),
820 ton (zanurzony)

Długość

55 metry

Zanurzenie

4,6 metra

Napęd
dwa spalinowe silniki disela 1600 KM, dwa silniki elektryczny 840 KM
Prędkość

15,25 węzłów na powierzchni
10,25 węzłów zanurzony

Zasięg

5600 km przy 10 węzłach

Uzbrojenie
pięć wyrzutni torpedowych 457 mm, armata 76 mm
Załoga

30 - 31

HMS "E14" – brytyjski okręt podwodny typu E zbudowany w latach 1912 - 1914 stoczni Vickers w Barrow-in-Furness, gdzie okręt został wodowany 7 lipca 1914 roku. Służbę w Royal Navy rozpoczął 1 grudnia 1914 roku. W 1915 została skierowana do działań wojennych na Morzu Marmara, aby uczestniczyć w operacjach w Cieśninie Dardanelskiej. Był drugim, po HMAS AE2, brytyjskim okrętem podwodnym, któremu udało się przedostać przez zapory z pól minowych i dostać na Morze Marmara. Jego misja trwała od 27 kwietnia do 18 maja 1915 roku. W czasie misji E14 zatopił turecką kanonierkę "Nurel Bahr", uszkodziła stawiacz min "Perik I Shevket", ostatnią torpedą zatopił turecki statek transportowy z 6000 żołnierzy oraz bateriami artylerii[1]. W 1916 roku należał do Flotylli Śródziemnomorskiej Okrętów Podwodnych (Med Submarine Flotilla) stacjonującej na Malcie[2].

W czasie bitwy koło Imroz okręt flagowy Imperium Tureckiego "Yavuz Sultan Selim"" wpadł na miny i został uszkodzony, w czasie wycofywania się i odwrotu ma Morze Czarne, "Yavuz Sultan Selim" osiadł na mieliźnie. Brytyjczycy podejmowali kilka prób zatopienia statku. Między innymi zorganizowano naloty bombowe, w wyniku których okręt został dwukrotnie trafiony. W kolejnej próbie do storpedowania "Yavuz Sultana Selima" został wysłany operujący w tym rejonie E14. Jednak po dotarciu na miejsce załoga E14 nie znalazła okrętu flagowego. 28 stycznia 1918 roku w czasie drogi powrotnej, załoga okrętu zauważyła okręt transportowy, w momencie przeprowadzania ataku jedna z torped wybuchła przedwcześnie uszkadzając okręt. Kapitan White nakazał awaryjne wynurzenie. Po wynurzeniu okręt znalazł się pod ostrzałem tureckiej artylerii nabrzeżnej w okolicach Kum Kale. W czasie próby dotarcia do brzegu zginął dowodzący Geoffrey Saxton White oraz większość załogi. Tylko dziewięciu członków załogi ocalało i dostało się do niewoli tureckiej[3].

Pierwszym dowódcą był Lt. Edward Courtney Boyle, który obok Geoffrey Saxton White został odznaczony Krzyżem Wiktorii.

Wrak

W czerwcu 2012 roku, po trzech latach poszukiwań, tureccy inżynier Selçuk Kolay oraz nurek Savas Karakas, odkryli wrak okrętu. Samo uzyskanie zezwoleń na poszukiwania w obrębie obszaru zajmowanego przez marynarkę turecją zajęło dwa lata[4]. Wrak jest położony na głębokości około 20 m w odległości około 250 metrów od brzegu. Leży pod kątem prawie 45 stopni w większości zasypany piaskiem. Władze brytyjskie podjęły starania o zaliczenie wraku do grobów wojennych[5].

  1. Innes McCartney: British Submarines of World War I. Oxford: Osprey Publishing Ltd., 2008, s. 36. ISBN 978-1-84603-334-6. (ang.).
  2. Disposition of RN submarines, 1916. [w:] "Naval Staff Monographs, 1916" i "Nominal List of Officers Serving in Submarines, revised to 1 Sept 1916" [on-line]. 31 października 1999. [dostęp 26 stycznia 2013]. (ang.).
  3. Patrz British Submarines of World War I, str. 36-37
  4. The Telegraph, Jasper Copping, Found after 94 years - the submarine which won two VC's, 17 czerwca 2012
  5. MailOnline, Craig Mackenzie, 17 czerwca 2012, Sunken treasure: First World war submarine whose two captains won the Victoria Cross is discovered off Turkish coast 94 years after she went down.

Bibliografia

  • Robert Hutchinson: Jane's Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: HarperCollins, 2001, s. 44. ISBN 978-0-00-710558-8. (ang.).
  • Innes McCartney: British Submarines of World War I. Oxford: Osprey Publishing Ltd., 2008, s. 36-37. ISBN 978-1-84603-334-6. (ang.).
  • J. J. Colledge, Ben Warlow: Ships of the Royal Navy, The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy from the 15th Century to the Present. Londyn: Chatham Publishing Ltd., 2006. ISBN 1-86176-281-X. (ang.).

Linki zewnętrzne