HMS E14: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.1) (Robot dodał tr:HMS E14 |
m drobne redakcyjne |
||
Linia 38: | Linia 38: | ||
|commons = |
|commons = |
||
}} |
}} |
||
'''HMS "E14"''' – brytyjski [[okręt podwodny]] typu [[brytyjskie okręty podwodne typu E|E]] zbudowany w latach 1912 - 1914 stoczni Vickers w [[Barrow-in-Furness]], gdzie okręt został wodowany 7 lipca 1914 roku. Służbę w [[Royal Navy]] rozpoczął 1 grudnia 1914 roku. Pierwszym dowódcą był Lt. [[Edward Courtney Boyle]], który obok [[Geoffrey Saxton White]] został odznaczony [[Krzyż Wiktorii|Krzyżem Wiktorii]]. |
|||
⚫ | |||
⚫ | W 1915 została skierowana do działań wojennych na [[Morze Marmara|Morzu Marmara]], aby uczestniczyć w [[Operacje morskie w Cieśninie Dardanelskiej|operacjach w Cieśninie Dardanelskiej]]. Był drugim, po [[HMAS AE2]], brytyjskim okrętem podwodnym, któremu udało się przedostać przez zapory z pól minowych i dostać na [[Morze Marmara]]. Jego misja trwała od 27 kwietnia do 18 maja 1915 roku. W czasie misji E14 zatopił turecką kanonierkę "Nurel Bahr", uszkodziła [[stawiacz min]] "Perik I Shevket", ostatnią torpedą zatopił turecki statek transportowy z 6000 żołnierzy oraz bateriami artylerii<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = McCartney | imię = Innes | tytuł = British Submarines of World War I | wydawca = Osprey Publishing Ltd. | miejsce = Oxford | rok = 2008 | strony = 36 | język = en | isbn = 978-1-84603-334-6}}</ref>. W 1916 roku należał do Flotylli Śródziemnomorskiej Okrętów Podwodnych (''Med Submarine Flotilla'') stacjonującej na [[Malta|Malcie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.gwpda.org/naval/rnsub16.htm|tytuł=Disposition of RN submarines, 1916|praca="Naval Staff Monographs, 1916" i "Nominal List of Officers Serving in Submarines, revised to 1 Sept 1916"|data=31 października 1999|data dostępu=26 stycznia 2013|język=en}}</ref>. |
||
⚫ | W czasie [[Bitwa koło Imroz (1918)|bitwy koło Imroz]] okręt flagowy Imperium Tureckiego [[SMS Goeben|"Yavuz Sultan Selim""]] wpadł na miny i został uszkodzony, w czasie wycofywania się i odwrotu ma Morze Czarne, "Yavuz Sultan Selim" osiadł na mieliźnie. Brytyjczycy podejmowali kilka prób zatopienia statku. Między innymi zorganizowano naloty bombowe, w wyniku których okręt został dwukrotnie trafiony. W kolejnej próbie do storpedowania "Yavuz Sultana Selima" został wysłany operujący w tym rejonie E14. Jednak po dotarciu na miejsce załoga E14 nie znalazła okrętu flagowego. 28 stycznia 1918 roku w czasie drogi powrotnej, załoga okrętu zauważyła okręt transportowy, w momencie przeprowadzania ataku jedna z torped wybuchła przedwcześnie uszkadzając okręt. Kapitan White nakazał awaryjne wynurzenie. Po wynurzeniu okręt znalazł się pod ostrzałem tureckiej artylerii nabrzeżnej w okolicach Kum Kale. W czasie próby dotarcia do brzegu zginął dowodzący Geoffrey Saxton White oraz większość załogi. Tylko dziewięciu członków załogi ocalało i dostało się do niewoli tureckiej<ref>Patrz ''British Submarines of World War I'', str. 36-37 </ref>. |
||
⚫ | W czasie [[Bitwa koło Imroz (1918)|bitwy koło Imroz]] okręt flagowy Imperium Tureckiego [[SMS Goeben|"Yavuz Sultan Selim""]] wpadł na miny i został uszkodzony, w czasie wycofywania się i odwrotu ma Morze Czarne, "Yavuz Sultan Selim" osiadł na mieliźnie. Brytyjczycy podejmowali kilka prób zatopienia statku. Między innymi zorganizowano naloty bombowe, w wyniku których okręt został dwukrotnie trafiony. W kolejnej próbie do storpedowania "Yavuz Sultana Selima" został wysłany operujący w tym rejonie E14. Jednak po dotarciu na miejsce załoga E14 nie znalazła okrętu flagowego. 28 stycznia 1918 roku w czasie drogi powrotnej, załoga okrętu zauważyła okręt transportowy, w momencie przeprowadzania ataku jedna z torped wybuchła przedwcześnie uszkadzając okręt. Kapitan White nakazał awaryjne wynurzenie. Po wynurzeniu okręt znalazł się pod ostrzałem tureckiej artylerii nabrzeżnej w okolicach Kum Kale i wkrótce zatonął. W czasie próby dotarcia do brzegu zginął dowodzący Geoffrey Saxton White oraz większość załogi. Tylko dziewięciu członków załogi ocalało i dostało się do niewoli tureckiej<ref>Patrz ''British Submarines of World War I'', str. 36-37 </ref>. |
||
Pierwszym dowódcą był Lt. [[Edward Courtney Boyle]], który obok [[Geoffrey Saxton White]] został odznaczony [[Krzyż Wiktorii|Krzyżem Wiktorii]]. |
|||
=== Wrak === |
=== Wrak === |
Wersja z 21:22, 27 sty 2013
{{{opis grafiki}}} | |
Oznaczenie NATO |
{{{oznaczenie NATO}}} |
---|---|
Historia | |
Stocznia | |
Początek budowy |
{{{początek budowy}}} |
Położenie stępki |
14 grudnia 1912 |
Wodowanie |
7 lipca 1914 |
Royal Navy | |
Wejście do służby |
1 grudnia 1914 |
Wycofanie ze służby |
28 stycznia 1918 |
Los okrętu |
zatonął |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
678 ton (wynurzony), |
Długość |
55 metry |
Zanurzenie |
4,6 metra |
Napęd | |
dwa spalinowe silniki disela 1600 KM, dwa silniki elektryczny 840 KM | |
Prędkość |
15,25 węzłów na powierzchni |
Zasięg |
5600 km przy 10 węzłach |
Uzbrojenie | |
pięć wyrzutni torpedowych 457 mm, armata 76 mm | |
Załoga |
30 - 31 |
HMS "E14" – brytyjski okręt podwodny typu E zbudowany w latach 1912 - 1914 stoczni Vickers w Barrow-in-Furness, gdzie okręt został wodowany 7 lipca 1914 roku. Służbę w Royal Navy rozpoczął 1 grudnia 1914 roku. Pierwszym dowódcą był Lt. Edward Courtney Boyle, który obok Geoffrey Saxton White został odznaczony Krzyżem Wiktorii.
W 1915 została skierowana do działań wojennych na Morzu Marmara, aby uczestniczyć w operacjach w Cieśninie Dardanelskiej. Był drugim, po HMAS AE2, brytyjskim okrętem podwodnym, któremu udało się przedostać przez zapory z pól minowych i dostać na Morze Marmara. Jego misja trwała od 27 kwietnia do 18 maja 1915 roku. W czasie misji E14 zatopił turecką kanonierkę "Nurel Bahr", uszkodziła stawiacz min "Perik I Shevket", ostatnią torpedą zatopił turecki statek transportowy z 6000 żołnierzy oraz bateriami artylerii[1]. W 1916 roku należał do Flotylli Śródziemnomorskiej Okrętów Podwodnych (Med Submarine Flotilla) stacjonującej na Malcie[2].
W czasie bitwy koło Imroz okręt flagowy Imperium Tureckiego "Yavuz Sultan Selim"" wpadł na miny i został uszkodzony, w czasie wycofywania się i odwrotu ma Morze Czarne, "Yavuz Sultan Selim" osiadł na mieliźnie. Brytyjczycy podejmowali kilka prób zatopienia statku. Między innymi zorganizowano naloty bombowe, w wyniku których okręt został dwukrotnie trafiony. W kolejnej próbie do storpedowania "Yavuz Sultana Selima" został wysłany operujący w tym rejonie E14. Jednak po dotarciu na miejsce załoga E14 nie znalazła okrętu flagowego. 28 stycznia 1918 roku w czasie drogi powrotnej, załoga okrętu zauważyła okręt transportowy, w momencie przeprowadzania ataku jedna z torped wybuchła przedwcześnie uszkadzając okręt. Kapitan White nakazał awaryjne wynurzenie. Po wynurzeniu okręt znalazł się pod ostrzałem tureckiej artylerii nabrzeżnej w okolicach Kum Kale i wkrótce zatonął. W czasie próby dotarcia do brzegu zginął dowodzący Geoffrey Saxton White oraz większość załogi. Tylko dziewięciu członków załogi ocalało i dostało się do niewoli tureckiej[3].
Wrak
W czerwcu 2012 roku, po trzech latach poszukiwań, tureccy inżynier Selçuk Kolay oraz nurek Savas Karakas, odkryli wrak okrętu. Samo uzyskanie zezwoleń na poszukiwania w obrębie obszaru zajmowanego przez marynarkę turecką zajęło dwa lata[4]. Wrak jest położony na głębokości około 20 m w odległości około 250 metrów od brzegu. Leży pod kątem prawie 45 stopni w większości zasypany piaskiem. Władze brytyjskie podjęły starania o zaliczenie wraku do grobów wojennych[5].
- ↑ Innes McCartney: British Submarines of World War I. Oxford: Osprey Publishing Ltd., 2008, s. 36. ISBN 978-1-84603-334-6. (ang.).
- ↑ Disposition of RN submarines, 1916. [w:] "Naval Staff Monographs, 1916" i "Nominal List of Officers Serving in Submarines, revised to 1 Sept 1916" [on-line]. 31 października 1999. [dostęp 26 stycznia 2013]. (ang.).
- ↑ Patrz British Submarines of World War I, str. 36-37
- ↑ The Telegraph, Jasper Copping, Found after 94 years - the submarine which won two VC's, 17 czerwca 2012
- ↑ MailOnline, Craig Mackenzie, 17 czerwca 2012, Sunken treasure: First World war submarine whose two captains won the Victoria Cross is discovered off Turkish coast 94 years after she went down.
Bibliografia
- Robert Hutchinson: Jane's Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: HarperCollins, 2001, s. 44. ISBN 978-0-00-710558-8. (ang.).
- Innes McCartney: British Submarines of World War I. Oxford: Osprey Publishing Ltd., 2008, s. 36-37. ISBN 978-1-84603-334-6. (ang.).
- J. J. Colledge, Ben Warlow: Ships of the Royal Navy, The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy from the 15th Century to the Present. Londyn: Chatham Publishing Ltd., 2006. ISBN 1-86176-281-X. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Okręty podwodne typu E na stronie internetowej Battlecruisers.co.uk
- Submarines Association, Barrow-in-Furness Branch: HMS E14. [dostęp 26 stycznia 2013]. (ang.).
- E Class Overseas Submarine. [dostęp 26 stycznia 2013]. (ang.).