Legizm: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Robot dodał uk:Фа цзя |
|||
Linia 29: | Linia 29: | ||
{{link GA|zh-classical}} |
{{link GA|zh-classical}} |
||
[[az:Leqizm]] |
|||
[[bg:Легизъм]] |
|||
[[br:Lezennouriezh (prederouriezh sinaat)]] |
|||
[[ca:Escola de les lleis]] |
|||
[[cs:Legismus]] |
|||
[[de:Legalismus]] |
|||
[[et:Legism]] |
|||
[[en:Legalism (Chinese philosophy)]] |
|||
[[es:Legismo]] |
|||
[[fr:Légisme]] |
|||
[[ko:법가]] |
|||
[[hi:न्यायवाद (चीनी दर्शनशास्त्र)]] |
|||
[[id:Legalisme]] |
|||
[[ky:Легизм]] |
|||
[[hu:Legizmus]] |
|||
[[ms:Legalisme (falsafah China)]] |
|||
[[nl:Legalisme (Chinese filosofie)]] |
|||
[[ja:法家]] |
|||
[[no:Legalisme]] |
|||
[[pt:Legalismo (filosofia chinesa)]] |
|||
[[ru:Легизм]] |
|||
[[simple:Legalism]] |
|||
[[sh:Legalizam (filozofija)]] |
|||
[[fi:Legalismi (kiinalainen filosofia)]] |
|||
[[sv:Legalism (kinesisk filosofi)]] |
|||
[[tl:Legalismo]] |
|||
[[ta:சட்டவியல் (சீன மெய்யியல்)]] |
|||
[[tr:Legalizm (Çin felsefesi)]] |
|||
[[uk:Фа цзя]] |
|||
[[vi:Pháp gia]] |
|||
[[zh-classical:法家]] |
|||
[[zh:法家]] |
Wersja z 22:26, 12 mar 2013
Szablon:Nazwa chińska infobox Legizm (legalizm) – chińska szkoła filozoficzna, wywodząca się z konfucjanizmu, ale przyjmująca odmienne spojrzenie na naturę ludzką. Celem legistów było umocnienie państwa, panującej dynastii oraz armii. Legiści głosili pragmatyczną zasadę przestrzegania wszystkich jasno napisanych i ogłoszonych publicznie praw wydanych przez prawowitego władcę, niezależnie od ich moralnego znaczenia. W obliczu prawa wszyscy powinni być równi. W celu ich egzekwowania postulowali wprowadzenie rygorystycznego systemu kar i nagród.
Przedstawiciele szkoły
- Shen Dao (IV-III w. p.n.e.) - twierdził, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest shi (władza, autorytet).
- Shen Buhai (zm. w 337 p.n.e.) - nauczał, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest shu (metoda, sztuka prowadzenia spraw i postępowania z ludźmi).
- Shang Yang (Gongsun Yang) (zm. w 338 p.n.e.) - twierdził, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest fa (prawo, reguła).
- Han Feizi (zm. w 233 p.n.e.) - synteza legizmu, ostatni i największy teoretyk szkoły. Uważał że shi, shu i fa są jednakowo niezbędne. Jest autorem Hanfeizi, pokaźnego dzieła składającego się z 55 rozdziałów.
- Li Si (ur. ok. 280 r. p.n.e. - zm. 208 r. p.n.e.) – najsłynniejszy praktyk legizmu, kanclerz w państwie Qin, a po podbiciu przez nie całych Chin, kanclerz na dworze cesarskim.
Bibliografia
- Informacje ze strony http://www.religieifilozofie.prv.pl
- Feng Youlan, Krótka historia filozofii chińskiej, Warszawa, PWN, 2001
- Filozofia wschodu pod redakcją Beaty Szymańskiej, Kraków, Wydawnictwo U.J., 2001