Jerzy Krzysztoń (pisarz): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Uzupełnienie informacji o śmierci pisarza
Linia 32: Linia 32:
W ostatnich latach życia, w których napisał ''Obłęd'', chorował i okresowo przebywał w szpitalu psychiatrycznym. Powieść ta, osnuta na motywie anonimowej choroby psychicznej, przepełniona jest gorzką refleksją o współczesnym świecie<ref>[http://www.nil.org.pl/xml/oil/oil50/gazeta/numery/n2005/n200502/n20050211 Marian Stępień. Literacki obraz choroby psychicznej. Referat wygłoszony w Lublinie w listopadzie 2004 na II Konferencji "Między literaturą a medycyną", zorganizowanej przez Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Towarzystwo Chirurgów Polskich w Lublinie i Instytutu Filologii Polskiej i Angielskiej Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Przedmiotem konferencji były problemy psychologiczne pacjentów - ludzi cierpiących w świetle opisów literackich, oraz obserwacji i badań medycznych.]</ref>.
W ostatnich latach życia, w których napisał ''Obłęd'', chorował i okresowo przebywał w szpitalu psychiatrycznym. Powieść ta, osnuta na motywie anonimowej choroby psychicznej, przepełniona jest gorzką refleksją o współczesnym świecie<ref>[http://www.nil.org.pl/xml/oil/oil50/gazeta/numery/n2005/n200502/n20050211 Marian Stępień. Literacki obraz choroby psychicznej. Referat wygłoszony w Lublinie w listopadzie 2004 na II Konferencji "Między literaturą a medycyną", zorganizowanej przez Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Towarzystwo Chirurgów Polskich w Lublinie i Instytutu Filologii Polskiej i Angielskiej Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Przedmiotem konferencji były problemy psychologiczne pacjentów - ludzi cierpiących w świetle opisów literackich, oraz obserwacji i badań medycznych.]</ref>.


Jerzy Krzysztoń zmarł śmiercią samobójczą 16 maja 1982 roku, skacząc o godzinie 14 z okna swego mieszkania na trzecim piętrze przy ulicy Madalińskiego w [[Warszawa|Warszawie]].
Zmarł 16 maja 1982 w [[Warszawa|Warszawie]] śmiercią samobójczą.


Bohaterem książki ''Krzyż południa'' z 1983 roku jest ks. hm [[Zdzisław Peszkowski]] (w fabule występuje jako "Jastrzębiec" - herb rodowy księdza)<ref>Krystyna Chowaniec, ''Patron sanockiego harcerstwa – ksiądz harcmistrz Zdzisław Peszkowski'', Rocznik Sanocki Tom X – Rok 2011, Sanok 2011, s. 177.</ref>.
Bohaterem książki ''Krzyż południa'' z 1983 roku jest ks. hm [[Zdzisław Peszkowski]] (w fabule występuje jako "Jastrzębiec" - herb rodowy księdza)<ref>Krystyna Chowaniec, ''Patron sanockiego harcerstwa – ksiądz harcmistrz Zdzisław Peszkowski'', Rocznik Sanocki Tom X – Rok 2011, Sanok 2011, s. 177.</ref>.

Wersja z 08:42, 19 lip 2013

{{{imię i nazwisko}}}
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia PolskiZłoty Krzyż Zasługi
Nagrody

Nagroda Młodych im. Włodzimierza Pietrzaka (1953, 1979), nagroda Ministra Obrony Narodowej III stopnia (1970)

Nagrobek Jerzego Krzysztonia na Cmentarzu Powązkowskim

Jerzy Krzysztoń (ur. 23 marca 1931 w Lublinie, zm. 16 maja 1982 w Warszawie) – polski prozaik, dramaturg, reportażysta i tłumacz.

Biografia

Urodził się 23 marca 1931 w Lublinie. Dzieciństwo i wczesne lata szkolne spędził w Grodnie. W 1940 wraz z matką i bratem został wywieziony do Kazachstanu, gdzie uczęszczał do szkoły rosyjskiej. W 1942 wraz z armią Andersa został ewakuowany do Iranu. W latach 1944-1947 przebywał w Indiach, a następnie w Ugandzie, gdzie uczył się w polskiej szkole i działał w harcerstwie. W lipcu [948 wraz z rodziną powrócił do Polski - do Lublina. Tu w 1949 uzyskał maturę w liceum ogólnokształcącym im. S. Staszica i rozpoczął studia na KUL w zakresie filologii polskiej i angielskiej. Poślubił Helenę Panfiłowicz. W 1952 przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Stowarzyszeniu Pax, w redakcjach Dziś i jutro oraz tygodniku Kierunki. Kontynuował studia i w 1953 ukończył polonistykę, a w 1955 filologię angielską. W 1956 zmienił pracę i został kierownikiem Redakcji Słuchowisk Polskiego Radia. W latach 1979 - 1981 w Polskim Radiu prowadził niedzielną audycję Poczta Literacka.

Debiutował w 1949 opowiadaniem Wspomnienia indyjskie, które weszło później w skład książki Opowiadania indyjskie (1953), poświęconej przeżyciom cywilnej ludności polskiej, która wyszła z ZSRR wraz z armią Andersa. Napisał szereg opowiadań zebranych w tomy Sekret i inne opowiadania (1956), Sandżu i Paweł (1959), Złote Gody (1965), Panna radosna (1969) i Cyrograf dojrzałości (1975, w 1967 powstał film na kanwie opowiadania). Cenne są jego reportaże z pobytu w USA Skok do Eldorado (1967). W swej twórczości posługiwał się zróżnicowanymi formami literackimi, np. czarnym humorem, groteską i symbolizmem. Był też autorem licznych słuchowisk radiowych oraz tłumaczem powieści i opowiadań z języka angielskiego (m.in. Miasteczko Winesburg Sherwooda Andersona, Jeździec na niebie i inne opowiadania Ambrose’a Bierce’a).

W 1953 otrzymał nagrodę literacką młodych im. W. Pietrzaka, a wśród licznych nagród i wyróżnień za twórczość słuchowiskową - nagrodę Ministra Obrony Narodowej za cykl słuchowisk Polacy na frontach II wojny światowej. Odznaczony został m.in. Złotym Krzyżem Zasługi w 1974 oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski - w 1982[1][2].

W ostatnich latach życia, w których napisał Obłęd, chorował i okresowo przebywał w szpitalu psychiatrycznym. Powieść ta, osnuta na motywie anonimowej choroby psychicznej, przepełniona jest gorzką refleksją o współczesnym świecie[3].

Jerzy Krzysztoń zmarł śmiercią samobójczą 16 maja 1982 roku, skacząc o godzinie 14 z okna swego mieszkania na trzecim piętrze przy ulicy Madalińskiego w Warszawie.

Bohaterem książki Krzyż południa z 1983 roku jest ks. hm Zdzisław Peszkowski (w fabule występuje jako "Jastrzębiec" - herb rodowy księdza)[4].

Twórczość

Opowiadania

  • Wspomnienia indyjskie (1949)
  • Opowiadania indyjskie (1953)
  • Sekret i inne opowiadania (1956)
  • Sandżu i Paweł (1959)
  • Złote Gody (1965)
  • Panna radosna (1969)
  • Cyrograf dojrzałości (1975)

Powieści

  • Kamienne niebo (1958)
  • Wielbłąd na stepie (1978)
  • Obłęd (1980)
  • Krzyż południa (1983) (wydana pośmiertnie)

Inne

  • Cykl reportaży z pobytu w USA Skok do Eldorado (1967)
  • Słuchowiska radiowe:
    • Rodzina pechowców (1958)
    • Ten nieznajomy (1965)
    • Chłopcy spod Verdun
    • Sakramencka ulewa (1973)
  • Poczta literacka: felietony radiowe, 1985.
  1. Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.
  2. Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, T. 4, pod red. J. Czachowskiej, A. Szałagan. Warszawa: WSiP, 1996, s. 408. ISBN 83-02-05974-9.
  3. Marian Stępień. Literacki obraz choroby psychicznej. Referat wygłoszony w Lublinie w listopadzie 2004 na II Konferencji "Między literaturą a medycyną", zorganizowanej przez Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Towarzystwo Chirurgów Polskich w Lublinie i Instytutu Filologii Polskiej i Angielskiej Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Przedmiotem konferencji były problemy psychologiczne pacjentów - ludzi cierpiących w świetle opisów literackich, oraz obserwacji i badań medycznych.
  4. Krystyna Chowaniec, Patron sanockiego harcerstwa – ksiądz harcmistrz Zdzisław Peszkowski, Rocznik Sanocki Tom X – Rok 2011, Sanok 2011, s. 177.