Skały żyłowe: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: Nagłówki w mobilnej wersji Wikipedii |
m WP:CHECK - eliminacja błędu #18 (kategoria małą literą); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Skały żyłowe''' – [[skały magmowe]] ([[skały hipabisalne|hipabisalne]] bądź [[skały subwulkaniczne|subwulkaniczne]]) przyjmujące formę żył magmowych ([[intruzja|intruzji]]). |
'''Skały żyłowe''' – [[skały magmowe]] ([[skały hipabisalne|hipabisalne]] bądź [[skały subwulkaniczne|subwulkaniczne]]) przyjmujące formę żył magmowych ([[intruzja|intruzji]]). |
||
*Powstają w [[szczelina (geologia)| |
* Powstają w [[szczelina (geologia)|szczelinach]] i [[żyła (geologia)|żyłach]], którymi [[magma]] przeciska się przez powierzchniowe warstwy skorupy ziemskiej zbudowane przeważnie ze [[skały osadowe|skał osadowych]]. |
||
*Skały żyłowe mają podobny [[skład chemiczny]] i zawierają podobne [[minerał]]y, co ich macierzyste [[skały głębinowe]]<br />(mogą mieć nawet dokładnie ten sam skład chemiczny i mineralny, jednak często w wyniku zmniejszenia ciśnienia podczas zbliżania się do powierzchni Ziemi lub [[kontaminacja|kontaminacji]] substancjami mineralnymi ze skał otaczających żyłę, następuje zmiana charakteru krystalizujących minerałów lub ich składu chemicznego). |
* Skały żyłowe mają podobny [[skład chemiczny]] i zawierają podobne [[minerał]]y, co ich macierzyste [[skały głębinowe]]<br />(mogą mieć nawet dokładnie ten sam skład chemiczny i mineralny, jednak często w wyniku zmniejszenia ciśnienia podczas zbliżania się do powierzchni Ziemi lub [[kontaminacja|kontaminacji]] substancjami mineralnymi ze skał otaczających żyłę, następuje zmiana charakteru krystalizujących minerałów lub ich składu chemicznego). |
||
* W typowych skałach żyłowych występuje najczęściej [[struktura porfirowa]]<br />(wynika to na ogół niejednoczesnej [[krystalizacja|krystalizacji]] minerałów w wyniku szybkiego stygnięcia oraz z tworzenia się podczas krystalizacji pęcherzy wydzielającego się gazu, na ogół na skutek zmniejszenia ciśnienia podczas zbliżania się do powierzchni Ziemi). |
* W typowych skałach żyłowych występuje najczęściej [[struktura porfirowa]]<br />(wynika to na ogół niejednoczesnej [[krystalizacja|krystalizacji]] minerałów w wyniku szybkiego stygnięcia oraz z tworzenia się podczas krystalizacji pęcherzy wydzielającego się gazu, na ogół na skutek zmniejszenia ciśnienia podczas zbliżania się do powierzchni Ziemi). |
||
Żyły tworzą m.in.: [[aplit]]y, [[pegmatyt]]y, [[porfir]]y, [[mikrogranit]]y, [[lamprofiry]], [[diabaz]]y, [[Diabaz|doleryty]], [[cieszynit]]y, [[albityt]]y. |
Żyły tworzą m.in.: [[aplit]]y, [[pegmatyt]]y, [[porfir]]y, [[mikrogranit]]y, [[lamprofiry]], [[diabaz]]y, [[Diabaz|doleryty]], [[cieszynit]]y, [[albityt]]y. |
||
==Bibliografia== |
== Bibliografia == |
||
*W. Ryka i A. Maliszewska. ''Słownik petrograficzny''. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 1982. ISBN 83-220-0150-9 |
* W. Ryka i A. Maliszewska. ''Słownik petrograficzny''. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 1982. ISBN 83-220-0150-9 |
||
⚫ | |||
⚫ |
Wersja z 05:07, 16 lis 2014
Skały żyłowe – skały magmowe (hipabisalne bądź subwulkaniczne) przyjmujące formę żył magmowych (intruzji).
- Powstają w szczelinach i żyłach, którymi magma przeciska się przez powierzchniowe warstwy skorupy ziemskiej zbudowane przeważnie ze skał osadowych.
- Skały żyłowe mają podobny skład chemiczny i zawierają podobne minerały, co ich macierzyste skały głębinowe
(mogą mieć nawet dokładnie ten sam skład chemiczny i mineralny, jednak często w wyniku zmniejszenia ciśnienia podczas zbliżania się do powierzchni Ziemi lub kontaminacji substancjami mineralnymi ze skał otaczających żyłę, następuje zmiana charakteru krystalizujących minerałów lub ich składu chemicznego). - W typowych skałach żyłowych występuje najczęściej struktura porfirowa
(wynika to na ogół niejednoczesnej krystalizacji minerałów w wyniku szybkiego stygnięcia oraz z tworzenia się podczas krystalizacji pęcherzy wydzielającego się gazu, na ogół na skutek zmniejszenia ciśnienia podczas zbliżania się do powierzchni Ziemi).
Żyły tworzą m.in.: aplity, pegmatyty, porfiry, mikrogranity, lamprofiry, diabazy, doleryty, cieszynity, albityty.
Bibliografia
- W. Ryka i A. Maliszewska. Słownik petrograficzny. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 1982. ISBN 83-220-0150-9