Paweł Jarkowski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anwar2 (dyskusja | edycje)
drobne techniczne/
styl. i gram., cytat, infoboks
Linia 1: Linia 1:
{{Biogram infobox
[[Plik:Kremenec Kolegium IMG 5820 61-234-9001.jpg|thumb|right|350px|Widok na Liceum Krzemienieckiego, w którym pracował Paweł Jarkowski]]
|imię i nazwisko = Paweł Jarkowski
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|grafika =
|opis grafiki =
|podpis =
|data urodzenia = 1781
|miejsce urodzenia = [[Kraków]]
|imię przy narodzeniu =
|data śmierci = 24 maja 1845
|miejsce śmierci = [[Kijów]]
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|zawód = bibliotekarz, bibliograf
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|www =
}}


'''Paweł Jarkowski''' - (ur. 1781 w [[Kraków|Krakowie]], zm. 24 maja, 1845 w [[Kijów|Kijowie]]) - polski bibliotekarz i bibliograf
'''Paweł Jarkowski''' - (ur. 1781 w [[Kraków|Krakowie]], zm. 24 maja 1845 w [[Kijów|Kijowie]]) - polski [[bibliotekarz]] i bibliograf, wykształcony w Wojewódzkiej Szkole Wydziałowej w [[Krzemieniec (miasto)|Krzemieńcu]] na [[Wołyń|Wołyniu]]{{odn|Birkenmajer|1971|s=1063}}.


Kształcił się w Wojewódzkiej Szkole Wydziałowej w Krzemieńcu na [[Wołyń|Wołyniu]]{{odn|Birkenmajer|1971|s=1063}}.
==Praca zawodowa==
==Praca zawodowa==
[[Plik:Kremenec Kolegium IMG 5820 61-234-9001.jpg|thumb|right|240px|Widok na Liceum Krzemienieckiego, w którym w latach 1809-1832 pracował Paweł Jarkowski]]
W latach 1801-1805 był nauczycielem "nauki moralnej" i języka francuskiego. W 1804 roku otrzymał w spadku od [[Hugo Kołłątaj|Hugo Kołłątaja]] jego księgozbiór a w 1805, za sprawą [[Tadeusz Czacki|Tadeusza Czackiego]] został nauczycielem języka francuskiego i bibliotekarzem w Gimnazjum Wołyńskim przekształconym w 1819 w [[Liceum Krzemienieckie]]{{odn|Kubów|1983|s=8}}. W 1809 roku otrzymał stanowisko bibliotekarza i nauczyciela bibliografii. W 1818 roku Liceum Krzemienieckiego otrzymało rangę uczelni akademickiej a Paweł Jarkowski otrzymał stanowisko profesora. Z powodu szybkiego rozrastania się zbiorów biblioteki krzemienieckiej i przenoszenia jej do pomieszczeń Kolegium Bazyliańskiego, Jarkowski wyjechał do Krakowa i Warszawy by zapoznać się z organizacją tamtejszych bibliotek. Po powrocie opracował księgozbiór zachowując jej podział rzeczowy nadany bibliotece królewskiej przez [[Jan Chrzciciel Albertrandi|Jana Chrzciciela Albertrandiego]], ale rozbudował opis książek tworząc katalog systematyczny; na jego gruncie stworzył indeks alfabetyczny przekształcony następnie w formę katalogu. Jarkowski, dla lepszego funkcjonowania biblioteki, stworzył cztery katalogi: systematyczny, alfabetyczny powszechny, alfabetyczny szczególny oraz rzeczowy{{odn|Kubów|1983|s=10}}.
W latach 1801-1805 był nauczycielem "nauki moralnej" i języka francuskiego. W 1804 roku otrzymał w spadku od [[Hugo Kołłątaj|Hugona Kołłątaja]] jego księgozbiór a w roku 1805 za sprawą [[Tadeusz Czacki|Tadeusza Czackiego]] został nauczycielem języka francuskiego i bibliotekarzem w Gimnazjum Wołyńskim, przekształconym w 1819 w [[Liceum Krzemienieckie]]{{odn|Kubów|1983|s=8}}. W 1809 roku otrzymał stanowisko bibliotekarza i nauczyciela [[Bibliografia|bibliografii]]. W 1818 roku Liceum Krzemienieckie otrzymało rangę uczelni akademickiej a Pawłowi Jarkowskiemu zaproponowano stanowisko profesora{{odn|Kubów|1983|s=10}}. Nauczając gramatyki powszechnej, pełnił nadal funkcję bibliotekarza{{odn|Iwanowski|1873|s=462}}. Z powodu szybkiego rozrastania się zbiorów biblioteki krzemienieckiej i przenoszenia jej do pomieszczeń Kolegium Bazyliańskiego, Jarkowski wyjechał do Krakowa i Warszawy, by zapoznać się z organizacją tamtejszych bibliotek. Po powrocie opracował księgozbiór, zachowując podział rzeczowy nadany bibliotece królewskiej przez [[Jan Chrzciciel Albertrandi|Jana Chrzciciela Albertrandiego]], ale rozbudował opis książek, tworząc katalog systematyczny; na jego gruncie stworzył indeks alfabetyczny, przekształcony następnie w formę katalogu. Jarkowski, dla lepszego funkcjonowania biblioteki, stworzył cztery katalogi: systematyczny, alfabetyczny powszechny, alfabetyczny szczególny oraz rzeczowy{{odn|Kubów|1983|s=10}}.


W 1882 roku po upadku [[Powstanie listopadowe|Powstania Listopadowego]] Liceum Krzemienieckie zostało zlikwidowane a zbiory biblioteczne rok później przewieziono do [[Kijów|Kijowa]]; stanowiły podstawę dla tworzącej się tam biblioteki Uniwersytetu św. Włodzimierza. Do Kijowa wyjechał również Jarkowski obejmując tam stanowisko bibliotekarza. Na tym stanowisku pracował aż do śmierci.
W 1832 roku po upadku [[Powstanie listopadowe|Powstania Listopadowego]] Liceum Krzemienieckie zostało zlikwidowane a zbiory biblioteczne rok później przewieziono do [[Kijów|Kijowa]], gdzie stały się podstawą dla tworzonej biblioteki Uniwersytetu św. Włodzimierza. Do Kijowa wyjechał również Jarkowski, obejmując tam stanowisko bibliotekarza, które pełnił aż do śmierci.

{{cytat|Pracowity, zacny, znał swój przedmiot gruntownie i sumiennie; do najlepszych bibliotekarzów w Polsce liczyć go można{{odn|Iwanowski|1873|s=462}}.}}


== Odznaczenia ==
== Odznaczenia ==
Linia 13: Linia 35:
Za prace na uniwersytecie kijowskim otrzymał:
Za prace na uniwersytecie kijowskim otrzymał:
* [[Order Świętej Anny]] III klasy
* [[Order Świętej Anny]] III klasy
* [[Order Świętego Włodzimierza]] IV klasy ( order patrona uczelni)
* [[Order Świętego Włodzimierza]] IV klasy (order patrona uczelni)


== Publikacje ==
== Publikacje ==
Paweł Jarkowski nie pozostawił po sobie żadnej rozprawy z zakresu bibliologii, pozostawił natomiast pokaźną spuściznę rękopiśmienną. Prace te wykorzystane zostały w ''Księgach bibliograficznych'' autorstwa [[Joachim Lelewel|Joachima Lelewela]] wydana w formie rozprawki w 1935 roku przez [[Maria Danilewicz-Zielińska|Marię Danilewiczową]]. Obok notatek z jego wykładów zachowanych przez Karola Załozieckiego znajdujących się w Bibliotece Kórnickiej są to jedyne zachowane źródło poglądów Jarkowskiego w dziedzinie bibliologii{{odn|Kubów|1983|s=12}}.
Paweł Jarkowski nie wydał żadnej rozprawy z zakresu bibliologii, pozostawił natomiast pokaźną spuściznę rękopiśmienną. Prace te wykorzystane zostały w ''Księgach bibliograficznych'' autorstwa [[Joachim Lelewel|Joachima Lelewela]] i wydane w formie rozprawki w 1935 roku przez [[Maria Danilewicz-Zielińska|Marię Danilewiczową]]. Obok zachowanych przez Karola Załozieckiego notatek z wykładów Jarkowskiego, znajdujących się w Bibliotece Kórnickiej, są to jedyne zachowane źródła pozwalające na odtworzenie poglądów Jarkowskiego w dziedzinie bibliologii{{odn|Kubów|1983|s=12}}.


* ''O bibliografii i o niezbędnych dla bibliotekarza wiadomościach tejże.'' - 1809 rok;
* ''O bibliografii i o niezbędnych dla bibliotekarza wiadomościach tejże'' - 1809 rok;
* ''Elementarny kurs bibliografii dla uczniów Liceum Wołyńskiego'';
* ''Elementarny kurs bibliografii dla uczniów Liceum Wołyńskiego'';
* ''Wykłady Pawła Jankowskiego. Bibliologia''
* ''Wykłady Pawła Jankowskiego. Bibliologia''
* ''Plan systematycznego porządku dla ułożenia Biblioteki Liceum Wołyńskiego'';
* ''Plan systematycznego porządku dla ułożenia Biblioteki Liceum Wołyńskiego'';
* ''Historia Biblioteki Liceum Wołyńskiego'';
* ''Historia Biblioteki Liceum Wołyńskiego'';
* ''Wiadomości o Bibliotece Liceum Krzemienieckiego i onej porządku''
* ''Wiadomości o Bibliotece Liceum Krzemienieckiego i onej porządku''.

{{przypisy|2}}
{{przypisy|2}}

== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
*{{cytuj książkę |nazwisko = Kubów | imię = Stefan | autor link = | tytuł = Sylwetki polskich bibliologów | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław| rok = 1983 | isbn = 83-04-01172-7 | odn=tak}}
*{{cytuj książkę |nazwisko = Kubów | imię = Stefan | autor link = | tytuł = Sylwetki polskich bibliologów | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław| rok = 1983 | isbn = 83-04-01172-7 | odn=tak}}
*{{cytuj książkę |nazwisko = Birkenmajer | imię = Aleksander| autor link = | tytuł = Encyklopedia Wiedzy o Książce | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław| rok = 1971 | isbn = | odn=tak}}
*{{cytuj książkę |nazwisko = Birkenmajer | imię = Aleksander| autor link = | tytuł = Encyklopedia Wiedzy o Książce | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław| rok = 1971 | isbn = | odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | autor r = | rozdział = ''Gabinet numizmatyczny Wołyńskiego liceum''| nazwisko = Iwanowski| imię = Eustachy Antoni | tytuł = Rozmowy o polskiéj Koronie| tom = 2| wydawca = Drukarnia "Czasu" | miejsce = Kraków | rok = 1873|odn=tak}}


{{DEFAULTSORT:Jarkowski, Paweł}}
{{DEFAULTSORT:Jarkowski, Paweł}}

Wersja z 16:10, 28 gru 2014

Paweł Jarkowski
Data i miejsce urodzenia

1781
Kraków

Data i miejsce śmierci

24 maja 1845
Kijów

Zawód, zajęcie

bibliotekarz, bibliograf

Paweł Jarkowski - (ur. 1781 w Krakowie, zm. 24 maja 1845 w Kijowie) - polski bibliotekarz i bibliograf, wykształcony w Wojewódzkiej Szkole Wydziałowej w Krzemieńcu na Wołyniu[1].

Praca zawodowa

Widok na Liceum Krzemienieckiego, w którym w latach 1809-1832 pracował Paweł Jarkowski

W latach 1801-1805 był nauczycielem "nauki moralnej" i języka francuskiego. W 1804 roku otrzymał w spadku od Hugona Kołłątaja jego księgozbiór a w roku 1805 za sprawą Tadeusza Czackiego został nauczycielem języka francuskiego i bibliotekarzem w Gimnazjum Wołyńskim, przekształconym w 1819 w Liceum Krzemienieckie[2]. W 1809 roku otrzymał stanowisko bibliotekarza i nauczyciela bibliografii. W 1818 roku Liceum Krzemienieckie otrzymało rangę uczelni akademickiej a Pawłowi Jarkowskiemu zaproponowano stanowisko profesora[3]. Nauczając gramatyki powszechnej, pełnił nadal funkcję bibliotekarza[4]. Z powodu szybkiego rozrastania się zbiorów biblioteki krzemienieckiej i przenoszenia jej do pomieszczeń Kolegium Bazyliańskiego, Jarkowski wyjechał do Krakowa i Warszawy, by zapoznać się z organizacją tamtejszych bibliotek. Po powrocie opracował księgozbiór, zachowując podział rzeczowy nadany bibliotece królewskiej przez Jana Chrzciciela Albertrandiego, ale rozbudował opis książek, tworząc katalog systematyczny; na jego gruncie stworzył indeks alfabetyczny, przekształcony następnie w formę katalogu. Jarkowski, dla lepszego funkcjonowania biblioteki, stworzył cztery katalogi: systematyczny, alfabetyczny powszechny, alfabetyczny szczególny oraz rzeczowy[3].

W 1832 roku po upadku Powstania Listopadowego Liceum Krzemienieckie zostało zlikwidowane a zbiory biblioteczne rok później przewieziono do Kijowa, gdzie stały się podstawą dla tworzonej biblioteki Uniwersytetu św. Włodzimierza. Do Kijowa wyjechał również Jarkowski, obejmując tam stanowisko bibliotekarza, które pełnił aż do śmierci.

Pracowity, zacny, znał swój przedmiot gruntownie i sumiennie; do najlepszych bibliotekarzów w Polsce liczyć go można[4].

Odznaczenia

Za prace na uniwersytecie kijowskim otrzymał:

Publikacje

Paweł Jarkowski nie wydał żadnej rozprawy z zakresu bibliologii, pozostawił natomiast pokaźną spuściznę rękopiśmienną. Prace te wykorzystane zostały w Księgach bibliograficznych autorstwa Joachima Lelewela i wydane w formie rozprawki w 1935 roku przez Marię Danilewiczową. Obok zachowanych przez Karola Załozieckiego notatek z wykładów Jarkowskiego, znajdujących się w Bibliotece Kórnickiej, są to jedyne zachowane źródła pozwalające na odtworzenie poglądów Jarkowskiego w dziedzinie bibliologii[5].

  • O bibliografii i o niezbędnych dla bibliotekarza wiadomościach tejże - 1809 rok;
  • Elementarny kurs bibliografii dla uczniów Liceum Wołyńskiego;
  • Wykłady Pawła Jankowskiego. Bibliologia
  • Plan systematycznego porządku dla ułożenia Biblioteki Liceum Wołyńskiego;
  • Historia Biblioteki Liceum Wołyńskiego;
  • Wiadomości o Bibliotece Liceum Krzemienieckiego i onej porządku.
  1. Birkenmajer 1971 ↓, s. 1063.
  2. Kubów 1983 ↓, s. 8.
  3. a b Kubów 1983 ↓, s. 10.
  4. a b Iwanowski 1873 ↓, s. 462.
  5. Kubów 1983 ↓, s. 12.

Bibliografia

  • Stefan Kubów: Sylwetki polskich bibliologów. Wrocław: Ossolineum, 1983. ISBN 83-04-01172-7.
  • Aleksander Birkenmajer: Encyklopedia Wiedzy o Książce. Wrocław: Ossolineum, 1971.
  • Gabinet numizmatyczny Wołyńskiego liceum. W: Eustachy Antoni Iwanowski: Rozmowy o polskiéj Koronie. T. 2. Kraków: Drukarnia "Czasu", 1873.