Jan Bielawski (żołnierz): Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
345 374 edycje
kat.
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
392 423 edycje
m Drobne redakcyjne - poprawa linków, apostrofów, cudzysłowów...
Linia 22: Linia 22:
|commons =
|commons =
}}
}}
'''Jan Bielawski''' [[pseudonim|ps.]] ''Mikita'' (ur. w [[1889]] we wsi [[Ostrówka]] zm. w sierpniu [[1915]]) – członek Organizacji Bojowej PPS, żołnierz I Brygady Legionów, dowódca "Oddziału Lotnego Wojsk Polskich".
'''Jan Bielawski''' [[pseudonim|ps.]] ''Mikita'' (ur. w [[1889]] we wsi [[Ostrówka]] zm. w sierpniu [[1915]]) – członek Organizacji Bojowej PPS, żołnierz I Brygady Legionów, dowódca „Oddziału Lotnego Wojsk Polskich”.


==Życiorys==
== Życiorys ==
Brał czynny udział w [[Rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905]] jako członek [[Organizacja Bojowa PPS|Organizacji Bojowej PPS]], a potem Oddziału Centralnego, uczestnicząc w wielu akcjach bojowych. Ukończył szkołę bojową PPS w [[Kraków|Krakowie]].
Brał czynny udział w [[Rewolucja 1905 roku|rewolucji 1905]] jako członek [[Organizacja Bojowa PPS|Organizacji Bojowej PPS]], a potem Oddziału Centralnego, uczestnicząc w wielu akcjach bojowych. Ukończył szkołę bojową PPS w [[Kraków|Krakowie]].
Był aresztowany przez [[Ochrana|Ochranę]], ale z powodu braku dowodów został zwolniony. Po upadku rewolucji zmuszony był do emigracji z zaboru rosyjskiego do Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Przebywał we [[Lwów|Lwowie]], [[Kraków|Krakowie]], [[Wiedeń|Wiedniu]] i [[Budapeszt|Budapeszcie]] pracując jako monter elektromechanik. W [[Budapeszt|Budapeszcie]] uczestniczył w starciach zbrojnych z wojskiem i policją w czasie strajku powszechnego o demokratyzację prawa wyborczego w maju 1912. Za udział w walkach został aresztowany i jako cudzoziemiec musiał udać się do [[Wiedeń|Wiednia]].
Był aresztowany przez [[Ochrana|Ochranę]], ale z powodu braku dowodów został zwolniony. Po upadku rewolucji zmuszony był do emigracji z zaboru rosyjskiego do Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Przebywał we [[Lwów|Lwowie]], [[Kraków|Krakowie]], [[Wiedeń|Wiedniu]] i [[Budapeszt|Budapeszcie]] pracując jako monter elektromechanik. W [[Budapeszt|Budapeszcie]] uczestniczył w starciach zbrojnych z wojskiem i policją w czasie strajku powszechnego o demokratyzację prawa wyborczego w maju 1912. Za udział w walkach został aresztowany i jako cudzoziemiec musiał udać się do [[Wiedeń|Wiednia]].


Pogłębiał swoją wiedzę przygotowując się do walki dla [[Polska Partia Socjalistyczna|Polskiej Partii Socjalistycznej]] prowadząc akcję propagandową wśród robotników polskich na obczyźnie. W 1913 przyłączył się do [[Polska Partia Socjalistyczna - Opozycja|PPS-Opozycja]]. W przeddzień wybuchu wojny został skierowany przez władze [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]] do prowadzenia akcji konspiracyjnej w Zagłębiu Dąbrowskim, gdzie podjął pracę jako elektromonter w fabryce Schona w [[Środula|Środuli]], a następnie w [[Będzin|Będzinie]].
Pogłębiał swoją wiedzę przygotowując się do walki dla [[Polska Partia Socjalistyczna|Polskiej Partii Socjalistycznej]] prowadząc akcję propagandową wśród robotników polskich na obczyźnie. W 1913 przyłączył się do [[Polska Partia Socjalistyczna – Opozycja|PPS-Opozycja]]. W przeddzień wybuchu wojny został skierowany przez władze [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]] do prowadzenia akcji konspiracyjnej w Zagłębiu Dąbrowskim, gdzie podjął pracę jako elektromonter w fabryce Schona w [[Środula|Środuli]], a następnie w [[Będzin|Będzinie]].


W sierpniu 1914 zorganizował mobilizację wśród swoich współpracowników i zameldował się w Komendzie Legionów. Został przydzielony do [[Oddział Beków|"oddziału beków"]] porucznika [[Tomasz Arciszewski|Tomasza Arciszewskiego]] przeznaczonego do prac wywiadowczo-konspiracyjnych. Wraz z [[Tomasz Arciszewski|Tomaszem Arciszewskim]] i [[Józef Kobiałko|Józefem Kobiałko]] został odkomenderowany na początku listopada 1914 do tworzenia wyodrębnionego z [[Polska Organizacja Wojskowa|POW]] "[[Oddział Lotny Wojsk Polskich|"Oddziału Lotnego Wojsk Polskich"]] do Warszawy. Po utworzeniu Oddziału i jego zaprzysiężeniu przez [[Tadeusz Józef Żuliński|Tadeusza Żulińskiego]] pierwszym komendantem został Jan Bielawski. Jak wspominał go działacz PPS [[Zygmunt Zaremba]]:{{Cytat|Mikita, krępy, bystry zadzierzysty robociarz, zyskiwał sympatię od pierwszego wejrzenia. Ktoś (...) poinformował mnie o jego przeszłości w OB, usiłowałem więc zbliżyć się z nim i nawiązać dyskusję wykraczająca poza ramy zainteresowań wojennych. Wszystkie tego rodzaju próby odrzucał żartem i widać było, że ten bojowiec, na pewno socjalista z najgłębszych przekonań, teraz przedzierzgnął się w żołnierza, bez troski o zawiłe sprawy świata, szczęśliwego że ma rozkaz, który wszystko reguluje<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Zaremba |imię=Zygmunt |autor link=Zygmunt Zaremba |tytuł=Wspomnienia. Pokolenie przełomu|tom=|wydawca=Wydawnictwo Literackie|miejsce=Kraków-Wrocław |rok=1983 |strony=204}}</ref>}}
W sierpniu 1914 zorganizował mobilizację wśród swoich współpracowników i zameldował się w Komendzie Legionów. Został przydzielony do [[Oddział Beków|„oddziału beków”]] porucznika [[Tomasz Arciszewski|Tomasza Arciszewskiego]] przeznaczonego do prac wywiadowczo-konspiracyjnych. Wraz z [[Tomasz Arciszewski|Tomaszem Arciszewskim]] i [[Józef Kobiałko|Józefem Kobiałko]] został odkomenderowany na początku listopada 1914 do tworzenia wyodrębnionego z [[Polska Organizacja Wojskowa|POW]] „[[Oddział Lotny Wojsk Polskich|„Oddziału Lotnego Wojsk Polskich”]] do Warszawy. Po utworzeniu Oddziału i jego zaprzysiężeniu przez [[Tadeusz Józef Żuliński|Tadeusza Żulińskiego]] pierwszym komendantem został Jan Bielawski. Jak wspominał go działacz PPS [[Zygmunt Zaremba]]:{{Cytat|Mikita, krępy, bystry zadzierzysty robociarz, zyskiwał sympatię od pierwszego wejrzenia. Ktoś (...) poinformował mnie o jego przeszłości w OB, usiłowałem więc zbliżyć się z nim i nawiązać dyskusję wykraczająca poza ramy zainteresowań wojennych. Wszystkie tego rodzaju próby odrzucał żartem i widać było, że ten bojowiec, na pewno socjalista z najgłębszych przekonań, teraz przedzierzgnął się w żołnierza, bez troski o zawiłe sprawy świata, szczęśliwego że ma rozkaz, który wszystko reguluje<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Zaremba |imię=Zygmunt |autor link=Zygmunt Zaremba |tytuł=Wspomnienia. Pokolenie przełomu|tom=|wydawca=Wydawnictwo Literackie|miejsce=Kraków-Wrocław |rok=1983 |strony=204}}</ref>}}
Po nieudanej akcji w lutym 1915, w [[Lubartów|Lubartowie]] Jan Bielawski odszedł z Oddziału. Nieznany jest jego dalszy los. Istnieje wersja że został wysłany do [[Legion Puławski|Legionu Puławskiego]] w celu zbuntowania go i przejścia na stronę [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], gdzie został pojmany i rozstrzelany. Według niesprawdzonych informacji został rozstrzelany z wyroku rosyjskiego sądu polowego w dniu 31 sierpnia 1915 r.
Po nieudanej akcji w lutym 1915, w [[Lubartów|Lubartowie]] Jan Bielawski odszedł z Oddziału. Nieznany jest jego dalszy los. Istnieje wersja że został wysłany do [[Legion Puławski|Legionu Puławskiego]] w celu zbuntowania go i przejścia na stronę [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], gdzie został pojmany i rozstrzelany. Według niesprawdzonych informacji został rozstrzelany z wyroku rosyjskiego sądu polowego w dniu 31 sierpnia 1915 r.


Linia 38: Linia 38:


== Bibliografia==
== Bibliografia==
* Brzozowski Władysław, ''Oddział Lotny Wojsk Polskich'', "Niepodległość" Tom 19 nr 3 z 1939
* Brzozowski Władysław, ''Oddział Lotny Wojsk Polskich'', „Niepodległość” Tom 19 nr 3 z 1939
* Leinwand Artur "''Pogotowie Bojowe i Milicja Ludowa w Polsce 1917-1919''", Książka i Wiedza, Warszawa 1972.
* Leinwand Artur „''Pogotowie Bojowe i Milicja Ludowa w Polsce 1917-1919''”, Książka i Wiedza, Warszawa 1972.
* [[Leon Wasilewski]], ''Jan Bielawski'', [[Polski Słownik Biograficzny]] Tom 2 z 1936
* [[Leon Wasilewski]], ''Jan Bielawski'', [[Polski Słownik Biograficzny]] Tom 2 z 1936
* "''Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego''" Tom 1, ISBN 83-05-11327-2
* „''Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego''” Tom 1, ISBN 83-05-11327-2


{{DEFAULTSORT:Bielawski, Jan}}
{{SORTUJ:Bielawski, Jan}}
[[Kategoria:Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej]]
[[Kategoria:Politycy Polskiej Partii Socjalistycznej]]
[[Kategoria:Członkowie Organizacji Bojowej PPS]]
[[Kategoria:Członkowie Organizacji Bojowej PPS]]

Wersja z 07:17, 17 wrz 2016

Jan Bielawski
Mikita
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1889
Ostrówka

Data śmierci

sierpień 1915

Przebieg służby
Lata służby

od 1914

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami

Jan Bielawski ps. Mikita (ur. w 1889 we wsi Ostrówka zm. w sierpniu 1915) – członek Organizacji Bojowej PPS, żołnierz I Brygady Legionów, dowódca „Oddziału Lotnego Wojsk Polskich”.

Życiorys

Brał czynny udział w rewolucji 1905 jako członek Organizacji Bojowej PPS, a potem Oddziału Centralnego, uczestnicząc w wielu akcjach bojowych. Ukończył szkołę bojową PPS w Krakowie. Był aresztowany przez Ochranę, ale z powodu braku dowodów został zwolniony. Po upadku rewolucji zmuszony był do emigracji z zaboru rosyjskiego do Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Przebywał we Lwowie, Krakowie, Wiedniu i Budapeszcie pracując jako monter elektromechanik. W Budapeszcie uczestniczył w starciach zbrojnych z wojskiem i policją w czasie strajku powszechnego o demokratyzację prawa wyborczego w maju 1912. Za udział w walkach został aresztowany i jako cudzoziemiec musiał udać się do Wiednia.

Pogłębiał swoją wiedzę przygotowując się do walki dla Polskiej Partii Socjalistycznej prowadząc akcję propagandową wśród robotników polskich na obczyźnie. W 1913 przyłączył się do PPS-Opozycja. W przeddzień wybuchu wojny został skierowany przez władze PPS do prowadzenia akcji konspiracyjnej w Zagłębiu Dąbrowskim, gdzie podjął pracę jako elektromonter w fabryce Schona w Środuli, a następnie w Będzinie.

W sierpniu 1914 zorganizował mobilizację wśród swoich współpracowników i zameldował się w Komendzie Legionów. Został przydzielony do „oddziału beków” porucznika Tomasza Arciszewskiego przeznaczonego do prac wywiadowczo-konspiracyjnych. Wraz z Tomaszem Arciszewskim i Józefem Kobiałko został odkomenderowany na początku listopada 1914 do tworzenia wyodrębnionego z POW „„Oddziału Lotnego Wojsk Polskich” do Warszawy. Po utworzeniu Oddziału i jego zaprzysiężeniu przez Tadeusza Żulińskiego pierwszym komendantem został Jan Bielawski. Jak wspominał go działacz PPS Zygmunt Zaremba:

Mikita, krępy, bystry zadzierzysty robociarz, zyskiwał sympatię od pierwszego wejrzenia. Ktoś (...) poinformował mnie o jego przeszłości w OB, usiłowałem więc zbliżyć się z nim i nawiązać dyskusję wykraczająca poza ramy zainteresowań wojennych. Wszystkie tego rodzaju próby odrzucał żartem i widać było, że ten bojowiec, na pewno socjalista z najgłębszych przekonań, teraz przedzierzgnął się w żołnierza, bez troski o zawiłe sprawy świata, szczęśliwego że ma rozkaz, który wszystko reguluje[1]

Po nieudanej akcji w lutym 1915, w Lubartowie Jan Bielawski odszedł z Oddziału. Nieznany jest jego dalszy los. Istnieje wersja że został wysłany do Legionu Puławskiego w celu zbuntowania go i przejścia na stronę Józefa Piłsudskiego, gdzie został pojmany i rozstrzelany. Według niesprawdzonych informacji został rozstrzelany z wyroku rosyjskiego sądu polowego w dniu 31 sierpnia 1915 r.

Pośmiertnie odznaczony 19 grudnia 1930 r. Krzyżem Niepodległości z Mieczami[2], oraz Orderem Virtuti Militari IV klasy[3].

  1. ↑ Zygmunt Zaremba: Wspomnienia. Pokolenie przełomu. Kraków-Wrocław: Wydawnictwo Literackie, 1983, s. 204.
  2. ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległoości z Mieczami, Krzyża Niepodległości i Medalu Niepodległości. Monitor Polski 1930 nr 300 poz. 423. [dostęp 2014-03-16]. (ang.).
  3. ↑ Woyno. Polska Organizacja Wojskowa w Lublinie i powiecie lubelskim 1914-1918. „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej”. 20, 1997. [dostęp 30 stycznia 2012]. 

Bibliografia

  • Brzozowski Władysław, Oddział Lotny Wojsk Polskich, „Niepodległość” Tom 19 nr 3 z 1939
  • Leinwand Artur „Pogotowie Bojowe i Milicja Ludowa w Polsce 1917-1919”, Książka i Wiedza, Warszawa 1972.
  • Leon Wasilewski, Jan Bielawski, Polski Słownik Biograficzny Tom 2 z 1936
  • „Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego” Tom 1, ISBN 83-05-11327-2
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Bielawski_(żołnierz)&oldid=46850429”