Przecinkowiec cholery: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m poprawa przek., +kontrola autorytatywna, przeniesienie refów na koniec, int., WP:SK
Linia 8: Linia 8:
|rząd=''[[Vibrionales]]''
|rząd=''[[Vibrionales]]''
|rodzina=''[[Vibrionaceae]]''
|rodzina=''[[Vibrionaceae]]''
|rodzaj=''[[Vibrio]]''
|rodzaj=''[[Przecinkowce|Vibrio]]''
|gatunek= przecinkowiec cholery
|gatunek= przecinkowiec cholery
|łacina= ''Vibrio cholerae''
|łacina= ''Vibrio cholerae''
|cytat=
|cytat=
}}
}}
'''Przecinkowiec cholery''' (''Vibrio cholerae'') – [[Bakterie Gram-ujemne|gram-ujemna]] bakteria z [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''[[Vibrio]]'', względny [[anaerob|beztlenowiec]] wywołujący [[cholera|cholerę]]. Przenoszona jest przez wodę zanieczyszczoną ściekami<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Schlegel | imię=Hans G. | autor= | tytuł=
'''Przecinkowiec cholery''' (''Vibrio cholerae'') – [[Bakterie Gram-ujemne|gram-ujemna]] bakteria z [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''[[Przecinkowce|Vibrio]]'', względny [[anaerob|beztlenowiec]] wywołujący [[cholera|cholerę]]. Przenoszona jest przez wodę zanieczyszczoną ściekami{{r|Cytuj książkę nazwisko Schlegel}}. [[Bakterie|Bakteria]] ta została po raz pierwszy wyizolowana w 1854 roku przez [[Filippo Pacini]]ego, jednak dopiero wyniki opublikowane przez [[Robert Koch|Roberta Kocha]] trzydzieści lat później potwierdziły, że powoduje ona ''cholerę''.
Mikrobiologia ogólna | data=2000 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13290-6 | strony= 113-170 |rozdział= Grupy Organizmów Prokariotycznych | język= pl}}{{Cytuj książkę | nazwisko=Salyers | imię=Abigail A. | autor= | tytuł=
Mikrobiologia: różnorodność, chorobotwórczość i środowisko | data=2003 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn= 83-01-14057-7| strony=301-327 |rozdział= Wprowadzenie do chorób zakaźnych| język= pl}}</ref>. [[Bakterie|Bakteria]] ta została po raz pierwszy wyizolowana w 1854 roku przez [[Filippo Pacini]]ego, jednak dopiero wyniki opublikowane przez [[Robert Koch|Roberta Kocha]] trzydzieści lat później potwierdziły, że powoduje ona ''cholerę''.


Żyje w [[układ pokarmowy|przewodzie pokarmowym]], wytwarzając [[enzymy]] atakujące [[Tkanka nabłonkowa|nabłonek]] [[jelito|jelita]] oraz [[egzotoksyna|egzotoksynę]], która powoduje utratę wody z [[tkanka|tkanek]] i [[odwodnienie (medycyna)|odwodnienie]] [[organizm]]u<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Schlegel | imię=Hans G. | autor= | tytuł=
Żyje w [[układ pokarmowy|przewodzie pokarmowym]], wytwarzając [[enzymy]] atakujące [[Tkanka nabłonkowa|nabłonek]] [[jelito|jelita]] oraz [[Egzotoksyny|egzotoksynę]], która powoduje utratę wody z [[tkanka|tkanek]] i [[odwodnienie (medycyna)|odwodnienie]] [[organizm]]u{{r|Schlegel2000-s113-170}}.
Mikrobiologia ogólna | data=2000 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13290-6 | strony= 113-170 |rozdział= Grupy Organizmów Prokariotycznych | język= pl}}</ref>.


''Vibrio cholerae'' posiada niezwykłą, jak na bakterię, cechę: dwa [[chromosom]]y<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Watson, Andrew Berry | imię=James D.| autor= | tytuł=
''Vibrio cholerae'' posiada niezwykłą, jak na bakterię, cechę: dwa [[chromosom]]y{{r|Watson Andrew Berry2005-s227}}.
DNA. Tajemnica Życia | data=2005 | wydawca=Wydawnictwo CIS; Wydawnictwo W.A.B. | miejsce=Warszawa | isbn=83-7414-007-0 | strony= 227 |rozdział= Ludzki genom | język= pl}}</ref>.


== Czynniki chorobotwórcze ==
== Czynniki chorobotwórcze ==
Do czynników chorobotwórczych przecinkowca cholery należą<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Murray|imię = Patric R.|tytuł = Mikrobiologia|rok = |wydawca = |miejsce = |strony = |isbn = 978-83-7609-294-2}}</ref>:
Do czynników chorobotwórczych przecinkowca cholery należą{{r|Murray-s}}:
* [[Białka adhezyjne|adhezyny]], w formie [[Fimbrie|fimbrii]], które umożliwiają adhezję na śluzówce jelit
* [[Białka adhezyjne|adhezyny]], w formie [[Fimbrie|fimbrii]], które umożliwiają adhezję na śluzówce jelit
* mucynazę – enzym rozkładający mucyny, jeden z ważniejszych składników ochronnego śluzu jelit
* mucynazę – enzym rozkładający mucyny, jeden z ważniejszych składników ochronnego śluzu jelit
* enterotoksynę ciepłochwiejną LT (zwaną również toksyną cholery) - rodzaj egzotoksyny, która zwiększa poziom [[cAMP]] wewnątrz komórki, co prowadzi do zaburzenia działania pompy sodowo-chlorkowej. Efektem tego jest zwiększone wydalanie wody i jonów chlorkowych oraz zmniejszone wchłanianie jonów sodowych. Toksyna cholery jest główną przyczyną obfitej [[Biegunka|biegunki]], która towarzyszy tej chorobie.
* enterotoksynę ciepłochwiejną LT (zwaną również toksyną cholery) rodzaj egzotoksyny, która zwiększa poziom [[Cykliczny adenozyno-3′,5′-monofosforan|cAMP]] wewnątrz komórki, co prowadzi do zaburzenia działania pompy sodowo-chlorkowej; efektem tego jest zwiększone wydalanie wody i jonów chlorkowych oraz zmniejszone wchłanianie jonów sodowych; toksyna cholery jest główną przyczyną obfitej [[Biegunka|biegunki]], która towarzyszy tej chorobie


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
<ref name="Cytuj książkę nazwisko Schlegel">{{Cytuj książkę | nazwisko=Schlegel | imię=Hans G. | autor= | tytuł=
Mikrobiologia ogólna | data=2000 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13290-6 | strony= 113-170 |rozdział= Grupy Organizmów Prokariotycznych | język= pl}}{{Cytuj książkę | nazwisko=Salyers | imię=Abigail A. | autor= | tytuł=
Mikrobiologia: różnorodność, chorobotwórczość i środowisko | data=2003 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn= 83-01-14057-7| strony=301-327 |rozdział= Wprowadzenie do chorób zakaźnych| język= pl}}</ref>
<ref name="Murray-s">{{cytuj książkę|nazwisko=Murray|imię=Patric R.|tytuł=Mikrobiologia|rok=|wydawca=|miejsce=|strony=|isbn=978-83-7609-294-2}}</ref>
<ref name="Schlegel2000-s113-170">{{cytuj książkę|nazwisko=Schlegel|imię=Hans G.|autor=|tytuł=Mikrobiologia ogólna|data=2000|wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN|miejsce=Warszawa|isbn=83-01-13290-6|strony=113-170|rozdział=Grupy Organizmów Prokariotycznych|język=pl}}</ref>
<ref name="Watson Andrew Berry2005-s227">{{cytuj książkę|nazwisko=Watson, Andrew Berry|imię=James D.|autor=|tytuł=DNA. Tajemnica Życia|data=2005|wydawca=Wydawnictwo CIS; Wydawnictwo W.A.B.|miejsce=Warszawa|isbn=83-7414-007-0|strony=227|rozdział=Ludzki genom|język=pl}}</ref>
}}


{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}

{{kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Proteobakterie]]
[[Kategoria:Proteobakterie]]

Wersja z 17:38, 22 kwi 2019

Szablon:Bakteria infobox Przecinkowiec cholery (Vibrio cholerae) – gram-ujemna bakteria z rodzaju Vibrio, względny beztlenowiec wywołujący cholerę. Przenoszona jest przez wodę zanieczyszczoną ściekami[1]. Bakteria ta została po raz pierwszy wyizolowana w 1854 roku przez Filippo Paciniego, jednak dopiero wyniki opublikowane przez Roberta Kocha trzydzieści lat później potwierdziły, że powoduje ona cholerę.

Żyje w przewodzie pokarmowym, wytwarzając enzymy atakujące nabłonek jelita oraz egzotoksynę, która powoduje utratę wody z tkanek i odwodnienie organizmu[2].

Vibrio cholerae posiada niezwykłą, jak na bakterię, cechę: dwa chromosomy[3].

Czynniki chorobotwórcze

Do czynników chorobotwórczych przecinkowca cholery należą[4]:

  • adhezyny, w formie fimbrii, które umożliwiają adhezję na śluzówce jelit
  • mucynazę – enzym rozkładający mucyny, jeden z ważniejszych składników ochronnego śluzu jelit
  • enterotoksynę ciepłochwiejną LT (zwaną również toksyną cholery) – rodzaj egzotoksyny, która zwiększa poziom cAMP wewnątrz komórki, co prowadzi do zaburzenia działania pompy sodowo-chlorkowej; efektem tego jest zwiększone wydalanie wody i jonów chlorkowych oraz zmniejszone wchłanianie jonów sodowych; toksyna cholery jest główną przyczyną obfitej biegunki, która towarzyszy tej chorobie

Przypisy

  1. Grupy Organizmów Prokariotycznych. W: Hans G. Schlegel: Mikrobiologia ogólna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 113-170. ISBN 83-01-13290-6. (pol.).Wprowadzenie do chorób zakaźnych. W: Abigail A. Salyers: Mikrobiologia: różnorodność, chorobotwórczość i środowisko. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 301-327. ISBN 83-01-14057-7. (pol.).
  2. Grupy Organizmów Prokariotycznych. W: Hans G. Schlegel: Mikrobiologia ogólna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 113-170. ISBN 83-01-13290-6. (pol.).
  3. Ludzki genom. W: James D. Watson, Andrew Berry: DNA. Tajemnica Życia. Warszawa: Wydawnictwo CIS; Wydawnictwo W.A.B., 2005, s. 227. ISBN 83-7414-007-0. (pol.).
  4. Patric R. Murray: Mikrobiologia. ISBN 978-83-7609-294-2.