Gordion: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Bot poprawia linkowania prowadzące do Macedonia + dr, techn. |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Ruins of Gordion 3.JPG|thumb| |
[[Plik:Ruins of Gordion 3.JPG|thumb|240px|Pozostałości Gordionu]] |
||
'''Gordion''' – [[starożytność|starożytne]] [[miasto]] i [[stolica]] [[Frygia|Frygii]] w [[Anatolia|Azji Mniejszej]] na prawym brzegu rzeki [[Senioras]], założone przez legendarnego króla [[Gordias]]a. |
'''Gordion''' – [[starożytność|starożytne]] [[miasto]] i [[stolica]] [[Frygia|Frygii]] w [[Anatolia|Azji Mniejszej]] na prawym brzegu rzeki [[Senioras]], założone przez legendarnego króla [[Gordias]]a. |
||
Według [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] mieszkańcy Frygii nękani brakiem władcy i walkami wewnętrznymi zwrócili się o radę do [[wyrocznia|wyroczni]], która poradziła im, by ogłosili królem tego, kto pojawi się u nich na [[rydwan]]ie zaprzężonym w woły. W ten sposób Gordios, który zjawił się na takim rydwanie, został [[król]]em. W dowód wdzięczności założył miasto Gordion, a [[Zeus]]owi złożył w ofierze swój rydwan, na którego dyszlu wykonał skomplikowany węzeł (patrz: [[węzeł gordyjski]]). Przepowiednia głosiła, że kto ten węzeł rozwiąże, będzie rządził światem. Sztuki tej miał dokonać [[Aleksander Macedoński|Aleksander Wielki]] w czasie wyprawy na [[Iran|Persję]]. Legenda głosi, że król [[Macedonia|Macedonii]] rozciął węzeł jednym cięciem miecza. |
Według [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] mieszkańcy Frygii nękani brakiem władcy i walkami wewnętrznymi zwrócili się o radę do [[wyrocznia|wyroczni]], która poradziła im, by ogłosili królem tego, kto pojawi się u nich na [[rydwan]]ie zaprzężonym w woły. W ten sposób Gordios, który zjawił się na takim rydwanie, został [[król]]em. W dowód wdzięczności założył miasto Gordion, a [[Zeus]]owi złożył w ofierze swój rydwan, na którego dyszlu wykonał skomplikowany węzeł (patrz: [[węzeł gordyjski]]). Przepowiednia głosiła, że kto ten węzeł rozwiąże, będzie rządził światem. Sztuki tej miał dokonać [[Aleksander Macedoński|Aleksander Wielki]] w czasie wyprawy na [[Iran|Persję]]. Legenda głosi, że król [[Starożytna Macedonia|Macedonii]] rozciął węzeł jednym cięciem miecza. |
||
W wyniku przeprowadzonych wykopalisk (z których najważniejsze przeprowadzone były przez archeologów amerykańskich od [[1949]]) stwierdzono tu ciągłość osadnictwa od [[III tysiąclecie p.n.e.|III tysiąclecia p.n.e.]] do epoki grecko-rzymskiej. Z [[VIII wiek p.n.e.|VIII]]–[[VII wiek p.n.e.|VII wieku p.n.e.]], gdy Gordion był stolicą Frygii, zachowały się masywne [[mury miejskie]] z bramą w formie długiego korytarza oraz resztki rezydencji królewskiej. Domy budowane w formie [[megaron]]u, z kamienia lub materiału podobnego do [[mur pruski|muru pruskiego]] posiadały dwuspadowy dach. Bogatsze domy zdobione były geometrycznymi [[mozaika]]mi z [[krzemień|krzemienia]]. |
W wyniku przeprowadzonych wykopalisk (z których najważniejsze przeprowadzone były przez archeologów amerykańskich od [[1949]]) stwierdzono tu ciągłość osadnictwa od [[III tysiąclecie p.n.e.|III tysiąclecia p.n.e.]] do epoki grecko-rzymskiej. Z [[VIII wiek p.n.e.|VIII]]–[[VII wiek p.n.e.|VII wieku p.n.e.]], gdy Gordion był stolicą Frygii, zachowały się masywne [[mury miejskie]] z bramą w formie długiego korytarza oraz resztki rezydencji królewskiej. Domy budowane w formie [[megaron]]u, z kamienia lub materiału podobnego do [[mur pruski|muru pruskiego]] posiadały dwuspadowy dach. Bogatsze domy zdobione były geometrycznymi [[mozaika]]mi z [[krzemień|krzemienia]]. |
||
Wersja z 02:20, 2 maj 2019
Gordion – starożytne miasto i stolica Frygii w Azji Mniejszej na prawym brzegu rzeki Senioras, założone przez legendarnego króla Gordiasa.
Według mitologii greckiej mieszkańcy Frygii nękani brakiem władcy i walkami wewnętrznymi zwrócili się o radę do wyroczni, która poradziła im, by ogłosili królem tego, kto pojawi się u nich na rydwanie zaprzężonym w woły. W ten sposób Gordios, który zjawił się na takim rydwanie, został królem. W dowód wdzięczności założył miasto Gordion, a Zeusowi złożył w ofierze swój rydwan, na którego dyszlu wykonał skomplikowany węzeł (patrz: węzeł gordyjski). Przepowiednia głosiła, że kto ten węzeł rozwiąże, będzie rządził światem. Sztuki tej miał dokonać Aleksander Wielki w czasie wyprawy na Persję. Legenda głosi, że król Macedonii rozciął węzeł jednym cięciem miecza.
W wyniku przeprowadzonych wykopalisk (z których najważniejsze przeprowadzone były przez archeologów amerykańskich od 1949) stwierdzono tu ciągłość osadnictwa od III tysiąclecia p.n.e. do epoki grecko-rzymskiej. Z VIII–VII wieku p.n.e., gdy Gordion był stolicą Frygii, zachowały się masywne mury miejskie z bramą w formie długiego korytarza oraz resztki rezydencji królewskiej. Domy budowane w formie megaronu, z kamienia lub materiału podobnego do muru pruskiego posiadały dwuspadowy dach. Bogatsze domy zdobione były geometrycznymi mozaikami z krzemienia.
W pobliżu miasta znajdują się liczne kurhany z drewnianymi komorami grobowymi wewnątrz. W jednym z nich, zwanym grobem (lub tumulusem) Midasa, znaleziono cenne wyroby z brązu, m.in. zdobione reliefem, w innych zaś – resztki sprzętów drewnianych.
Bibliografia
- Hammond N.G.L., Dzieje Grecji, Warszawa 1977.
- Klengel E. i H., Hetyci i ich sąsiedzi, Warszawa 1974.
- Piszczek Z. (red.), Mała encyklopedia kultury antycznej, PWN, Warszawa 1983, s. 292, ISBN 83-01-03529-3.
- Encyklopedia sztuki starożytnej, praca zbiorowa, WAiF i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 256-257, ISBN 83-01-12466-0 (PWN), ISBN 83-221-0684-X (WAiF).
- Żurawski B., Śladami Aleksandra Macedońskiego, Warszawa 1985.