Fiksatywa

W malarstwie fiksatywa to utrwalacz stosowany do zabezpieczania prac malarskich i rysunkowych narażonych na obsypywanie i rozmazywanie warstwy malarskiej ze względu na zastosowaną technikę – jak pastel czy węgiel. Ma postać cieczy, składającej się zwykle z żywicy naturalnej lub syntetycznej w szybkoschnącym rozpuszczalniku organicznym jak alkohol etylowy lub eter dietylowy. Jako fiksatywy używa się także dokładnie odtłuszczonego mleka. Fiksatywę napyla się na obraz przy użyciu rozpylaczy lub gotowych puszek z aerozolem pod ciśnieniem (tzw. spray). Po napyleniu rozpuszczalnik paruje, a żywica (lub w przypadku mleka — kazeina) wiąże luźne cząstki warstwy malarskiej. Użycie fiksatywy powoduje mniejszą lub większą utratę charakterystycznych cech techniki malarskiej obrazu, np. faktury pastelu, wpływa też zwykle na koloryt obrazu, a jej nadmiar lub niska jakość mogą zniekształcić kompozycję barwną.