Brama Krakowska w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 9: Linia 9:
W latach [[1643]]–[[1644]] wzniesiono przy niej [[Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie|Kolumnę Zygmunta]]. Brama ta odegrała pewną militarną rolę w czasie [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]] w trakcie kolejnych szturmów miasta. W trakcie drugiej okupacji, do której doszło po [[Bitwa pod Warszawą 1656|bitwie trzydniowej]], została wysadzona przez [[Szwecja|Szwedów]].
W latach [[1643]]–[[1644]] wzniesiono przy niej [[Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie|Kolumnę Zygmunta]]. Brama ta odegrała pewną militarną rolę w czasie [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]] w trakcie kolejnych szturmów miasta. W trakcie drugiej okupacji, do której doszło po [[Bitwa pod Warszawą 1656|bitwie trzydniowej]], została wysadzona przez [[Szwecja|Szwedów]].


W końcu [[XVII wiek]]u otrzymała szatę [[barok]]ową i obrosła kamienicami, zasypano także [[fosa|fosę]] i most gotycki. Plac przed bramą nosił nazwę Czerskie Przedmieście, a od XV wieku Bernardyńskie Przedmieście, gdy powstał [[Kościół św. Anny w Warszawie (Śródmieście)|kościół św. Anny]] wraz z klasztorem [[bernardyni|bernardynów]]. Od XVI wieku plac ten znany jest jako [[Krakowskie Przedmieście w Warszawie|Krakowskie Przedmieście]].
W końcu [[XVII wiek]]u brama została przebudowana w stylu [[barok]]owym i obrosła kamienicami, zasypano także [[fosa|fosę]] i most gotycki. Plac przed bramą nosił nazwę Czerskie Przedmieście, a od XV wieku Bernardyńskie Przedmieście, gdy powstał [[Kościół św. Anny w Warszawie (Śródmieście)|kościół św. Anny]] wraz z klasztorem [[bernardyni|bernardynów]]. Od XVI wieku plac ten znany jest jako [[Krakowskie Przedmieście w Warszawie|Krakowskie Przedmieście]].


Brama została rozebrana w roku [[1818]]. W wyniku zniszczeń zabudowy Warszawy w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] zrekonstruowano po wojnie przebieg murów miasta. Zarys bramy został uwidoczniony na bruku, podobnie jak i muru pomiędzy zamkiem a bramą (bez wieży przy zamku i [[baszta|baszty]] w zewnętrznej linii murów).
Brama została rozebrana w roku [[1818]]. <br />
W wyniku zniszczeń zabudowy Warszawy w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] po 1945 roku zrekonstruowano na poziomie ulic przebieg średniowiecznych murów obronnych. Zarys bramy został uwidoczniony na bruku, podobnie jak i muru pomiędzy zamkiem a bramą (bez wieży przy zamku i [[baszta|baszty]] w zewnętrznej linii murów).


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 17:42, 20 mar 2013

Brama Krakowska (w głębi) na pocz. XVIII wieku
Most gotycki przed dawną Bramą Krakowską

Brama Krakowska, Wieża Dworzan (także Brama Przedmieścia, Brama Czerska, Brama Bernardynów) – nieistniejąca obecnie brama w murach miejskich Warszawy, zlokalizowana przy Zamku Królewskim na obecnym placu Zamkowym.

Pierwotnie w miejscu późniejszej Bramy Krakowskiej wzniesiono tzw. Wieżę Dworzan z bramą przy wylocie ulicy Bernardyńskiej, obecnej południowej pierzei placu Zamkowego. Bliżej w kierunku zamku i Wieży Grodzkiej znajdowała się starsza, kwadratowa wieża, tzw. Wieża Księcia Janusza Starszego. Wieża Dworzan stała od strony wjazdu od Ujazdowa i Czerska, wcześniejszych siedzib książąt mazowieckich, stąd znana jest także pod nazwą Brama Czerska.

Wieża Dworzan zbudowana została w czasie pierwszej fazy budowy murów miejskich przed rokiem 1339 (odcinek od dzisiejszego placu Zamkowego do Wąskiego Dunaju). W pierwszej ćwierci XV wieku wzniesiono na odcinku tej wieży drugi ciąg murów, w tym czasie powstał też murowany gotycki most na przedbramiu, obecnie jedyny widoczny fragment dawnej bramy (zrekonstruowany w latach 80. XX wieku).

W latach 16431644 wzniesiono przy niej Kolumnę Zygmunta. Brama ta odegrała pewną militarną rolę w czasie potopu szwedzkiego w trakcie kolejnych szturmów miasta. W trakcie drugiej okupacji, do której doszło po bitwie trzydniowej, została wysadzona przez Szwedów.

W końcu XVII wieku brama została przebudowana w stylu barokowym i obrosła kamienicami, zasypano także fosę i most gotycki. Plac przed bramą nosił nazwę Czerskie Przedmieście, a od XV wieku Bernardyńskie Przedmieście, gdy powstał kościół św. Anny wraz z klasztorem bernardynów. Od XVI wieku plac ten znany jest jako Krakowskie Przedmieście.

Brama została rozebrana w roku 1818.
W wyniku zniszczeń zabudowy Warszawy w czasie II wojny światowej po 1945 roku zrekonstruowano na poziomie ulic przebieg średniowiecznych murów obronnych. Zarys bramy został uwidoczniony na bruku, podobnie jak i muru pomiędzy zamkiem a bramą (bez wieży przy zamku i baszty w zewnętrznej linii murów).

Bibliografia

  • Włodzimierz Pela: Mury obronne Starej Warszawy. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2008. ISBN 978-83-88477-76-8.
  • Agata Wójcik. Gdzie mieszkała papuga księcia Janusza?. „Z otchłani wieków. Zamki na Mazowszu”. Rocznik 57 /Nr 3-4 / 2002, s. 55-59, 2002. Warszawa. ISSN 0044-1481. 
  • Kwiryna Handke. Od przedmieścia do Przedmieścia. „Stolica”. Nr 6, czerwiec 2008, s. 4-7, 2008. Warszawa. ISSN 0039-1689.