Przejdź do zawartości

Sobór Przeczystej Bogurodzicy w Wilnie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
ilustracja, merytoryczne
Linia 70: Linia 70:
|www = http://www.orthodoxy.lt/index.php/where,eparhia;sub,viln%20blag;sub3,14
|www = http://www.orthodoxy.lt/index.php/where,eparhia;sub,viln%20blag;sub3,14
}}
}}

'''Sobór Przeczystej Bogurodzicy''' – [[cerkiew (budynek)|cerkiew]] [[katedra]]lna [[prawosławie|prawosławnej]] [[eparchia wileńska i litewska|eparchii wileńskiej i litewskiej]] wybudowana w stylu nawiązującym do [[Sztuka Gruzji|sztuki gruzińskiej]], usytuowana w [[Wilno|Wilnie]] przy ulicy Maironio. Siedziba [[Parafia Zaśnięcia Matki Bożej w Wilnie|parafii]].
'''Sobór Przeczystej Bogurodzicy''' – [[cerkiew (budynek)|cerkiew]] [[katedra]]lna [[prawosławie|prawosławnej]] [[eparchia wileńska i litewska|eparchii wileńskiej i litewskiej]] wybudowana w stylu nawiązującym do [[Sztuka Gruzji|sztuki gruzińskiej]], usytuowana w [[Wilno|Wilnie]] przy ulicy Maironio. Siedziba [[Parafia Zaśnięcia Matki Bożej w Wilnie|parafii]].


Pierwsza świątynia [[prawosławie|prawosławna]] w tym miejscu została zbudowana w 1346 przez [[Władcy Litwy|wielkiego księcia]] [[Olgierd Giedyminowic|Olgierda]], według tradycji z inicjatywy jego żony Julianny. Obecnie stojący budynek jest fundacją [[Konstanty Ostrogski (hetman wielki litewski)|Konstantego Ostrogskiego]]. W latach 1607-1794 stanowiła [[Unia brzeska|unicki]] [[Sobór (świątynia)|sobór]] [[Metropolia (religia)|metropolitarny]]. Po licznych pożarach i przebudowach została zbombardowana przez wojska rosyjskie podczas [[Insurekcja kościuszkowska|Insurekcji kościuszkowskiej]]. Zaniedbana, cerkiew została przekazana Uniwersytetowi Wileńskiemu, który umieścił w jej wnętrzach anatomicum, audytoria oraz bibliotekę. Świątynię następnie przekształcono w koszary wojskowe. W latach 40. XIX w. dotychczasowe budynki zostały zniszczone. W 1868 roku w ich miejscu, z częściowy wykorzystaniem wcześniejszych murów, powstała obecna cerkiew według projektu Aleksandra Riazanowa i [[Nikołaj Czagin|Nikołaja Czagina]].
Pierwsza świątynia [[prawosławie|prawosławna]] w tym miejscu została zbudowana w 1346 przez [[Władcy Litwy|wielkiego księcia]] [[Olgierd Giedyminowic|Olgierda]], według tradycji z inicjatywy jego żony Julianny. Obecnie stojący budynek zawiera fragmenty gotyckich murów wzniesionych na koszt hetmana [[Konstanty Ostrogski (hetman wielki litewski)|Konstantego Ostrogskiego]] w XVI wieku. W latach 1607-1794 była [[Unia brzeska|unickim]] [[Sobór (świątynia)|soborem]] [[Metropolia (religia)|metropolitarnym]]. W 1748 roku cerkiew spłonęła. Po licznych pożarach i przebudowach cerkiew została zbombardowana przez wojska rosyjskie podczas [[Insurekcja kościuszkowska|Insurekcji kościuszkowskiej]].

[[Plik:Vilnia, Pračyścienskaja. Вільня, Прачысьценская (XIX, I).jpg|left|thumb|Cerkiew przed rosyjską przebudową z 1868 r.]]
Zaniedbana cerkiew została w 1808 roku kupiona przez Uniwersytet Wileński, który po klasycystycznej przebudowie w 1822 roku wg proj. [[Karol Podczaszyński|Karola Podczaszyńskiego]] umieścił w jej wnętrzach anatomicum, audytorium oraz bibliotekę. Po zlikwidowaniu Uniwersytetu w ramach represji po Powstaniu listopadowym, budynek otrzymała Akademia Duchowna, a po przeniesieniu jej do Petersburga w 1842 roku budynek przeznaczono na rosyjskie koszary wojskowe, mieszkania i bibliotekę. Z inicjatywy rosyjskiego gubernatora [[Michaił Murawjow Wileński|Michaiła Murawjowa]] i według projektu Aleksandra Riazanowa i [[Nikołaj Czagin|Nikołaja Czagina]] powstała w latach 1865-1868 roku obecna cerkiew w stylu gruzińskim. Przy jej budowie częściowo wykorzystano zachowane fragmenty murów z XVI wieku ufundowanych przez hetmana Ostrogskiego.


We wnętrzu znajdują się tablice pamiątkowe żołnierzy rosyjskich poległych w [[powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]].
We wnętrzu znajdują się tablice pamiątkowe żołnierzy rosyjskich poległych w [[powstanie styczniowe|Powstaniu styczniowym]].


W 1513 w soborze została pochowana [[Helena Moskiewska]], żona króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]].
W 1513 w soborze została pochowana [[Helena Moskiewska]], żona króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]].

Wersja z 13:34, 14 kwi 2014

Sobór Przeczystej Bogurodzicy
w Wilnie
Vilniaus Dievo Motinos Ėmimo į Dangų katedra
sobór katedralny
Ilustracja
Widok ogólny cerkwi
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Wilno

Adres

{{{adres}}}

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Katedra

od 1940

Wezwanie

Przeczystej Bogurodzicy

Wspomnienie liturgiczne

15/28 sierpnia

Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}
Strona internetowa

Sobór Przeczystej Bogurodzicycerkiew katedralna prawosławnej eparchii wileńskiej i litewskiej wybudowana w stylu nawiązującym do sztuki gruzińskiej, usytuowana w Wilnie przy ulicy Maironio. Siedziba parafii.

Pierwsza świątynia prawosławna w tym miejscu została zbudowana w 1346 przez wielkiego księcia Olgierda, według tradycji z inicjatywy jego żony Julianny. Obecnie stojący budynek zawiera fragmenty gotyckich murów wzniesionych na koszt hetmana Konstantego Ostrogskiego w XVI wieku. W latach 1607-1794 była unickim soborem metropolitarnym. W 1748 roku cerkiew spłonęła. Po licznych pożarach i przebudowach cerkiew została zbombardowana przez wojska rosyjskie podczas Insurekcji kościuszkowskiej.

Cerkiew przed rosyjską przebudową z 1868 r.

Zaniedbana cerkiew została w 1808 roku kupiona przez Uniwersytet Wileński, który po klasycystycznej przebudowie w 1822 roku wg proj. Karola Podczaszyńskiego umieścił w jej wnętrzach anatomicum, audytorium oraz bibliotekę. Po zlikwidowaniu Uniwersytetu w ramach represji po Powstaniu listopadowym, budynek otrzymała Akademia Duchowna, a po przeniesieniu jej do Petersburga w 1842 roku budynek przeznaczono na rosyjskie koszary wojskowe, mieszkania i bibliotekę. Z inicjatywy rosyjskiego gubernatora Michaiła Murawjowa i według projektu Aleksandra Riazanowa i Nikołaja Czagina powstała w latach 1865-1868 roku obecna cerkiew w stylu gruzińskim. Przy jej budowie częściowo wykorzystano zachowane fragmenty murów z XVI wieku ufundowanych przez hetmana Ostrogskiego.

We wnętrzu znajdują się tablice pamiątkowe żołnierzy rosyjskich poległych w Powstaniu styczniowym.

W 1513 w soborze została pochowana Helena Moskiewska, żona króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego Aleksandra Jagiellończyka.

Bibliografia

Szablon:Wilno